ြမန်မာစာ၊​ြမန်မာစကား​နဲ့​ြမန်မာစကား​၊​ြမန်မာစာ ...

ြမန်မာစကား​​​ နဲ့​​​ ြမန်မာစာ-ကို ​​​ေရာ​​​ေရာ​​​ေထွး​​​​​ေထွး​​​ သံုး​​​​​ေနြကတာလည်း​​​ ​​​ေတွ့​​​ရပါတယ်။ အမှတ်တမဲ့​​​ ဆိုရင်​​​ေတာ့​​​ အတူတူပဲလို့​​​ထင်ရ​​​ေပမယ့်​​​ တကယ်​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာစကား​​​နဲ့​​​ ြမန်မာစာ-ဟာ မတူပါဘူး​​​။ ြမန်မာ-ကို ခဏထား​​​ြပီး​​​ စကား​​​-နဲ့​​​ စာ-ကိုပဲ အရင်ြကည့်​​​ရ​​​ေအာင်ပါ။

စကား​​​ဆိုတာက အဓိကအား​​​ြဖင့်​​​ လူ​​​ေတွရဲ့​​​ ပါး​​​စပ်ထဲက အသံထွက်လာတဲ့​​​ စကား​​​သံ​​​ေတွပါ။ အဲဒီစကား​​​သံ​​​ေတွကို ​​​ေကွး​​​​​ေကွး​​​​​ေကာက်​​​ေကာက် အမှတ်အသား​​​​​ေတွနဲ့​​​ သစ်ရွက်​​​ေပါ်မှာ၊​ ​​​ေကျာက်တံုး​​​​​ေပါ်မှာ၊​ ​​​ေပ​​​ေပါ်မှာ၊​ ပုရပိုက်​​​ေပါ်မှာ၊​ စက္ကူ​​​ေပါ်မှာ၊​ ​​​ေနာက်ဆံုး​​​ ကွန်ပျူတာမျက်နှာြပင်​​​ေပါ်မှာ ​​​ေရး​​​သား​​​ပံုနှိပ်လိုက် ​​​ေတာ့​​​မှ စာရယ်လို့​​​ ြဖစ်လာတာပါ။

ဒီ​​​ေတာ့​​​ စကား​​​နဲ့​​​စာ မတူပါဘူး​​​။ အဲ ဒါ​​​ေပမယ့်​​​ စကား​​​​​ေရာ၊​ စာ​​​ေရာ အသံုး​​​ြပုပံုချင်း​​​​​ေတာ့​​​ တူတယ်​​​ေလ။ လူတ​​​ေယာက်နဲ့​​​တ​​​ေယာက် ဆက်သွယ်ရာမှာ စကား​​​နဲ့​​​​​ေြပာြပီး​​​ ဆက်သွယ်လို့​​​လည်း​​​ရတယ်။ စာနဲ့​​​​​ေရး​​​ြပီး​​​ ဆက်သွယ်လို့​​​လည်း​​​ ရတယ်မဟုတ်လား​​​။ ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ ပညာရှင်​​​ေတွက စကား​​​​​ေရာ စာ​​​ေရာ ဘာသာစကား​​​တခုရဲ့​​​ အသွင်ကွဲ​​​ေတွပဲလို့​​​ယူဆြပီး​​​ စကား​​​ကို အ​​​ေြပာဘာသာစကား​​​ (Spoken Language)၊​ စာကို အ​​​ေရး​​​ဘာသာစကား​​​ (Written Language) လို့​​​ ခွဲြခား​​​​​ေခါ်ြကပါတယ်။




အဲ ြမန်မာစကား​​​နဲ့​​​ ြမန်မာစာဟာလည်း​​​ အဲဒီသ​​​ေဘာပါပဲ။ ြမန်မာစကား​​​ဆိုတာက ြမန်မာ​​​ေတွ ​​​ေန့​​​စဉ် ပါး​​​စပ်က​​​ေြပာဆို​​​ေနတဲ့​​​ စကား​​​သံ​​​ေတွပါပဲ။ ဘာသာစကား​​​တိုင်း​​​မှာ အ​​​ေြခခံအား​​​ြဖင့်​​​ သရသံနဲ့​​​ ဗျည်း​​​သံဆိုြပီး​​​ အသံနှစ်မျိုး​​​ရှိတယ်။ ြမန်မာစကား​​​မှာလည်း​​​ ြမန်မာသရသံ၊​ ြမန်မာဗျည်း​​​သံ​​​ေတွရှိတယ်။

လူ-ဆိုတဲ့​​​ စကာသံကိုြကည့်​​​ရင် လ-ဆိုတဲ့​​​ ဗျည်း​​​သံနဲ့​​​ အူ-ဆိုတဲ့​​​ သရသံ တွဲစပ်ထား​​​​​ေြကာင်း​​​ သိနိုင်ပါတယ်။

လ+အူ+= လူ-​​​ေပါ့​​​၊​ ဗျည်း​​​သံမပါဘဲ သရသံ ချည်း​​​သက်သက်လည်း​​​ ရွတ်ဆိုလို့​​​ရတယ်။

အာ၊​ အန်၊​ အစ်၊​ အုတ်၊​ ​​​ေအာင်-စသည်ြဖင့်​​​ အ-ပါတဲ့​​​ အသံအား​​​လံုး​​​ဟာ သရသံ​​​ေတွပါပဲ။ အဲ-ဗျည်း​​​သံကျ​​​ေတာ့​​​ သရသံမပါဘဲ သူ့​​​ချည်း​​​သက်သက် ရွတ်လို့​​​မရဘူး​​​။

လ-ကို ဗျည်း​​​သက်သက်ရွတ်ရင် လ်-ဆိုြပီး​​​ လျှာက​​​ေလး​​​လိပ်ထား​​​တဲ့​​​ အ​​​ေနအထား​​​ပဲရှိမယ်။ အသံထင်ထင်ရှား​​​ရှား​​​ ထွက်မလာနိုင်ဘူး​​​။ ​​​ေနာက်က အူ-ဆိုြပီး​​​ သရသံ တွဲလိုက်မှ လ+အူ=လူ ဆိုြပီး​​​ အသံထွက်သွား​​​တာပါ။

ြမန်မာစကား​​​မှာ အဲဒီ သရသံ၊​ ဗျည်း​​​သံ​​​ေတွ အမျိုး​​​မျိုး​​​တွဲဖက်ြပီး​​​ ​​​ေပါ်​​​ေပါက်လာတဲ့​​​ စကား​​​သံ​​​ေတွနဲ့​​​ တ​​​ေယာက်နဲ့​​​တ​​​ေယာက် ​​​ေြပာဆိုဆက်သွယ်ြကရပါတယ်။

ြမန်မာစာက​​​ေတာ့​​​ အဲဒီြမန်မာစကား​​​သံ​​​ေတွကို ြကာြကာခံ​​​ေအာင် အမှတ်အသား​​​​​ေတွနဲ့​​​ ​​​ေရး​​​မှတ်ြပီး​​​ တီထွင်ထား​​​တဲ့​​​ စာပါပဲ။ ခုန​​​ေြပာခဲ့​​​တဲ့​​​ လ-ကိုပဲ သာဓက​​​ေဆာင်ပါ့​​​မယ်။ ပါး​​​စပ်ထဲမှာ လျှာကို အာ​​​ေခါင်နဲ့​​​ထိြပီး​​​ ရွတ်ဆိုရတဲ့​​​ လ-ဆိုတဲ့​​​အသံကို ​​​ေဟာဒီ လ-ဆိုတဲ့​​​ ​​​ေကာက်​​​ေကာက်​​​ေကွး​​​​​ေကွး​​​ စာလံုး​​​​​ေလး​​​နဲ့​​​ ​​​ေရး​​​လိုက်​​​ေတာ့​​​ စာြဖစ်လာတာပါပဲ။ အူ-ဆိုတဲ့​​​ နှုတ်ခမ်း​​​က​​​ေလး​​​ကို စုြပီး​​​ ရွတ်ဆိုလိုက်တဲ့​​​အသံက​​​ေလး​​​ကို (နှစ်​​​ေချာင်း​​​ငင်) ဆိုတဲ့​​​ အ​​​ေချာင်း​​​ နှစ်​​​ေချာင်း​​​နဲ့​​​ ​​​ေရး​​​လိုက်​​​ေတာ့​​​ စာြဖစ်လာတာပါပဲ။ အဲဒီနှစ်ခု​​​ေပါင်း​​​​​ေတာ့​​​ လ​​​ေရး​​​နှစ်​​​ေချာင်း​​​ငင် လူ-ဆိုတဲ့​​​ စာလံုး​​​က​​​ေလး​​​ ြဖစ်လာတာပါပဲ။

ြမန်မာစာ ဘယ်တုန်း​​​က ​​​ေပါ်သလဲဆို​​​ေတာ့​​​ ပုဂံ​​​ေခတ် ၁၁-ရာစုက ​​​ေပါ်တာမို့​​​ ခုဆိုရင် ြမန်မာစာ​​​ေပါ်တာ နှစ်တ​​​ေထာင်ရှိြပီ ဆိုပါ​​​ေတာ့​​​။ အဲ-ြမန်မာစကား​​​ ဘယ်တုန်း​​​က ​​​ေပါ်သလဲ​​​ေမး​​​ရင်​​​ေတာ့​​​ အ​​​ေြဖရခက်ပါ လိမ့်​​​မယ်။ ြမန်မာလူမျိုး​​​ရယ်လို့​​​ ​​​ေပါ်စကတည်း​​​က ြမန်မာစကား​​​ ​​​ေြပာြကမှာဆို​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာလူမျိုး​​​နဲ့​​​အတူ ြမန်စာစကား​​​ ​​​ေပါ်လာတယ်လို့​​​ ​​​ေြပာရင် သဘာဝကျပါတယ်။ ြမန်မာစာထက် အများ​​​ြကီး​​​ ​​​ေစာမှာပါ။

​​​ေနာက်တခုက စကား​​​ဆိုတာ စကား​​​​​ေြပာတတ်စ အရွယ်ကတည်း​​​က တတ်လာတာမဟုတ်လား​​​။ ြမန်မာက​​​ေလး​​​တ​​​ေယာက် အသက်တနှစ်​​​ေကျာ် နှစ်နှစ်​​​ေလာက်ဆိုရင် ြမန်မာစကား​​​စြပီး​​​ ​​​ေြပာတတ်ြပီ။ ြမန်မာစာကျ​​​ေတာ့​​​ သင်ယူမှတတ်တာ​​​ေလ။ ​​​ေကျာင်း​​​မှာသွား​​​အပ်ြပီး​​​ ဆရာ ဆရာမ​​​ေတွက သင်​​​ေပး​​​မှ တတ်တာမဟုတ်လား​​​။ ြပီး​​​​​ေတာ့​​​ ​​​ေမွး​​​ကတည်း​​​က ဆွံ့​​​အ​​​ေနတဲ့​​​သူမဟုတ်ရင် ြမန်မာတိုင်း​​​ ြမန်မာစကား​​​ တတ်ပါတယ်။ အဲ ြမန်မာစာကျ​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာတိုင်း​​​ မတတ်ပါဘူး​​​။ စာမတတ်တဲ့​​​သူ​​​ေတွရှိ​​​ေနလို့​​​ အ,သံုး​​​လံုး​​​ သင်တန်း​​​​​ေတွ၊​ ဘာ​​​ေတွ လုပ်​​​ေပး​​​ရတာ​​​ေပါ့​​​။

​​​ေနာက်ထပ် စိတ်ဝင်စား​​​စရာတခုက ြမန်မာစကား​​​ မတတ်တဲ့​​​သူ ြမန်မာစကား​​​တတ်​​​ေအာင် သင်ချင်ရင် (နိုင်ငံြခား​​​သား​​​ ဆိုပါ​​​ေတာ့​​​) ြမန်မာစာ သင်စရာမလိုဘဲ ြမန်မာစကား​​​တတ်​​​ေအာင် သင်လို့​​​ရတယ်။ တတ်လည်း​​​တတ်တယ်။ အဲ ြမန်မာစာ မတတ်တဲ့​​​သူ ြမန်မာစာတတ်​​​ေအာင် သင်ချင်ရင်​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာစကား​​​ကို အရင်တတ်ထား​​​မှ သင်လို့​​​ရမယ်။ ြမန်မာစကား​​​မတတ်ဘဲ ြမန်မာစာသင်လို့​​​ မရဘူး​​​။ အဲဒါ​​​ေတွက​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာစကား​​​နဲ့​​​ ြမန်မာစာ ကွဲြပား​​​တဲ့​​​အ​​​ေြကာင်း​​​​​ေတွပါပဲ။

မှတ်သား​​​စရာတခုနဲ့​​​ အဆံုး​​​သတ်ပါ့​​​မယ်။ ြမန်မာစကား​​​ဟာ ဘယ်ကဆင်း​​​သက်လာသလဲလို့​​​ဆိုရင် ကမ္ဘာ​​​ေပါ်မှာ မျိုး​​​နွယ်တူတဲ့​​​ ဘာသာစကား​​​မျိုး​​​စုြကီး​​​​​ေတွထဲမှာ တိဗက်တရုတ်ဘာသာစကား​​​မျိုး​​​စု (Sino Tibetan Language Family) ဆိုတဲ့​​​ မျိုး​​​စုြကီး​​​ရှိတယ်။ အဲဒီမျိုး​​​စုြကီး​​​ရဲ့​​​ မျိုး​​​ခွဲ​​​ေတွထဲမှာ "တိဗက်ြမန်မာ" မျိုး​​​ခွဲစုဆိုတာ တခုပါတယ်။ ြမန်မာစကား​​​ဟာ အဲဒီတိဗက်ြမန်မာ မျိုး​​​ခွဲထဲက ဘာသာစကား​​​တခု ြဖစ်တယ်လို့​​​ မှတ်သား​​​နိုင်ပါတယ်။

ဒါဆို ြမန်မာစာက​​​ေကာ ဘယ်က ဆင်း​​​သက်ပါသလဲ။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ခရစ်မ​​​ေပါ်မီ ဘီစီငါး​​​ရာစု​​​ေလာက်မှာ စတင်​​​ေပါ်​​​ေပါက်တဲ့​​​ ြဗာဟ္မီ အ​​​ေရး​​​အသား​​​ (Brahmi Script) က ဆင်း​​​သက်လာတဲ့​​​ စာ​​​ေတွထဲမှာ ြမန်မာစာလည်း​​​ တခုအပါအဝင် ြဖစ်ပါတယ်။ ခရစ်​​​ေပါ်စ​​​ေလာက်က အိန္ဒိယယဉ်​​​ေကျး​​​မှု အ​​​ေရှ့​​​​​ေတာင် အာရှကို ပျံ့​​​နှံ့​​​ရာမှာ အဲဒီ ြဗာဟ္မီ အ​​​ေရး​​​အသား​​​က ဆင်း​​​သက်တဲ့​​​ စာအ​​​ေရး​​​အသား​​​စနစ်ကို ြမန်မာ​​​ေတွ ရရှိလိုက်တာြဖစ်ပါတယ်။

ကဲ ဒီ​​​ေလာက်ဆိုရင် ြမန်မာစကား​​​နဲ့​​​ ြမန်မာစာ အ​​​ေြကာင်း​​​ ရှင်း​​​​​ေလာက်ပါြပီ။

​​​ေမာင်မယ်တို့​​​ အသိအြမင် တိုး​​​ပွား​​​ြကပါ​​​ေစ။

​​​ေမာင်ခင်မင် (ဓနုြဖူ)
(မဂင်္လာ​​​ေမာင်မယ် ၂၀၁၀-မတ်လ)

ြမန်မာဗျည်း​၃၃-လံုး​

ြမန်မာဗျည်း​​​ ၃၃-လံုး​​​ ြဖစ်​​​ေပါ်လာပံုအ​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေြပာရာမှာ ဗျည်း​​​​​ေရာ သရ​​​ေရာ ြမန်မာအက္ခရာ ဘယ်လိုြဖစ်​​​ေပါ်လာတယ်ဆိုတာက စ​​​ေြပာဖို့​​​လိုမှာ​​​ေပါ့​​​။ ြမန်မာအက္ခရာဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ဘိစီ ၅၀၀-​​​ေလာက်က ၇၀၀-​​​ေကျာ်အထိ ထွန်း​​​ကား​​​ခဲ့​​​တဲ့​​​ ြဗာဟ္မီ (Brahmi) အက္ခရာက ဆင်း​​​သက်လာ​​​ေြကာင်း​​​ ပညာရှင်​​​ေတွက မိန့်​​​ဆိုြကတယ်။

ခရစ်နှစ်ဦး​​​ပိုင်း​​​​​ေလာက်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား​​​​​ေတွ အ​​​ေရှ့​​​​​ေတာင်အာရှကို သ​​​ေဘင်္ာြကီး​​​​​ေတွနဲ့​​​ ရွက်လွင့်​​​လာ ရာမှ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊​ ဟိန္ဒူဘာသာ၊​ အက္ခရာ၊​ နီတိကျမ်း​​​၊​ ဓမ္မသတ်ကျမ်း​​​ စတဲ့​​​ ယဉ်​​​ေကျး​​​မှု​​​ေတွပါလာြပီး​​​ အ​​​ေရှ့​​​​​ေတာင်အာရှ နိုင်ငံ​​​ေတွမှာ ထွန်း​​​ကား​​​တာပါ။ အဲဒီအက္ခရာဟာ မွန်လူမျိုး​​​​​ေတွဆီ အရင်​​​ေရာက်ြပီး​​​ အဲဒီကမှတဆင့်​​​ ြမန်မာ​​​ေတွဆီ​​​ေရာက်တယ်။ ြမန်မာ​​​ေတွက အဲဒီအက္ခရာ​​​ေတွကို ြမန်မာစကား​​​သံ​​​ေတွနဲ့​​​ အံဝင်ခွင်ကျြဖစ်​​​ေအာင် လိုအပ်သလို မွမ်း​​​မံအသံုး​​​ြပုရာက ြမန်မာအက္ခရာ ​​​ေပါ်​​​ေပါက်လာတယ်လို့​​​ ယူဆြကပါတယ်။

[caption id="attachment_218" align="aligncenter" width="571" caption=" Reference for Burmese script"][/caption]

 

ြမန်မာအက္ခရာဆိုရာမှာ ဗျည်း​​​​​ေရာ၊​ သရ​​​ေရာ ပါဝင်ပါတယ်။ ဗျည်း​​​​​ေတွကို အမည်​​​ေပး​​​ပံုက စိတ်ဝင်စား​​​စရာ ​​​ေကာင်း​​​ပါတယ်။ ဘယ်တုန်း​​​ကစြပီး​​​ ကြကီး​​​-ခ​​​ေခွး​​​-ဂငယ်-ဃြကီး​​​-စတဲ့​​​အမည်​​​ေတွ ​​​ေပး​​​တာလဲလို့​​​ စဉ်း​​​စား​​​ြကည့်​​​ရင် ြမန်မာအက္ခရာ​​​ေတွကို ​​​ေပရွက်​​​ေပါ်မှာ ကညစ်နဲ့​​​ အဝိုင်း​​​ပံု​​​ေရး​​​​​ေတာ့​​​မှ ြဖစ်လိမ့်​​​မယ်လို့​​​ ဆိုချင်ပါတယ်။ ​​​ေကျာက်စာ စ​​​ေရး​​​ထိုး​​​တဲ့​​​ ပုဂံ​​​ေခတ်တုန်း​​​က​​​ေတာ့​​​ ခုလို ဝိုင်း​​​ဝိုင်း​​​စက်စက် မဟုတ်​​​ေြကာင်း​​​ ပုဂံ​​​ေကျာက်စာ​​​ေတွကိုြကည့်​​​ရင် သိနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီတုန်း​​​က ​​​ေကျာက်​​​ေပါ်မှာ ​​​ေဆာက်တို့​​​၊​ ဘာတို့​​​နဲ့​​​ ထွင်း​​​ရတာမို့​​​ ​​​ေလး​​​​​ေထာင့်​​​ပံု​​​ေတွ ထွင်း​​​တယ်၊​ မဝိုင်း​​​​​ေသး​​​ဘူး​​​။

ဝ-ဝက​​​ေလး​​​ ဝိုင်း​​​ဝိုင်း​​​​​ေရး​​​-လို့​​​ ​​​ေြပာလို့​​​မရ​​​ေသး​​​ဘူး​​​။

​​​ေပ​​​ေပါ်မှာ​​​ေရး​​​​​ေတာ့​​​ ​​​ေလး​​​​​ေထာင့်​​​​​ေရး​​​ရင် အဆင်မ​​​ေြပဘူး​​​။ ​​​ေပရွက်အ​​​ေြကာ​​​ေတွ စုတ်ြပတ်နိုင်တယ်။ အဝိုင်း​​​​​ေရး​​​​​ေတာ့​​​ ပိုအဆင်​​​ေြပတယ်။ အဲဒီလိုအဝိုင်း​​​​​ေရး​​​တဲ့​​​​​ေခတ်​​​ေရာက်မှ ဗျည်း​​​​​ေတွရဲ့​​​ ပံုသဏ္ဍာန်ကိုြကည့်​​​ြပီး​​​ အမည်​​​ေပး​​​တာပါ။ ဒီ​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာဗျည်း​​​​​ေတွဟာ မဝိုင်း​​​ခင်တုန်း​​​က ကြကီး​​​-ခ​​​ေခွး​​​ စတဲ့​​​ အမည်​​​ေတွ မရ​​​ေသး​​​ဘဲ က-ခ-လို့​​​ပဲ ​​​ေခါ်လိမ့်​​​မယ်ထင်တယ်။

ဗျည်း​​​​​ေတွကိ်ု အမည်​​​ေပး​​​ရာမှာ ဂုဏ်အရည်အ​​​ေသွး​​​အရ အမည်​​​ေပး​​​တာ​​​ေရာ၊​ ပံုသဏ္ဍာန်အရ အမည်​​​ေပး​​​တာ​​​ေရာ ​​​ေတွ့​​​ရတယ်။ ကြကီး​​​၊​ ဃြကီး​​​၊​ ဏြကီး​​​၊​ ဠြကီး​​​ ဆိုတဲ့​​​ အက္ခရာ​​​ေလး​​​လံုး​​​ကို ြကီး​​​​​ေလး​​​လံုး​​​-လို့​​​​​ေခါ်ြကတယ်။ အဲ ဃြကီး​​​၊​ ဏြကီး​​​၊​ ဠြကီး​​​တို့​​​မှာ​​​ေတာ့​​​ ဂငယ်၊​ နငယ်၊​ လ(ငယ်) ဆိုတဲ့​​​ အတွဲ​​​ေတွ ရှိတယ်မဟုတ်လား​​​။ ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ အြကီး​​​အငယ်ခွဲြပီး​​​ အငယ်​​​ေတွထက် အရွယ်ပမာဏြကီး​​​တဲ့​​​ အက္ခရာ​​​ေတွကို ြကီး​​​-ထည့်​​​ြပီး​​​ ​​​ေခါ်ြကတာ​​​ေပါ့​​​။

ကြကီး​​​ကျ​​​ေတာ့​​​ ကငယ် မရှိဘဲ ဘာြဖစ်လို့​​​ ကြကီး​​​လို့​​​​​ေခါ်ရသလဲလို့​​​ ​​​ေမး​​​စရာ​​​ေပါ့​​​။ ဗျည်း​​​ ၃၃-လံုး​​​မှာ ​​​ေရှ့​​​ဆံုး​​​က ​​​ေခါင်း​​​​​ေဆာင်ဗျည်း​​​ြဖစ်လို့​​​ ကြကီး​​​လို့​​​ ​​​ေခါ်တယ်လို့​​​လည်း​​​ ယူဆြကတယ်။ ၃၃-လံုး​​​မှာ အြကီး​​​ဆံုး​​​​​ေပါ့​​​။ ပံုသဏ္ဍာန်က ဂငယ်ထက် ၂-ဆ ြကီး​​​​​ေနလို့​​​ ကြကီး​​​လို့​​​​​ေခါ်တယ်လို့​​​လည်း​​​ ဆိုြကတယ်။

ပုသဏ္ဍာန်အရ အမည်​​​ေပး​​​တဲ့​​​ဗျည်း​​​​​ေတွကို ြကည့်​​​ပါ။

​​​ေခွ​​​ေခွက​​​ေလး​​​​​ေနလို့​​​ ခ-​​​ေခွး​​​၊​

လံုး​​​လံုး​​​က​​​ေလး​​​ ​​​ေနလို့​​​ စ-လံုး​​​၊​

လိမ်​​​ေခွ​​​ေနလို့​​​ ဆ-လိမ်၊​

​​​ေအာက်ကွဲ​​​ေနလို့​​​ ဇ-ကွဲ၊​

​​​ေဘး​​​ကမျဉ်း​​​ဆွဲထား​​​လို့​​​ ဈ-မျဉ်း​​​ဆွဲ၊​

ရင်က​​​ေလး​​​​​ေကာက်​​​ေနလို့​​​ ဍ-ရင်​​​ေကာက်၊​

ဝမ်း​​​ပူ​​​ေနလို့​​​ တ-ဝမ်း​​​ပူ၊​

အငယ်အ​​​ေထွး​​​​​ေလး​​​ြဖစ်လို့​​​ ဒ-​​​ေဒွး​​​ (ဒ​​​ေထွး​​​)၊​

​​​ေအာက်ပိုင်း​​​ကြခိုက်(ချိုင့်​​​) ​​​ေနလို့​​​ ဓ-​​​ေအာက်ြခိုက်၊​

မတ်မတ်​​​ေစာက်​​​ေစာက်ရှိလို့​​​ ပ-​​​ေစာက်၊​

အထက်ပိုင်း​​​ကြခိုက်(ချိုင့်​​​)​​​ေနလို့​​​ ဗ-ထက်ြခိုက်၊​

ကုန်း​​​​​ေနလို့​​​ ဘ-ကုန်း​​​၊​

ပက်လက်လန်​​​ေနလို့​​​ ယ-ပက်လက်၊​

အဖျား​​​က ​​​ေကာက်​​​ေနလို့​​​ ရ-​​​ေကာက်-ဆိုြပီး​​​ ပံုသဏ္ဍာန်အရ အမည်​​​ေပး​​​တာ ​​​ေတွ့​​​နိုင်ပါတယ်။

အက္ခရာတချို့​​​ရဲ့​​​ အမည်​​​ေတွက ပံုသဏ္ဍာန်ကို ရိုး​​​ရိုး​​​​​ေဖာ်ြပတာမဟုတ်ဘဲ ပံုသဏ္ဍာန်တူတဲ့​​​ အရာဝတ္ထု​​​ေတွနဲ့​​​ ခိုင်း​​​နှိုင်း​​​အမည်​​​ေပး​​​တာြဖစ်ပါတယ်။ ​​​ေရှး​​​ကသံုး​​​တဲ့​​​ သံလျင်း​​​လို့​​​​​ေခါ်တဲ့​​​ ထမ်း​​​စင်မှာပါတဲ့​​​ ချိတ်​​​ေလး​​​ကို ​​​ေကာက်​​​ေကာက်က​​​ေလး​​​မို့​​​ ဋ-သံလျင်း​​​ချိတ်၊​
ဝမ်း​​​ဘဲနဲ့​​​တူလို့​​​ ဌ-ဝမ်း​​​ဘဲ၊​

​​​ေရမှုတ်နဲ့​​​တူလို့​​​ ဎ-​​​ေရမှုတ်၊​

ဆင်ရဲ့​​​​​ေြခ​​​ေထာက်ကို ခတ်ရတဲ့​​​ ထူး​​​လိုအကွင်း​​​ ၂-ကွင်း​​​ပါလို့​​​ ထ-ဆင်ထူး​​​လို့​​​ ​​​ေခါ်​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေတွ့​​​နိုင်ပါတယ်။

င-မ-ဝ-သ-ဟ တို့​​​ကို​​​ေတာ့​​​ အမည်မ​​​ေပး​​​တာ ​​​ေတွ့​​​ရပါတယ်။

ည-ယ-လ တို့​​​ကို​​​ေတာ့​​​ သာမန်အား​​​ြဖင့်​​​ အမည် မ​​​ေပး​​​​​ေပမယ့်​​​ လိုအပ်တဲ့​​​အခါ ညြကီး​​​၊​ ယပက်လက်၊​ လ(ငယ်)လို့​​​ အမည်​​​ေပး​​​ပါတယ်။

ဉ ကို ဉ က​​​ေလး​​​၊​ ည ကို ညြကီး​​​လို့​​​ ခွဲြခား​​​​​ေခါ်ပါတယ်။

ြမန်မာဗျည်း​​​ ၃၃-လံုး​​​မှာ ည(ညြကီး​​​) ပဲပါတယ်။ ဉ (ဉ က​​​ေလး​​​) ကို​​​ေတာ့​​​ အသတ်အက္ခရာအြဖစ်ပဲ သံုး​​​တယ်။

သံ​​​ေယာဇဉ်တို့​​​၊​ ဝိညာဉ်တို့​​​၊​ အစဉ်အြမဲ-တို့​​​မှာ သံုး​​​သလို​​​ေပါ့​​​။ ဒီ​​​ေနရာမှာ ပါဠိဘာသာမှာသံုး​​​တဲ့​​​ ညနဲ့​​​ ြမန်မာဘာသာမှာသံုး​​​တဲ့​​​ ညကို ခွဲြခား​​​မှတ်ရမယ်။

ပါဠိဗျည်း​​​ ၃၃-လံုး​​​မှာ ည မသံုး​​​ဘူး​​​။ ဉ ပဲသံုး​​​တယ်။

ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ ပုည ကို ပုဉ်+ဉ လို့​​​ အသံထွက်ရတာ​​​ေပါ့​​​။ ​​​ေရှ့​​​က ညကို အသတ်အသံထွက်ရတယ်။ /ပုန်+ညာ့​​​/လို့​​​ အသံထွက်ရတာ​​​ေပါ့​​​။

ဒီလိုပဲ ပညာ/ပဉ်+ဉာ/ပျင်ညာ။ သုည/သုဉ်+ဉ /သုန်ညာ့​​​၊​ လို့​​​ အသံထွက်ရတယ်။ အချုပ်အား​​​ြဖင့်​​​ ပါဠိမှာ ညဟာ ဉ ၂-လံုး​​​တွဲြဖစ်တယ်။ ဉ ​​​ေရာ၊​ ည​​​ေရာ သံုး​​​တယ်။ ြမန်မာမှာ​​​ေတာ့​​​ ညြကီး​​​ ဉ က​​​ေလး​​​လို့​​​ ခွဲသံုး​​​တယ်။ ဗျည်း​​​ ၃၃-လံုး​​​မှာ ညြကီး​​​သံုး​​​ြပီး​​​ အသတ်မှာ ဉ သံုး​​​တယ်လို့​​​ ခွဲြခား​​​မှတ်သား​​​နိုင်ပါတယ်။

ြမန်မာစာမှာ ဉ နဲ့​​​ ဥနဲ့​​​ ​​​ေရာ​​​ေထွး​​​တတ်တယ်။ ဉ (ဉ က​​​ေလး​​​) က ​​​ေြခ​​​ေထာက် ရှည်တယ်။
ဥ (ဘဲဥ၊​ ြကက်ဥ-မှာပါတဲ့​​​ အက္ခရာ ဥ) က ​​​ေြခ​​​ေထာက် တိုတယ်။

ယပက်လက်ကို ရ​​​ေကာက်နဲ့​​​ ယှဉ်ြပီး​​​ ယပက်လက်လို့​​​ ခွဲြခား​​​​​ေခါ်တယ်။
​​​ေရှ့​​​က ရကို ရြကီး​​​၊​ ယကို ယငယ်လို့​​​လည်း​​​ ခွဲ​​​ေခါ်​​​ေသး​​​တယ်။ ရြကီး​​​နဲ့​​​ ရငယ်​​​ေပါ့​​​။

လကိုလည်း​​​ ဠနဲ့​​​ ယှဉ်ြပီး​​​ လငယ်လို့​​​ ​​​ေခါ်နိုင်ပါတယ်။

အက္ခရာအမည်​​​ေတွနဲ့​​​ပတ်သက်ြပီး​​​ ​​​ေြပာစရာတခုက ဓ​​​ေအာက်ြခိုက်ကို ​​​ေအာက်ကချိုင့်​​​​​ေနလို့​​​ ဓ​​​ေအာက်ြခိုက် ​​​ေခါ်တယ်​​​ေြပာြပီး​​​ ​​​ေရး​​​​​ေတာ့​​​ ​​​ေအာက်က မချိုင့်​​​ပါလား​​​လို့​​​ ​​​ေမး​​​စရာရှိတယ်။ ပုဂံ​​​ေခတ် ​​​ေကျာက်စာ​​​ေတွမှာ စ​​​ေရး​​​တုန်း​​​က ဓဟာ အခုလို ​​​ေအာက်က ပိတ်မ​​​ေနဘူး​​​။ ဗ ​​​ေစာက်ထိုး​​​​​ေရး​​​သလို ​​​ေအာက်ကချိုင့်​​​​​ေနတယ်။ ( ဗထက်ြခိုက် ​​​ေြပာင်း​​​ြပန်ပံုစံမျိုး​​​​​ေပါ့​​​။)

ဈ (ဈမျဉ်း​​​ဆွဲ) ကို စလံုး​​​ယပင့်​​​-ဆိုြပီး​​​ မှား​​​သင်တဲ့​​​ ဆရာမက​​​ေလး​​​​​ေတွ ရှိတယ်လို့​​​ ြကား​​​ရတယ်။ ဈ ဟာ မူလအက္ခရာမှာ သီြခား​​​ပံုသဏ္ဍာန် ရှိပါတယ်။ စလံုး​​​ကို ယပင့်​​​ထား​​​တာ မဟုတ်ပါဘူး​​​။ ​​​ေဘး​​​က မျဉ်း​​​ဆွဲထား​​​လို့​​​ ဈမျဉ်း​​​ဆွဲ ​​​ေခါ်တယ်လို့​​​ မှတ်သင့်​​​ပါတယ်။ ကဲ ဒီ​​​ေလာက်ဆိုရင် ြပည့်​​​စံုြပီထင်ပါတယ်။

​​​ေမာင်ခင်မင် (ဓနုြဖူ)
(မဂင်္လာ​​​ေမာင်မယ် ၂၀၁၀-ဒီဇဘင်္ာလ)

http://www.pannaparami.com/2011/02/blog-post_6669.html

ဆရာ ေမာင်ခင်မင်​(ဓနုြဖူ)​နှင့်​ြမန်မာစာ အ​ေရး​အသား​အ​ေြကာင်း​တ​ေစ့​တ​ေစာင်း​

အလယ်တန်း​​​​​ေကျာင်း​​​သား​​​ဘဝ (၁၉၅၇)မှစ၍ စာနယ်ဇင်း​​​များ​​​ တွင် ​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​များ​​​​​ေရး​​​သား​​​ခဲ့​​​ြပီး​​​၊​ ယခုအချိန်ထိ ဘာသာစာ​​​ေပဆိုင်ရာ ​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​ ၈၀၀ ခန့်​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​ ခဲ့​​​ကာ အမျိုး​​​သား​​​စာ​​​ေပဆုနှင့်​​​ စာ​​​ေပဗိမာန် ဆုတို့​​​ကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့​​​​​ေသာ ဆရာ​​​ေမာင် ခင်မင်(ဓနုြဖူ)နှင့်​​​ ​​​ေတွ့​​​ဆံု၍ ြမန်မာ စာအ​​​ေရး​​​အသား​​​နှင့်​​​ပတ်သက်သည့််​​​ ​​​ေြပာဟန် ၊​​​ေရး​​​ဟန် ​​​ေရာ​​​ေထွး​​​မှု ြပဿနာအ​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေမး​​​ြမန်း​​​ြဖစ်ခဲ့​​​ ရာ…

[caption id="attachment_210" align="aligncenter" width="208" caption="​​​ေမာင်ခင်မင်(ဓနုြဖူ)"][/caption]

”ြမန်မာလူမျိုး​​​မှာ အ​​​ေြပာနဲ့​​​ အ​​​ေရး​​​ဟာ သိသိသာသာကွဲတယ်။ တစ်နည်း​​​​​ေြပာရင် ​​​ေြပာဟန်နဲ့​​​​​ေရး​​​ ဟန်ကွဲ တယ်။ ကွဲြပား​​​တယ်ဆိုတာက က​​​ေန့​​​ ​​​ေန့​​​တိုင်း​​​စကား​​​​​ေြပာတဲ့​​​အခါ မှာ ​​​ေြပာတဲ့​​​အသံုး​​​အနှုန်း​​​နဲ့​​​စာ​​​ေရး​​​ တဲ့​​​အခါမှာ ​​​ေရး​​​တဲ့​​​အသံုး​​​အနှုန်း​​​ဟာ ကွာြခား​​​ချက်ရှိတယ်။

ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ က​​​ေန့​​​ြမန်မာစကား​​​အ​​​ေနအထား​​​ မှာ အ​​​ေြပာသံုး​​​စကား​​​နဲ့​​​ စာသံုး​​​စ ကား​​​ဆိုြပီး​​​ ၂ မျိုး​​​​​ေြပာလို့​​​ရတယ်။ ဘာြဖစ်လို့​​​ ၂ မျိုး​​​ကွဲြပား​​​ရလဲဆိုတဲ့​​​ အ​​​ေြကာင်း​​​ကသမိုင်း​​​​​ေြကာင်း​​​ အ​​​ေြခခံ အမျိုး​​​မျိုး​​​ရှိတယ်။

တချို့​​​ဘာသာ စကား​​​အသီး​​​သီး​​​မှာအ​​​ေြပာနဲ့​​​အ​​​ေရး​​​ဟာ သိသိသာသာကွဲြပား​​​တယ်။ ကွဲြပား​​​ ရတဲ့​​​အ​​​ေြကာင်း​​​တစ်ခုက အ​​​ေရး​​​ ဟာ ​​​ေကျာက်စာ၊​ မင်စာ၊​ ​​​ေပစာ၊​ ပုရပိုက်​​​ေတွ​​​ေပါ်မှာ ​​​ေရး​​​သား​​​ထား​​​ လို့​​​ ​​​ေရရှည်ခံတယ်။ အ​​​ေြပာက​​​ေတာ့​​​​ ​ေလပဲ။ ​​​ေြပာြပီး​​​ရင် ​​​ေပျာက် သွား​​​တယ်။ အဲဒီသဘာဝရှိ​​​ေတာ့​​​ အ​​​ေြပာနဲ့​​​အ​​​ေရး​​​မှာ အ​​​ေြပာဟာ အ​​​ေြပာင်း​​​ြမန်တယ်။ အ​​​ေရး​​​က စာနဲ့​​​ ​​​ေပနဲ့​​​​​ေရး​​​ထား​​​လို့​​​ အ​​​ေြပာင်း​​​​​ေနှး​​​ တယ်။ မ​​​ေြပာင်း​​​ဘူး​​​လား​​​ဆို​​​ေတာ့​​​ မဟုတ်ဘူး​​​။ ​​​ေြပာင်း​​​တယ်။ ြမင်သာ တဲ့​​​သာဓကနဲ့​​​​​ေြပာရင် ပုဂံ​​​ေခတ်က စာနဲ့​​​အခု​​​ေခတ်စာက မတူ​​​ေတာ့​​​ဘူး​​​။စာအ​​​ေရး​​​အသား​​​စြပီး​​​ တီထွင် တုန်း​​​ကအ​​​ေြပာနဲ့​​​အ​​​ေရး​​​ဟာ အတူ တူပဲလို့​​​မှန်း​​​ဆတယ်။

ပုဂံ​​​ေခတ်က ​​​ေကျာက်စာ​​​ေတွမှာ အ​​​ေြပာနဲ့​​​အ​​​ေရး​​​ ဟာ သိပ်မကွာဘူး​​​။ ‘ရာဇကုမာရ်’ ​​​ေကျာက်စာမှာ တိုက်ရိုက်စကား​​​ ​​​ေတွပါတယ်။ ဝတ္ထုထဲမှာလို​​​ေပါ့​​​။ အဲဒီ အ​​​ေရး​​​အသား​​​ ကိုြကည့်​​​ရင် အ​​​ေြပာမဟုတ်တဲ့​​​ကျန်တဲ့​​​ စကား​​​ နဲ့​​​ယှဉ်ြကည့်​​​ရင် အတူတူပဲ။ ဆိုလို တာက ​​​ေရှး​​​ကျတဲ့​​​စာ​​​ေတွမှာ (ပုဂံ ​​​ေခတ်၊​ ပင်း​​​ယ​​​ေခတ်၊​အင်း​​​ဝ ​​​ေခတ်) ‘သည်’ဆိုတဲ့​​​ စကား​​​လံုး​​​ကိုပဲ စဉ်း​​​စား​​​ ြကည့်​​​။ စာထဲမှာ’သည်’ကို ဘာ ​​​ေြကာင့်​​​​​ေရး​​​လဲဆို​​​ေတာ့​​​ စကား​​​​​ေြပာ ရင်လည်း​​​ ‘သည်’လို့​​​​​ေြပာလို့​​​ြဖစ်မှာ ​​​ေပါ့​​​။ ပုဂံ​​​ေခတ်၊​ အင်း​​​ဝ​​​ေခတ် ​​​ေတွမှာ အ​​​ေြပာလည်း​​​’သည်’၊​ အ​​​ေရး​​​ လည်း​​​ ‘သည်’ပဲ။ နှစ်တစ်​​​ေထာင် ​​​ေလာက် ြကာလာ​​​ေတာ့​​​အ​​​ေြပာ ‘သည်’ဟာ ‘တယ်’ြဖစ်သွား​​​တယ်။

စာမှာ​​​ေတာ့​​​ ‘သည်’ဟာ ‘သည်’ပဲ။ ဒီက​​​ေန့​​​မှာ ​​​ေတာ့​​​ အ​​​ေရး​​​ဟာ’သည်’၊​ အ​​​ေြပာ ဟာ ‘တယ်’ဆိုြပီး​​​ အ​​​ေြပာနဲ့​​​ အ​​​ေရး​​​ ကွာြခား​​​တယ်။ အ​​​ေြပာနဲ့​​​ အ​​​ေရး​​​မှာ များ​​​​​ေသာအား​​​ြဖင့်​​​ အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့​​​ နမ်​​​ေတွ၊​ ြကိယာ​​​ေတွ မ​​​ေြပာင်း​​​ဘူး​​​။ ြကိယာမှာ’စား​​​’၊​ ‘​​​ေြကာက်’ကို အ​​​ေြပာ​​​ေရာ၊​အ​​​ေရး​​​ ​​​ေရာသံုး​​​တယ်။

စာထဲမှာ နာမ်အ​​​ေန နဲ့​​​ အ​​​ေမကို ‘မိခင်’၊​ သူခိုး​​​ကို ‘ခိုး​​​သူ’လို့​​​ သံုး​​​တယ်။ အဲဒီလို နည်း​​​နည်း​​​ကွာ တယ်။ အဓိက ကွာတာကသည်၊​ ၏ ၍၊​​​ေသာ၊​ ဿ၌ စတဲ့​​​သဒ္ဒါ စကား​​​လံုး​​​​​ေတွ ကွာတယ်” ဟု ရှင်း​​​လင်း​​​​​ေြပာြပပါ သည်။

ြမန်မာစာ​​​ေြပာဟန်၊​ ​​​ေရး​​​ဟန် သည် ထိုကဲ့​​​သို့​​​ သိသိသာသာ ကွာ ြခား​​​​​ေန​​​ေသာ်လည်း​​​ စာ​​​ေရး​​​သား​​​ ရာတွင် အ​​​ေြပာနှင့်​​​ အ​​​ေရး​​​ကို မခွဲ နိုင်ဘဲ ​​​ေရာ​​​ေထွး​​​​​ေနသည်နှင့်​​​ ပတ်သက်၍လည်း​​​…

ဒါဟာ​​​ေရာ​​​ေထွး​​​တဲ့​​​သဘာဝ ​​​ေပါ့​​​။ တချို့​​​ဝတ္ထု​​​ေတွထဲမှာဆိုရင် ‘ကျွန်​​​ေတာ်သူ့​​​ထံကို သွား​​​တယ်’လို့​​​ ​​​ေရး​​​ထား​​​တယ်။ အမှန်တကယ်က ‘ကျွန်​​​ေတာ်သူ့​​​ဆီကို သွား​​​တယ်’လို့​​​ ြဖစ်ရမှာ။ ဒီလိုအ​​​ေြပာနဲ့​​​အ​​​ေရး​​​မကွဲ တာဟာ ြမန်မာစာကို ​​​ေြခ​​​ေြခြမစ် ြမစ်တတ်ကျွမ်း​​​​​ေအာင်မ​​​ေလ့​​​လာခဲ့​​​ ဘူး​​​ဆိုတာမှန်း​​​လို့​​​ရတယ်။ ​​​ေနာက် အ​​​ေြကာင်း​​​ရင်း​​​တစ်ခုက အခု​​​ေခတ် က​​​ေလး​​​​​ေတွအများ​​​စုကစာကိုအလွတ် ကျက်တယ်။ ကျက်ြပီး​​​​​ေတာ့​​​ ြပန်​​​ေရး​​​တယ်။

အဲဒီ​​​ေတာ့​​​ ကျက်ထား​​​တဲ့​​​စာ ကို အ​​​ေြခ ခံြပီး​​​မှပဲ ြပန်​​​ေရး​​​တတ် ​​​ေတာ့​​​တယ်။ အလွတ်​​​ေရး​​​ဆို မ​​​ေရး​​​ တတ်ဘူး​​​။ စူး​​​စူး​​​စမ်း​​​စမ်း​​​လည်း​​​ မ​​​ေလ့​​​ လာဘူး​​​။ စာဖတ်အား​​​လည်း​​​ နည်း​​​တဲ့​​​ အတွက်ဘယ်ဟာအ​​​ေရး​​​၊​ ဘယ် ဟာ အ​​​ေြပာဆိုြပီး​​​ ကွဲကွဲြပား​​​ြပား​​​မသိ ​​​ေတာ့​​​ဘဲ စာ​​​ေရး​​​တဲ့​​​အခါမှာ ​​​ေရာ ​​​ေထွး​​​သွား​​​တယ်။

အဲဒါ အ​​​ေရး​​​ြကီး​​​တဲ့​​​ အချက်ပဲ။ စာအဖတ်အရှုများ​​​များ​​​ ြဖတ်သန်း​​​ြပီး​​​တဲ့​​​ သူဟာ စာမ​​​ေရး​​​ တတ်စရာအ​​​ေြကာင်း​​​မရှိ​​​ေတာ့​​​ဘူး​​​။ ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ စာဖတ်ဖို့​​​ အချိန်များ​​​များ​​​ ​​​ေပး​​​ပါ။

စာ​​​ေပနဲ့​​​ အသက်​​​ေမွး​​​တဲ့​​​သူ ဆိုရင် ပိုြပီး​​​ဖတ်ဖို့​​​လိုပါတယ်။ စာဖတ်ရာမှာလည်း​​​ တာဝန်တစ်ခုအ​​​ေနနဲ့​​​ ဖတ်တာ မဟုတ်ဘဲ ဝါသနာအရ ဖတ်ချင်တဲ့​​​ စိတ်နဲ့​​​ဖတ်ရင်​​​ေတာ့​​​ ​​​ေကာင်း​​​တာ​​​ေပါ့​​​”ဟု တိုက်တွန်း​​​​​ေြပာ ြကား​​​ြပီး​​​ ​​​ေနာက် စာ​​​ေရး​​​သား​​​ရာတွင် အ​​​ေြပာြဖင့်​​​ ​​​ေရး​​​ြခင်း​​​၊​ အ​​​ေရး​​​ြဖင့်​​​ ​​​ေရး​​​ ြခင်း​​​တွင် မည်သည့်​​​အချက်က ပို ​​​ေကာင်း​​​သည်ဟူသည်ကိုလည်း​​​..

”ဒီ​​​ေန့​​​​​ေခတ်မှာ အ​​​ေြပာနဲ့​​​ ​​​ေရး​​​ တာ​​​ေကာင်း​​​လား​​​၊​ အ​​​ေရး​​​နဲ့​​​​​ေရး​​​ တာ ​​​ေကာင်း​​​လား​​​လို့​​​ ​​​ေမး​​​​​ေနစရာ အ​​​ေြကာင်း​​​မရှိဘူး​​​။ တစ်ချိန်က​​​ေတာ့​​​ စကား​​​​​ေြပာနဲ့​​​​​ေရး​​​မှ လူထုနဲ့​​​နီး​​​စပ် တယ်တို့​​​ ဘာတို့​​​​​ေြပာြကတယ်။ ဒါ ​​​ေပမဲ့​​​ြမန်မာ့​​​ယဉ်​​​ေကျး​​​မှု အစဉ်အလာ မှာ အ​​​ေရး​​​နဲ့​​​​​ေရး​​​ထား​​​တဲ့​​​ ပိဋကတ် ​​​ေတာ်​​​ေတွ၊​ ကျမ်း​​​စာ​​​ေတွ၊​ စာြကီး​​​​​ေပ ြကီး​​​​​ေတွကရှိ​​​ေန​​​ေတာ့​​​ ​​​ေရး​​​ဟန်နဲ့​​​ လည်း​​​ ​​​ေရး​​​​​ေနရမှာပဲ။ ဖတ် ​​​ေနရမှာ ပဲ။ ဂျာနယ် ​​​ေတွထဲက ​​​ေပး​​​စာ​​​ေတွလို စကား​​​​​ေြပာ​​​ေတွဟာလည်း​​​ က​​​ေန့​​​ အ​​​ေြပာစကား​​​နဲ့​​​ ​​​ေြပာ​​​ေနရမှာပဲ။ သူ့​​​ ​​​ေနရာနဲ့​​​သူ​​​ေပါ့​​​။

အဓိကက​​​ေတာ့​​​ အ​​​ေြပာနဲ့​​​ပဲ​​​ေရး​​​​​ေရး​​​၊​ အ​​​ေရး​​​နဲ့​​​ပဲ​​​ေရး​​​ ​​​ေရး​​​ အ​​​ေြကာင်း​​​အရာ၊​ ပရိသတ်၊​ ရည်ရွယ်ချက်​​​ေပါ်မူတည်ြပီး​​​ ကွဲြပား​​​ သွား​​​တယ်။ သူငယ်ချင်း​​​ဆီစာ​​​ေရး​​​ရင် စာသံ​​​ေပသံနဲ့​​​ ‘သူငယ်ချင်း​​​၊​ ငါစာ အား​​​ြဖင့်​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လိုက်ပါသည်’ လို့​​​ ဘယ်သူမှမ​​​ေရး​​​ဘူး​​​၊​ ‘သူငယ်ချင်း​​​ ငါစာ​​​ေရး​​​လိုက်တယ်’လို့​​​ပဲ​​​ေရး​​​မှာ​​​ေပါ့​​​။ ဒါမှ အသက်ဝင်နိုင်မယ်​​​ေလ။ တစ်​​​ေယာက်နဲ့​​​တစ်​​​ေယာက်​​​ေြပာတဲ့​​​ စကား​​​ကို အ​​​ေြပာနဲ့​​​မ​​​ေရး​​​ လို့​​​ ဘာနဲ့​​​ ​​​ေရး​​​မလဲ။ ​​​ေဟာ​​​ေြပာချက်၊​ ​​​ေဆွး​​​​​ေနွး​​​ ချက်​​​ေတွကို အ​​​ေြပာနဲ့​​​​​ေရး​​​သင့်​​​ရင် ​​​ေရး​​​ရမယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း​​​ ​​​ေရး​​​ ဟန်နဲ့​​​​​ေရး​​​တဲ့​​​စာကို ထိန်း​​​သိမ်း​​​ထား​​​ ရမယ်။ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​​​ဆီ ​​​ေလျှာက်မယ်ဆိုရင်​​​ေတာ့​​​ ‘ဆရာ​​​ေတာ်ဘုရား​​​၊​ တပည့်​​​​​ေတာ်​​​ေလျှာက် ထား​​​အပ်ပါသည်’ လို့​​​ ​​​ေရး​​​ရမှာ​​​ေပါ့​​​။

ဒါ​​​ေပမဲ့​​​ တစ်ခု​​​ေသချာတာက က​​​ေန့​​​ ​​​ေခတ်မှာ ​​​ေရး​​​ဟန်နဲ့​​​​​ေရး​​​တဲ့​​​အတိုင်း​​​ တိတိကျကျ ဘယ်သူမှ စကား​​​မ ​​​ေြပာ​​​ေတာ့​​​ဘူး​​​” ဟု ​​​ေဆွး​​​​​ေနွး​​​​​ေပး​​​ခဲ့​​​ ြပီး​​​​​ေနာက် မိမိတို့​​​ ြမန်မာစာသည် အ​​​ေြခခံအုတ်ြမစ် ခိုင်ခိုင်မာမာရှိခဲ့​​​ြပီး​​​ ြဖစ်​​​ေသာ​​​ေြကာင့်​​​ စာ​​​ေရး​​​သား​​​ရာ တွင် ​​​ေချာ​​​ေချာ​​​ေမွ့​​​​​ေမွ့​​​နှင့်​​​ ဖတ် ​​​ေကာင်း​​​​​ေသာ စာြဖစ်​​​ေစချင် ​​​ေြကာင်း​​​၊​ သို့​​​မဟုတ်လျှင် မိမိတို့​​​ ြမန်မာစာသည် စနစ်မကျ၊​ အစီ အစဉ် မကျနှင့်​​​ အရုပ်ဆိုး​​​သွား​​​​​ေစ နိုင်​​​ေြကာင်း​​​လည်း​​​ ​​​ေြပာြကား​​​ခဲ့​​​ပါ သည်။
​​
​ေနဇာလင်း​​​

http://popularmyanmarnews.com/epaper/?p=2138

အို ဘယ့်​ြမန်မာစာ

ကျွန်​​​ေတာ်သည် ြမန်မာစာအဓိကြဖင့်​​​ ​​​ေကျာင်း​​​ြပီး​​​ထား​​​သူတစ်ဦး​​​ မဟုတ်​​​ေသာ်လည်း​​​ ြမန်မာစာကို စိတ်ဝင်စား​​​သူ၊​ ြမန်မာစာကို ချစ်ြမတ်နိုး​​​သူ၊​ ြမန်မာစာ​​​ေပ၌ ​​​ေမွ့​​​​​ေလျာ်သူတစ်ဦး​​​ ြဖစ်ပါသည်။ ကျွန်​​​ေတာ်သည် ဤ​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​ကို ြမန်မာစာ၏တန်ဖိုး​​​ကို ဖွင့်​​​ဆိုရှင်း​​​ြပရန်​​​ေသာ်လည်း​​​​​ေကာင်း​​​၊​ ြမန်မာစာဘက်မှ ခုခံ​​​ေချပ ​​​ေြပာဆိုရန်လည်း​​​​​ေကာင်း​​​ ရည်ရွယ်​​​ေရး​​​သား​​​ြခင်း​​​ မဟုတ်ပါ။ ြမန်မာစာနှင့်​​​ ပတ်သက်၍ ကျွန်​​​ေတာ်၏အြမင်ကို တင်ြပြခင်း​​​ဟုဆိုက ပို၍ မှန်ပါလိမ့်​​​မည်။ ြမန်မာစာ၏တန်ဖိုး​​​၊​ ြမန်မာစာ၏သ​​​ေဘာနှင့်​​​ ပတ်သက်၍ ကျွန်​​​ေတာ့်​​​ထက် ပိုမိုတတ်သိနား​​​လည်သည့်​​​ ြမန်မာစာပါရဂူ တစ်ဦး​​​၊​ ဘာသာ​​​ေဗဒကျွမ်း​​​ကျင်သူတစ်​​​ေယာက်က ရှင်း​​​လင်း​​​တင်ြပမည်ဆိုပါက ပိုြပီး​​​ ြပည့်​​​စံုနိုင်ပါသည်။ ထိုသို့​​​ရှင်း​​​လင်း​​​​​ေရး​​​သား​​​ြကရန်လည်း​​​ ​​​ေမျှာ်လင့်​​​ထား​​​ပါသည်။

ဤ​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​ ​​​ေရး​​​ရြခင်း​​​အ​​​ေြကာင်း​​​ကို တင်ြပရလျှင်​​​ေတာ့​​​ တစ်​​​ေန့​​​ ကျွန်​​​ေတာ် စာသင်​​​ေပး​​​ခဲ့​​​​​ေသာ တပည့်​​​မ တစ်ဦး​​​အား​​​ သူ၏မိခင်နှင့်​​​အတူ လမ်း​​​တွင်အမှတ်မထင် သွား​​​​​ေတွ့​​​ပါသည်။ ကျွန်​​​ေတာ်က “တက္ကသိုလ် တက်ဖို့​​​ ဘယ်ဘာ​​​ေလျှာက်ထား​​​တာ ရလဲ” ဟု​​​ေမး​​​ရာ မိခင်ြဖစ်သူက ြမန်မာစာရ​​​ေြကာင်း​​​၊​ သမီး​​​က နှာ​​​ေခါင်း​​​ရှံု့​​​သြဖင့်​​​ အြခား​​​ ဘာသာတစ်ခု ​​​ေြပာင်း​​​​​ေလျှာက်ထား​​​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေြပာပါသည်။ ထိုတပည့်​​​မ​​​ေလး​​​၏ မိခင်မှာ ြမန်မာလူမျိုး​​​ြဖစ်​​​ေသာ်လည်း​​​ ဖခင်က လူမျိုး​​​ြခား​​​ြဖစ်ပါသည်။ ထိုစကား​​​ကို နား​​​​​ေထာင်ြပီး​​​ “ဒီက​​​ေလး​​​မ ြမန်မာ​​​ေသွး​​​ မစစ်​​​ေတာ့​​​သူမို့​​​ ဒီလိုြဖစ်​​​ေလရသလား​​​” ဟု ​​​ေတွး​​​မိရပါသည်။

[caption id="attachment_162" align="aligncenter" width="215" caption="Myanmar Alphabet"][/caption]

​​​ေနာက်တစ်ခါက​​​ေတာ့​​​ကျွန်​​​ေတာ်နှင့်​​​ရင်း​​​နှီး​​​သည့်​​​ မိသား​​​စု တစ်ခုတွင်ြဖစ်သည်။ ဖခင်ြဖစ်သူက သမီး​​​ြဖစ်သူအား​​​ ဆံုး​​​မ​​​ေန​​​ေသာ စကား​​​ကို နား​​​နှင့်​​​ဆတ်ဆတ် ြကား​​​ခဲ့​​​ရြခင်း​​​ြဖစ်သည်။ ထိုမိသား​​​စုတွင် သမီး​​​ြဖစ်သူက ြမန်မာစာဝါသနာပါသည်။ ​​​ေကျာင်း​​​မှာလည်း​​​ ကဗျာြပိုင်ပွဲ၊​ စာစီစာကံုး​​​ြပိုင်ပွဲတို့​​​တွင် ဝင်ြပိုင်​​​ေနကျြဖစ်သည်။ အ​​​ေဖလုပ်သူက ထိုကဲ့​​​သို့​​​ဝင်ဝင်ြပိုင်သည်ကို မြကိုက်။ တစ်​​​ေန့​​​​​ေတာ့​​​ သူ့​​​သမီး​​​ကို ခုလို​​​ေြပာပါသည်။ “သမီး​​​ရဲ့​​​ ြမန်မာလို စာအုပ်​​​ေတွဖတ်မ​​​ေနနဲ့​​​၊​ အဲဒီြပိုင်ပွဲ​​​ေတွလည်း​​​ ဝင်ြပိုင်မ​​​ေနနဲ့​​​။ ြမန်မာစာက ဖွတ်ချီး​​​၊​ ြမန်မာစာ​​​ေတာ်လို့​​​ သမီး​​​ ဘာမှြဖစ်မလာဘူး​​​၊​ အဂင်္လိပ်စာသာ ​​​ေတာ်​​​ေအာင်လုပ်၊​ ြကား​​​လား​​​” ဟု ​​​ေြပာ​​​ေလ၏။ က​​​ေလး​​​မ​​​ေလး​​​က သူ့​​​အ​​​ေဖကို မျက်လံုး​​​​​ေလး​​​ အြပူး​​​သား​​​နှင့်​​​ ြကည့်​​​​​ေနပါသည်။ အ​​​ေဖလုပ်သူကိုလည်း​​​ အြပစ်မဆိုသာပါ။ သူလည်း​​​ သူ့​​​ဘဝ အ​​​ေတွ့​​​အြကံုနှင့်​​​ယှဉ်ြပီး​​​ ​​​ေြပာြခင်း​​​ြဖစ်ပါလိမ့်​​​မည်။

ထို မိသား​​​စုမှာ ​​​ေရမ​​​ေရာသည့်​​​ ြမန်မာလူမျိုး​​​စစ်စစ်များ​​​ြဖစ်သြဖင့်​​​ ထိုသို့​​​ြကား​​​ရသည်မှာ နည်း​​​နည်း​​​​​ေတာ့​​​ နား​​​ခါး​​​စရာြဖစ်ပါသည်။ အဂင်္လိပ်စာအ​​​ေရး​​​ြကီး​​​ပါသည်။ ​​​ေခတ်ကာလအ​​​ေလျာက် အဂင်္လိပ်စာမတတ်လို့​​​ မြဖစ်မှန်း​​​ ဘယ်သူမှမြငင်း​​​ပါ၊​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေတာ်မှ ​​​ေခတ်နှင့်​​​ရင်​​​ေဘာင်တန်း​​​နိုင်မည်ဆိုတာလည်း​​​ ​​​ေသွး​​​ထွက်​​​ေအာင်ပါသည်။ ယ​​​ေန့​​​​​ေခတ်တွင် နိုင်ငံ​​​ေရး​​​၊​ စီး​​​ပွား​​​​​ေရး​​​၊​ လူမှု​​​ေရး​​​စသည့်​​​ဘက်​​​ေပါင်း​​​စံု၌ အဂင်္လိပ်စာသည် အ​​​ေရး​​​ြကီး​​​​​ေသာအခန်း​​​ကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက်ရှိပါသည်။ အဂင်္လိပ်စာတတ်က အလုပ်ရ လွယ်သည်။ ရသည့်​​​အလုပ်ကလည်း​​​ အဆင့်​​​ြမင့်​​​နိုင်သည်။ လစာလည်း​​​​​ေကာင်း​​​မည်။ လူတကာကလည်း​​​ အထင်ြကီး​​​မည်။ ြမန်မာစာကမူ ထိုသို့​​​မဟုတ်။ “ကျွန်​​​ေတာ်/ကျွန်မ ြမန်မာစာ ​​​ေတာ်ပါတယ်” ဟု ဆိုရံုမျှနှင့်​​​ အလုပ်အကိုင်​​​ေကာင်း​​​​​ေကာင်း​​​ မရနိုင်။ ြမန်မာစာတွင် အဂင်္လိပ်စာလို အသံုး​​​ကျတန်ဖိုး​​​မရှိ။ ထို့​​​​​ေြကာင့်​​​ ြမန်မာစာမှာ မျက်နှာငယ်ရသည်။ ပင်ကိုဝါသနာပါသူတချို့​​​မှလွဲ၍ တက္ကသိုလ်​​​ေကာလိပ်များ​​​တွင် ြမန်မာစာအဓိကယူလို​​​ေသာ ​​​ေကျာင်း​​​သား​​​မရှိ။ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း​​​ စာ​​​ေမး​​​ပွဲ၌ အမှတ်နည်း​​​သူများ​​​သာ သင်ြကား​​​ြက​​​ေသာ ဘာသာရပ်တစ်ခု အဆင့်​​​သို့​​​ ​​​ေလျှာကျ​​​ေနပါသည်။ ​​​ေကျာင်း​​​များ​​​တွင်လည်း​​​ ြမန်မာစာသင်နိုင်​​​ေသာ ဆရာဆို၍ မများ​​​လှသလို ြမန်မာစာထူး​​​ချွန်သူများ​​​လည်း​​​ သိပ်မထွက်လှပါ။

ြမန်မာစာတွင် မျက်​​​ေမှာက်​​​ေခတ်အတွက် အသံုး​​​ကျတန်ဖိုး​​​မရှိရံုမျှနှင့်​​​ ပစ်ပယ်ထား​​​လိုက်ရမည်​​​ေလာ။ ြမန်မာစာတွင် ပကတိတန်ဖိုး​​​ မရှိ​​​ေတာ့​​​ြပီ​​​ေလ။ တကယ်ပဲ ြမန်မာစာ “ဖွတ်ချီး​​​” ြဖစ်သွား​​​ြပီ​​​ေလာ။ ဒါဆို ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရတို့​​​၊​ ြပည်နဝ​​​ေဒး​​​ြကီး​​​တို့​​​၊​ ဦး​​​ပုညတို့​​​လို လူ​​​ေတွဘယ်နား​​​သွား​​​ထား​​​ မည်နည်း​​​။ ဆရာ​​​ေဇာ်ဂျီ၊​ သိပ္ပံ​​​ေမာင်ဝ၊​ ပီမိုး​​​နင်း​​​၊​ ​​​ေရွှဥ​​​ေဒါင်း​​​ စသူတို့​​​ကို ဘယ်​​​ေချာင်သွား​​​ထိုး​​​မည်နည်း​​​။

အဂင်္လိပ်စာသည် ကမ္ဘာ့​​​ပညာရပ်အား​​​လံုး​​​နှင့်​​​ ဆက်သွယ်ရာ ဝင်​​​ေပါက်ြဖစ်သည်ဟု အဆိုရှိသည်။ ကျွန်​​​ေတာ်တို့​​​နိုင်ငံတွင် ​​​ေခတ်မီဝိဇ္ဖာ သိပ္ပံပညာရပ်များ​​​အား​​​လံုး​​​ကို ြမန်မာမှုမြပုနိုင်​​​ေသး​​​။ ထို့​​​​​ေြကာင့်​​​ အဂင်္လိပ်စာ မတတ်လျှင် ထိုဘာသာရပ်များ​​​ကို မ​​​ေလ့​​​လာ မဖတ်ရှုနိုင်။ အဂင်္လိပ်စာ မတတ်လျှင် ကွန်ပျူတာ မကိုင်နိုင်။ ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ အဂင်္လိပ်စာကို အရင်သင်ြကရသည်။ အဂင်္လိပ်စာမတတ်သူက ​​​ေရှ့​​​တန်း​​​မ​​​ေရာက်နိုင်။ မျက်နှာသာအ​​​ေပး​​​မခံရ။ ​​​ေနရာမရ။ ကမ္ဘာ့​​​နိုင်ငံအသီး​​​သီး​​​တွင်လည်း​​​ တိုင်း​​​ရင်း​​​သား​​​ ဘာသာစကား​​​နှင့်​​​ ကမ္ဘာသံုး​​​ဘာသာစာ​​​ေပတို့​​​အြကား​​​ အ​​​ေရး​​​ပါမှုြခင်း​​​ ကွာဟသည့်​​​ ကိစ္စရှိနိုင်ပါသည်။ မည်သို့​​​ြဖစ်​​​ေစ အဂင်္လိပ်စာတတ်ဖို့​​​ လိုရံုမျှနှင့်​​​ တိုင်း​​​ရင်း​​​သား​​​စာ​​​ေပကို ကျွန်​​​ေတာ်တို့​​​ ပစ်ပယ်လိုက်ရ​​​ေတာ့​​​မည်​​​ေလာ။ ​​​ေရှး​​​​​ေဟာင်း​​​ ြပတိုက်ထဲ ထည့်​​​သိမ်း​​​ထား​​​လိုက်ရ​​​ေတာ့​​​မည်​​​ေလာ။

ြမန်မာနိုင်ငံကို ြဗိတိသျှတို့​​​အုပ်စိုး​​​သည့်​​​​​ေခတ်က ြမန်မာစာနှင့်​​​ စကား​​​သည် အထူး​​​သြဖင့်​​​ မျက်နှာငယ်ရ ပါသည်။ ြမန်မာစာသည် ​​​ေတာသူ​​​ေတာင်သား​​​ သာမန်အရပ်သား​​​တို့​​​​​ေရး​​​သည့်​​​ စာ​​​ေပတစ်ရပ်မျှသာ အဆင့်​​​ရှိခဲ့​​​ပါသည်။ အဂင်္လိပ်-ြမန်မာ နှစ်ဘာသာသင်​​​ေကျာင်း​​​များ​​​တွင် ြမန်မာစာကို ဘာသာတစ်ရပ်အ​​​ေန​​​ေလာက်သာ အသိအမှတ်ြပုြပီး​​​ အဂင်္လိပ်​​​ေကျာင်း​​​များ​​​တွင်မူ ြမန်မာစာကို လံုး​​​ဝ သင်ြကား​​​ြခင်း​​​မြပုပါ။ ​​​ေခတ်ပညာတတ်ဆို​​​ေသာ ​​​ေကျာင်း​​​သား​​​များ​​​၊​ ြမို့​​​အုပ်များ​​​၊​ အ​​​ေရး​​​ပိုင်နယ်ပိုင် လူတန်း​​​စား​​​ကလည်း​​​ ြမန်မာစာကို အထင်မြကီး​​​ြကီး​​​ြက။ ​​​ေနာက်ပိုင်း​​​ ြမန်မာစာကို ချစ်ြမတ်နိုး​​​ြကသူတို့​​​ သတင်း​​​စာ၊​ ဂျာနယ်၊​ မဂ္ဂဇင်း​​​တို့​​​မှ တစ်ဆင့်​​​ ြမန်မာစာကို​​​ေလ့​​​လာလိုက်စား​​​ြကရန် အပတ်တကုတ် ြကိုး​​​စား​​​လှံု့​​​​​ေဆာ်ခဲ့​​​၍သာ ြမန်မာစာကိုစိတ်ဝင်စား​​​သူများ​​​ ​​​ေပါ်​​​ေပါက်ခဲ့​​​ရြခင်း​​​ြဖစ်သည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင်လည်း​​​ ဆရာြကီး​​​ဦး​​​​​ေဖ​​​ေမာင်တင်၏ြကိုး​​​စား​​​မှု​​​ေြကာင့်​​​ ြမန်မာစာဌာနဟူ၍ ​​​ေပါ်​​​ေပါက်ခဲ့​​​သလို ဆရာြကီး​​​နှင့်​​​တပည့်​​​များ​​​ြဖစ်သည့်​​​ ဆရာဦး​​​စိန်တင် (သိပ္ပံ​​​ေမာင်ဝ)၊​ ဆရာဦး​​​သန့်​​​စင်၊​ ဆရာ​​​ေဇာ်ဂျီ၊​ ဆရာမင်း​​​သုဝဏ် စသည့်​​​ ​​​ေခတ်စမ်း​​​ြမန်မာစာ​​​ေပ၏ဖခင်ြကီး​​​များ​​​၏ ​​​ေကျး​​​ဇူး​​​​​ေြကာင့်​​​လည်း​​​ အဂင်္လိပ်​​​ေခတ်တွင် ြမန်မာစာတစ်​​​ေခတ်ကို ထူ​​​ေထာင်နိုင်ခဲ့​​​ြခင်း​​​ြဖစ်ပါသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ြကီး​​​များ​​​သည် တစ်ဘက်က ြမန်မာစာတွင် ကျွမ်း​​​ကျင်သူများ​​​ြဖစ်ြကသလို အြခား​​​တစ်ဘက်ကလည်း​​​ အဂင်္လိပ်စာတွင် မညံ့​​​ြကသူများ​​​ြဖစ်သည်ကို သတိချပ်ြက​​​ေစချင်ပါသည်။

ယ​​​ေန့​​​​​ေခတ်လို အဂင်္လိပ်စာအ​​​ေရး​​​ပါ​​​ေသာကာလတွင် ြမန်မာစာကို ​​​ေလ့​​​လာလိုက်စား​​​သူ၊​ လိုက်စား​​​ချင်စိတ်ရှိသူ အလွန်ရှား​​​ပါသည်။ ​​​ေကျာင်း​​​များ​​​၌လည်း​​​ အဂင်္လိပ်စာ ထူး​​​ချွန်သူက ထင်​​​ေပါ်၍ ြမန်မာစာတွင် ထူး​​​ချွန်သူမှာမူ အချီး​​​အမွမ်း​​​သိပ်မခံရဘဲ ​​​ေမ့​​​​​ေလျာ့​​​ခံထား​​​ရပါသည်။ ဆရာများ​​​ကလည်း​​​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေတာ်သူကိုသာ ချီး​​​ကျူး​​​​​ေြပာဆိုြကသည်က များ​​​ြပီး​​​ ြမန်မာစာ​​​ေတာ်သူတို့​​​ကို အ​​​ေရး​​​တယူ သိပ်မရှိလှပါ။ တက္ကသိုလ်​​​ေကျာင်း​​​သား​​​ ြမန်မာစာအဓိကနှင့်​​​ဟု ဆိုလိုက်လျှင် သိပ်အထင်မြကီး​​​ချင် ြကပါ။ မိဘများ​​​ကလည်း​​​ မိမိတို့​​​သား​​​သမီး​​​ကို အဂင်္လိပ်စာ​​​ေတာ်တာ၊​ ထူး​​​ချွန်တာကိုသာ ြမင်လိုြကပါသည်။ ​​​ေငွ​​​ေြကး​​​တတ်နိုင်သူများ​​​က သား​​​သမီး​​​ကို ြမန်မာစာလံုး​​​ဝမသင်သည့်​​​ ပုဂ္ဂလိက ​​​ေကျာင်း​​​များ​​​တွင် အပ်နှံ​​​ေလ့​​​ရှိြကသည်။ အဂင်္လိပ်စာဘက်ကိုသာဖိြပီး​​​ မဲြကသြဖင့်​​​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေတာ်သူ မရှား​​​​​ေသာ်လည်း​​​ သဒ္ဒါအသံုး​​​အနှုန်း​​​၊​ စာလံုး​​​​​ေပါင်း​​​သတ်ပံုမှအစ အလွဲလွဲအ​​​ေချာ်​​​ေချာ်နှင့်​​​ ြမန်မာလို စာစီစာကံုး​​​တစ်ပုဒ်ကို​​​ေတာင် ​​​ေြဖာင့်​​​​​ေအာင်မ​​​ေရး​​​တတ်​​​ေတာ့​​​သူများ​​​ အ​​​ေတွ့​​​ရများ​​​လာသည်မှာ ဝမ်း​​​နည်း​​​စရာြဖစ်ပါသည်။

ဒါတင်မကပါ။ ယ​​​ေန့​​​​​ေခတ် ြမိုင်ြမိုင်ဆိုင်ဆိုင် ထွက်ရှိ​​​ေနြကသည့်​​​ စာနယ်ဇင်း​​​၊​ မီဒီယာများ​​​တွင် အသံုး​​​ြပု​​​ေနြကသည့်​​​ ြမန်မာစာမှာလည်း​​​ အဆင့်​​​အတန်း​​​အ​​​ေတာ်နိမ့်​​​ကျကာ အမှား​​​​​ေပါင်း​​​ ​​​ေသာင်း​​​​​ေြခာက် ​​​ေထာင်နှင့်​​​ ြဖစ်လာပါသည်။ ြမန်မာက​​​ေရး​​​သည့်​​​ ြမန်မာစာသည်ပင် က​​​ေမာက်ကမ​​​ေတွ ြဖစ်လာပါသည်။ “ကင်မ်အဲရစ်သည် ​​​ေဒါ်​​​ေအာင်ဆန်း​​​စုြကည်၏ သား​​​နှစ်​​​ေယာက်အနက် အငယ်ဆံုး​​​သား​​​ြဖစ်သည်” ဆိုသည့်​​​ အ​​​ေရး​​​အသား​​​မျိုး​​​၊​ “ဒဏ်ရာ​​​ေြကာင့်​​​ ဝိန်း​​​ရွန်နီ ယ​​​ေန့​​​ပွဲကို လွဲ​​​ေချာ်မှာြဖစ်ပါတယ်” ဆိုသည့်​​​အ​​​ေရး​​​အသား​​​မျိုး​​​​​ေတွ ဖတ်လာရပါသည်။ ဒီစာအ​​​ေရး​​​အသား​​​များ​​​ကို ကျွန်​​​ေတာ်တို့​​​​​ေတွသာမက ြမန်မာစာသင်ယူ​​​ေနြကသည့်​​​ နိုင်ငံြခား​​​သား​​​များ​​​ကလည်း​​​ ဖတ်ြကမည်မှာ အမှန်ြဖစ်သည်။ ကျွန်​​​ေတာ်​​​ေတာ့​​​ ဒီ အမှား​​​​​ေတွ၊​ ​​​ေပါက်ကရ​​​ေတွကို ြမင်သည့်​​​သကာလ ြမန်မာလိုဖတ်တတ်သည့်​​​ နိုင်ငံြခား​​​များ​​​နှင့်​​​ ဆံုမိတိုင်း​​​ ဒီအ​​​ေြကာင်း​​​ စကား​​​​​ေရာက်မည်ကိုပင် စိုး​​​ရွံ့​​​ရှက်​​​ေြကာက်မိပါသည်။

ကမ္ဘာ့​​​တိုင်း​​​ြပည်နိုင်ငံများ​​​တွင် ​​​ေနာက်ကျမှ ​​​ေပါ်​​​ေပါက်လာ​​​ေသာ စာ​​​ေပတို့​​​သည် မိမိတို့​​​ထက်ပိုမို ​​​ေရှး​​​ကျသည့်​​​ ဘာသာစာ​​​ေပတစ်မျိုး​​​မျိုး​​​ကို အမှီသဟဲြပုရပါသည်။ အဂင်္လိပ်စာသည် ဂရိ၊​ လက်တင် စာ​​​ေပတို့​​​၏ အရိပ်အ​​​ေငွ့​​​မကင်း​​​သလို ြမန်မာစာသည်လည်း​​​ မိမိထက်ပို၍​​​ေရှး​​​ကျြပီး​​​ ြကွယ်ဝ​​​ေသာ ပါဠိ သက္ကတစာ​​​ေပတို့​​​၏ အရိပ်အ​​​ေငွ့​​​တို့​​​ မကင်း​​​ပါ။ ပါဠိ (​​​ေခါ်) မဂဓဘာသာကို အ​​​ေြခြပုထား​​​​​ေသာ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့်​​​ ထိုဘာသာတွင် သက်ဝင်ယံုြကည်ြက​​​ေသာ လူမျိုး​​​တို့​​​သည် ​​​ေယဘုယျအား​​​ြဖင့်​​​ ယဉ်​​​ေကျး​​​​​ေသာ စာ​​​ေပပညာနှင့်​​​ ြပည့်​​​စံုြကသူများ​​​ ြဖစ်ပါသည်။ သက္ကရာဇ်အခိုင်အမာ ပါရှိ​​​ေသာ ​​​ေတွ့​​​ရှိရသမျှ ြမန်မာ​​​ေကျာက်စာတို့​​​တွင် ြမန်မာသက္ကရာဇ် ၄၇၅ ခန့်​​​ (​​​ေအဒီ ၁၁၁၃ ခန့်​​​) က​​​ေရး​​​ထိုး​​​ခဲ့​​​​​ေသာ ရာဇကုမာရ် ​​​ေကျာက်စာသည် အ​​​ေစာဆံုး​​​ြဖစ်သည်ဟု ဆိုထား​​​သြဖင့်​​​ ြမန်မာစာ၏သက်တမ်း​​​သည် အနှစ် ၉၀၀ ခန့်​​​ရှိြပီြဖစ်ပါသည်။ ​​​ေခတ်အဆက်ဆက်​​​ေရး​​​ထိုး​​​ခဲ့​​​​​ေသာ ​​​ေကျာက်စာများ​​​၊​ ​​​ေပစာ ပုရပိုက် စာများ​​​ကို ​​​ေလ့​​​လာဖတ်ရှုြကည့်​​​လျှင် ြမန်မာစာ အဆင့်​​​ဆင့်​​​ မည်မျှဖွံ့​​​ြဖိုး​​​တိုး​​​တက်ခဲ့​​​သည်၊​ ြမန်မာစာ မည်မျှ​​​ေရှး​​​ကျသည်၊​ စာ​​​ေပပံုသဏ္ဌာန်အား​​​ြဖင့်​​​ မည်မျှအဆင့်​​​ြမင့်​​​ြပီး​​​ ယဉ်​​​ေကျး​​​သည်ကို သိနိုင်ပါသည်။

ြမန်မာလူမျိုး​​​ အ​​​ေတာ်များ​​​များ​​​ ယ​​​ေန့​​​အထင်မြကီး​​​ြက​​​ေသာ ြမန်မာစာသည် သင်ြကား​​​တတ်​​​ေြမာက်ရ လွယ်ကူ​​​ေသာ ဘာသာတစ်ခုမဟုတ်ပါ။ အကယ်၍များ​​​ တစ်ချိန်က ​​​ေနမဝင်အင်ပါယာတစ်ခု စိုက်ထူခဲ့​​​သည်မှာ အဂင်္လိပ်လူမျိုး​​​မဟုတ်ဘဲ ြမန်မာလူမျိုး​​​ြဖစ်ခဲ့​​​မည်ဆိုလျှင်​​​ေတာင် ြမန်မာစာနှင့်​​​စကား​​​သည် အဂင်္လိပ်စာနှင့်​​​စကား​​​လို ကမ္ဘာသံုး​​​ြဖစ်ရန် မလွယ်ပါ။ ြမန်မာစာ​​​ေလ့​​​လာသည့်​​​ နိုင်ငံြခား​​​သား​​​တစ်ဦး​​​ကို ​​​ေမး​​​ြကည့်​​​ပါက ြမန်မာစာ/စကား​​​အလွန်ခက်သည်ဟု ​​​ေြဖပါလိမ့်​​​မည်။ ြမန်မာတစ်​​​ေယာက်ပင်လျှင် ကိုယ့်​​​ဘာသာစကား​​​ကိုလည်း​​​​​ေကာင်း​​​ စာ​​​ေပတွင်လည်း​​​​​ေကာင်း​​​ ထံုး​​​လို​​​ေြက ​​​ေရလို​​​ေနှာက် တတ်သိရန်မလွယ်ပါ။ အဂင်္လိပ်စာသည် ပါရဂူ​​​ေြမာက်တတ်​​​ေြမာက် တတ်ကျွမ်း​​​ရန် ခက်ခဲသည်မှန်​​​ေသာ်လည်း​​​ နှစ်လ သံုး​​​လခန့်​​​ ​​​ေသ​​​ေသချာချာ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​သင်ယူလိုက်လျှင် ထမင်း​​​စား​​​​​ေရး​​​​​ေသာက် တတ်ကျွမ်း​​​ဖို့​​​ သိပ်မခက်လှပါ။ အဂင်္လိပ်စာကို ထိခိုက်လို၍ ​​​ေြပာြခင်း​​​မဟုတ်ပါ။ ကျွန်​​​ေတာ်ကိုယ်တိုင်လည်း​​​ အဂင်္လိပ်စာကို ကျကျနန ​​​ေလ့​​​လာသင်ယူသူ ြဖစ်ပါသည်။ ြမန်မာစာသည် တတ်​​​ေြမာက်ရန်ခက်ခဲ​​​ေသာ ထိုး​​​ထွင်း​​​သိရန် ပို၍ခက်ခဲ​​​ေသာ ဘာသာစာ​​​ေပနယ်ပယ်တစ်ခုမှန်း​​​ သိသာ​​​ေစလို၍ နှိုင်း​​​ယှဉ် တင်ြပြခင်း​​​ ြဖစ်ပါသည်။

ြမန်မာစာသည် သင်ယူရခက်သလို သင်ြကား​​​ရလည်း​​​ ခက်သည့်​​​ဘာသာြဖစ်သည်။ ြမန်မာစာကို ဆရာတိုင်း​​​ မသင်နိုင်ပါ။ ြမန်မာစာဆိုလျှင် အ​​​ေတာ်များ​​​များ​​​ လက်တွန့်​​​ြကသည်။ ြမန်မာစာကို ထဲထဲ ဝင်ဝင် မ​​​ေလ့​​​လာဖူး​​​သူတစ်​​​ေယာက် ြမန်မာစာသင်လျှင် အိုး​​​နင်း​​​ခွက်နင်း​​​ြဖစ်ပါသည်။ အြခား​​​စာ​​​ေပတို့​​​နှင့်​​​ မတူသည့်​​​အချက်က ြမန်မာစာ​​​ေပတွင် ဗုဒ္ဓစာ​​​ေပနှင့်​​​ပရိယတ္တိတို့​​​ အြမစ်တည်စိုက်လျက်ရှိြခင်း​​​ပဲ ြဖစ်သည်။ ြမန်မာစာ​​​ေပအသံုး​​​အနှုန်း​​​များ​​​သည် ဗုဒ္ဓစာ​​​ေပနှင့်​​​ မကင်း​​​​​ေသာ​​​ေြကာင့်​​​ အထူး​​​မွန်ြမတ်​​​ေသာစာ​​​ေပမျိုး​​​ြဖစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ ​​​ေခတ်ကာလအရ အဂင်္လိပ်စာမတတ်လျှင် မြဖစ်သည်မှာ မှန်​​​ေသာ်လည်း​​​ ြမန်မာစာသည် ​​​ေအာက်တန်း​​​မကျ​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေြပာလိုပါသည်။ ြမန်မာစာ အဓိကနှင့်​​​ ဘွဲ့​​​ရ၍လည်း​​​ ဂုဏ်ငယ်စရာမလိုဟု ဆိုချင်ပါသည်။ အဂင်္လိပ်​​​ေခတ်တွင် ြမန်မာစာကို အဂင်္လိပ်အစိုး​​​ရက အသိအမှတ်ြပုလာရ​​​ေအာင် ြကိုး​​​ပမ်း​​​ခဲ့​​​​​ေသာ ဆရာြကီး​​​ဦး​​​​​ေဖ​​​ေမာင်တင်၊​ ြမန်မာစာ​​​ေပ၏သူရဲ​​​ေကာင်း​​​ြကီး​​​ဟု ​​​ေခါ်ဆိုြက​​​ေသာ ဆရာြကီး​​​ သခင်ကိုယ်​​​ေတာ်မှိုင်း​​​၊​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေရာ ြမန်မာစာမှာပါ မဟာဝိဇ္ဖာဘွဲ့​​​များ​​​ ရခဲ့​​​​​ေသာ ဆရာ​​​ေဇာ်ဂျီ၊​ ​​​ေခတ်စမ်း​​​စာ​​​ေပအ​​​ေရး​​​အသား​​​ြဖင့်​​​ ြမန်မာစာ​​​ေပတစ်​​​ေခတ်ဆန်း​​​​​ေစ​​​ေအာင် အား​​​ထုတ်ခဲ့​​​​​ေသာ ဆရာြကီး​​​ သိပ္ပံ​​​ေမာင်ဝ စသူတို့​​​ကို သတိရ​​​ေနမိပါ​​​ေတာ့​​​သည်။

“ြမန်မာစာ​​​ေဈး​​​မရှိတာမို့​​​၊​ ​​​ေဆွး​​​မချိ​​​ေနာက်ဘွယ်၊​ ​​​ေရှး​​​ကဝိ​​​ေပျာက်ကွယ်သည်၊​ အ​​​ေထာက်ဝယ်အိုချို့​​​။ ။ စာကံုး​​​မှုဖိုး​​​မတန်သည်၊​ ကျိုး​​​မသန်ြကပ်တဲ့​​​ခါမို့​​​။ ​​​ေရှး​​​ြမန်မာထံုး​​​မတွင်သည်၊​ ချံုး​​​မရွှင်​​​ေသွညို့​​​၊​ သံုး​​​မဝင်အ​​​ေြခရို့​​​တာမို့​​​၊​ က​​​ေဝတို့​​​နွမ်း​​​နယ်၊​ ​​​ေအဘီစီအ​​​ေြခစား​​​​​ေလာက်မှ၊​ အ​​​ေနအထား​​​​​ေြဖာင့်​​​ဘု တကယ်၊​ ​​​ေခတ်အလိုက် အရိုး​​​ကွယ်သည်၊​ မျိုး​​​အနွယ်တိမ်ခဲ့​​​​​ေပါ့​​​၊​ နှိမ်ဖဲ့​​​လို့​​​​​ေအာက်ချတာ၊​ ​​​ေြကာက်ဘွယ့်​​​အခါ၊​ မျိုး​​​ြမန်မာအသံုး​​​စာနှယ်၊​ နှလံုး​​​နာ​​​ေခတ်ြကီး​​​မို့​​​​​ေလး​​​”

(၁၉၂၉ ခုနှစ်ထုတ် ယူနီဗာစတီ​​​ေကာလိပ်မဂ္ဂဇင်း​​​ အတွဲ ၂၁၊​ အမှတ် ၁ ပါ ြမန်မာစာဆရာြကီး​​​ဦး​​​လင်း​​​၏ ​​​ေတး​​​ထပ်)

အ​​​ေတွး​​​အြမင်မဂ္ဂဇင်း​​​ (၂ဝဝ၄ ခုနှစ်ခန့်​​​)

http://www.waiyanphone.net/2011/01/blog-post.html

ြမန်မာစကား​ေြပ အ​ေရး​အသား​ေလ့​ကျင့်​စာ

ြမန်မာစကား​​​​​ေြပကို ြမန်မာ​​​ေတွ ထိထိမိမိ ​​​ေရး​​​တတ်​​​ေအာင် ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​​​ေပး​​​နိုင်မယ့်​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​ လိုအပ်​​​ေနြပီလို့​​​ ထင်ပါတယ်။​ အဂင်္လိပ်စကား​​​​​ေြပကို နိုင်ငံတကာက အဂင်္လိပ်စာနဲ့​​​ မကင်း​​​သူ​​​ေတွ ထိထိမိမိ ​​​ေရး​​​တတ်​​​ေအာင်​​​ေတာ့​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​​​ေတွ၊​​ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်​​​ေတွ မနည်း​​​လှပါဘူး​​​။​ အင်တာနက်မှာ English Writing Skillsလို့​​​ ရိုက်ြပီး​​​ ရှာလိုက်တာနဲ့​​​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေရး​​​နည်း​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​​​ေတွ လမ်း​​​ညွှန်စာ​​​ေတွ အလျှိုလျှို ထွက်လာတာ ​​​ေတွ့​​​နိုင်ပါလိမ့်​​​မယ်။​

[caption id="attachment_218" align="aligncenter" width="547" caption=" Reference for Burmese script"][/caption]
စာမ​​​ေရး​​​ခင် စဉ်း​​​စား​​​ပံုကစြပီး​​​ ဝါကျ​​​ေရး​​​ပံု၊​​ စာပိုဒ်ဖွဲ့​​​ပံု၊​​ စာတမ်း​​​တ​​​ေစာင်ြဖစ်​​​ေအာင် ​​​ေရး​​​ပံုအထိ အဆင့်​​​ဆင့်​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​​​ေပး​​​သွား​​​တဲ့​​​ အစီအစဉ်​​​ေတွပါ။​ တက္ကသိုလ်​​​ေကာလိပ်​​​ေတွကလည်း​​​ ထုတ်​​​ေဝြက၊​​ ြပင်ပ ပညာရှင်​​​ေတွကလည်း​​​ ြပုစုြကနဲ့​​​ ဝိုင်း​​​ဝန်း​​​လုပ်​​​ေဆာင်​​​ေနတဲ့​​​ ြမင်ကွင်း​​​ကို ​​​ေတွ့​​​ရပါမယ်။​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပနဲ့​​​ ပတ်သက်လို့​​​​​ေတာ့​​​ စကား​​​​​ေြပသ​​​ေဘာတရား​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​​​ေတွ၊​​ စာစီစာကံုး​​​ကျမ်း​​​​​ေတွ အနည်း​​​အကျဉ်း​​​ ထွက်​​​ေပါ်ခဲ့​​​​​ေပမယ့်​​​ စနစ်တကျ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​​​ေပး​​​တဲ့​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​ရယ်လို့​​​​​ေတာ့​​​ မ​​​ေတွ့​​​မိ​​​ေသး​​​ပါဘူး​​​။​ ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ ြမန်မာစာဖတ်သူ​​​ေတွအတွက် ြမန်မာ​​​ေတွကိုယ်တိုင် ​​​ေရး​​​တဲ့​​​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပမှာ စနစ်မကျ မထိမမိြဖစ်​​​ေနတာ မြကာမြကာ ြကံုရပါတယ်။​ ြကံုရတဲ့​​​ သာဓက​​​ေတွကို ​​​ေနာက်ပိုင်း​​​မှာ လိုအပ်သလို ထုတ်ြပသွား​​​မှာမို့​​​ ဒီမှာ မြပလိုက်​​​ေတာ့​​​ပါဘူး​​​။​

ကမ္ဘာရွာထဲကို ြမန်မာ​​​ေတွ ဝင်တဲ့​​​အခါမှာ စကား​​​​​ေြပ အ​​​ေရး​​​အသား​​​ ြပဿနာက အ​​​ေတာ်ြကီး​​​ပါတယ်။​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပ ​​​ေရး​​​ပံုစနစ်နဲ့​​​ အများ​​​သံုး​​​ အဂင်္လိပ်ဘာသာ စကား​​​​​ေြပ ​​​ေရး​​​ပံုစနစ်က ကွာြခား​​​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာ​​​ေတွ​​​ေရး​​​တဲ့​​​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပကိုြဖစ်ြဖစ်၊​​ အဂင်္လိပ်စကား​​​​​ေြပကိုြဖစ်ြဖစ် ြမန်မာဘာသာတတ် နိုင်ငံရပ်ြခား​​​​​ေတွ အြပည့်​​​အဝ မခံစား​​​နိုင်ြကပါဘူး​​​။​ နား​​​လည်ဖို့​​​​​ေတာင် တခါတ​​​ေလ အခက်အခဲ ရှိတတ်ပါတယ်။​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပကို အများ​​​သံုး​​​အဂင်္လိပ်စကား​​​​​ေြပ​​​ေရး​​​ပံု​​​ေရး​​​နည်း​​​အတိုင်း​​​ စနစ်တကျ ​​​ေရး​​​တတ်​​​ေအာင် ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​​​ေပး​​​နိုင်ရင် ြမန်မာလို​​​ေရး​​​တဲ့​​​အခါမှာ​​​ေရာ အဂင်္လိပ်လို​​​ေရး​​​တဲ့​​​အခါမှာပါ အရည်အ​​​ေသွး​​​ ပို​​​ေကာင်း​​​လာစရာအ​​​ေြကာင်း​​​ ရှိပါတယ်။​

စနစ်မတူလို့​​​ စာအ​​​ေရး​​​အသား​​​မှာ ြကံုရတတ်တဲ့​​​ ြပဿနာကို​​​ေရာ ြပဿနာရဲ့​​​ အရင်း​​​အြမစ်ကို​​​ေရာ သိမှ​​​ေတာ့​​​ အ​​​ေြဖရှိရမှာ​​​ေပါ့​​​။​ အလွယ်ဆံုး​​​အ​​​ေြဖက သူ့​​​စကား​​​​​ေြပာရင် ကိုယ်က သူ့​​​နည်း​​​သူ့​​​ဟန် သူ့​​​စနစ်နဲ့​​​​​ေြပာ။​ ကိုယ့်​​​စကား​​​​​ေြပာရင် သူကလည်း​​​ ကိုယ့်​​​နည်း​​​ကိုယ့်​​​ဟန် ကိုယ့်​​​စနစ်နဲ့​​​ ​​​ေြပာြကဖို့​​​ပါပဲ။​ ဒီလိုသာကျင့်​​​လိုက်ရင် တစ်ဦး​​​ကိုတစ်ဦး​​​ အထင်လွဲစရာ၊​​ နား​​​လည်ရခက်စရာရယ်လို့​​​ မရှိနိုင်​​​ေတာ့​​​ပါဘူး​​​။​ အ​​​ေြဖက လွယ်လွန်း​​​​​ေနသလိုမို့​​​ ဟုတ်​​​ေကာဟုတ်ရဲ့​​​လား​​​လို့​​​ သံသယဝင်စရာပါ။​

အ​​​ေြဖကလွယ်​​​ေပမယ့်​​​ အ​​​ေြဖထဲကအတိုင်း​​​ အ​​​ေကာင်အထည်​​​ေဖာ်ဖို့​​​ရာက​​​ေတာ့​​​ ခက်​​​ေကာင်း​​​ခက်နိုင်ပါတယ်။​ ကိုယ်က နိုင်ငံတကာစနစ်နဲ့​​​​​ေြပာဖို့​​​ဆိုဖို့​​​​​ေရာ၊​​ သူက ကိုယ့်​​​စနစ်နဲ့​​​ ​​​ေြပာဖို့​​​ဆိုဖို​​​ေရာက လွယ်တာမှမဟုတ်တာ။​ အခုကာလမှာ စီဒီ​​​ေတွ ဒီဗွီဒီ​​​ေတွလည်း​​​ ​​​ေပါ်​​​ေန၊​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​​​ေတွဆိုတာလည်း​​​ စာအုပ်အြဖစ်နဲ့​​​​​ေရာ အင်တာနက်အြဖစ်နဲ့​​​​​ေရာ ဖတ်နိုင် အတုယူနိုင်​​​ေပမယ့်​​​ အခက်အခဲတချို့​​​ ရှိ​​​ေနပါ​​​ေသး​​​တယ်။​ ပထမအခက်က အတုယူတဲ့​​​အခါ ဘာသာစကား​​​ရဲ့​​​ စနစ်ကို ရှာတတ်​​​ေဖွတတ် စူး​​​စမ်း​​​တတ်တဲ့​​​ဉာဏ် လိုပါတယ်။​ အဲဒီဉာဏ်မျိုး​​​ လူတိုင်း​​​မှာရှိမယ်လို့​​​ မ​​​ေမျှာ်မှန်း​​​နိုင်ပါဘူး​​​။​ အဲဒီ ဉာဏ်ရှိတဲ့​​​ သူ​​​ေတွမှာ​​​ေတာင် အနုအရင့်​​​ ကွာနိုင်ပါ​​​ေသး​​​တယ်။​

အနုအရင့်​​​​​ေပါ်မူတည်ြပီး​​​ ဘာသာစကား​​​တတ်လွယ်မှု အ​​​ေနှး​​​အြမန်​​​ေတာ့​​​ ကွာမှာ​​​ေပါ့​​​။​ စူး​​​စမ်း​​​ဉာဏ်မဲ့​​​​​ေနရင်​​​ေတာ့​​​ တတ်ဖို့​​​​​ေတာင် ခပ်ခက်ခက်ပါ။​ စူး​​​စမ်း​​​ဉာဏ် အခက်အခဲအြပင် ​​​ေနာက်တခက်က တတ်​​​ေြမာက်မှု စစ်​​​ေဆး​​​​​ေရး​​​ပါပဲ။​ စကား​​​တစ်ရပ်ရပ်ကို သင်ယူရင် ဘယ်​​​ေလာက် မှန်မှန်ကန်ကန် တတ်​​​ေြမာက်ြပီလဲ ဆိုတာ စစ်​​​ေဆး​​​ြကည့်​​​ဖို့​​​လိုပါတယ်။​ ရှိ​​​ေနတဲ့​​​ စာအုပ်စာတမ်း​​​​​ေတွ ဖတ်ရံု ​​​ေလ့​​​လာရံုနဲ့​​​ ကိုယ်တုြကည့်​​​တာ ဘယ်​​​ေလာက်တူမတူဆိုတာ စစ်​​​ေဆး​​​ြကည့်​​​ဖို့​​​ မှတ်​​​ေကျာက်က မရှိြပန်ဘူး​​​။​ ဘာသာစကား​​​ အ​​​ေြပာအ​​​ေရး​​​ တတ်ကျွမ်း​​​မှု စစ်​​​ေဆး​​​တာလဲရှိမှ ဘယ်​​​ေလာက်တတ်သလဲဆိုတာ ​​​ေရရာပါမယ်။​ သ​​​ေဘာတရား​​​​​ေတွ ဖတ်ြပန်​​​ေတာ့​​​လည်း​​​ ​​​ေစာ​​​ေစာက ​​​ေြပာခဲ့​​​သလို သ​​​ေဘာတရား​​​ကိုသာ သိရံုရှိမှာပါပဲ။​ သူ့​​​လို ​​​ေြပာတတ် ​​​ေရး​​​တတ်လာမယ် မဟုတ်ပါဘူး​​​။​

တစ်ဦး​​​ဘာသာစကား​​​ တစ်ဦး​​​ ​​​ေြပာတတ်​​​ေရး​​​တတ်ဖို့​​​ အ​​​ေရး​​​မှာ အ​​​ေလ့​​​အကျင့်​​​ဟာ လိုကိုလိုပါတယ်။​ သ​​​ေဘာတရား​​​ကို သိ​​​ေအာင်လုပ်၊​​ ကိုယ်တိုင် ​​​ေြပာြကည့်​​​၊​​ ​​​ေရး​​​ြကည့်​​​။​ ကိုယ်​​​ေြပာတာ ​​​ေရး​​​တာနဲ့​​​ သ​​​ေဘာတရား​​​နဲ့​​​ ဘယ်လိုကွာဟ​​​ေနသလဲ အစစ်အ​​​ေဆး​​​ခံ။​ အမှား​​​​​ေတွ့​​​တဲ့​​​အခါ ဘာ​​​ေြကာင့်​​​မှား​​​သလဲ ဆင်ြခင်၊​​ ​​​ေနာက်တခါ ​​​ေြပာတဲ့​​​​​ေရး​​​တဲ့​​​အခါ ဒီအမှား​​​မျိုး​​​ မြကံုရ​​​ေအာင် ဆင်ြခင်။​ ဒီလို ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ြပုြပင်သွား​​​ရင် သူလို ​​​ေြပာတတ် ​​​ေရး​​​တတ်လာစရာ အ​​​ေြကာင်း​​​ရှိပါတယ်။​

သိြကတဲ့​​​အတိုင်း​​​ အခု​​​ေခတ်မှာ အသံုး​​​အများ​​​ဆံုး​​​လို့​​​ ​​​ေြပာရမှာက အဂင်္လိပ်စာပါ။​ ဥ​​​ေရာပနိုင်ငံ​​​ေတွမဆိုထား​​​နဲ့​​​၊​​ အာရှနိုင်ငံ​​​ေတွမှာ​​​ေတာင် အဂင်္လိပ်စာက တွင်ကျယ်​​​ေနပါြပီ။​ အိန္ဒိယ၊​​ ြမန်မာ၊​​ မ​​​ေလး​​​ရှား​​​တို့​​​လို အဂင်္လိပ်ကိုလိုနီဘဝ​​​ေရာက်ခဲ့​​​တဲ့​​​ နိုင်ငံ​​​ေတွမှာတင် မဟုတ်​​​ေတာ့​​​ဘူး​​​။​ တရုတ်တို့​​​၊​​ ဗီယက်နမ်တို့​​​ ထိုင်း​​​တို့​​​လို အဂင်္လိပ်စာနဲ့​​​ မပတ်သက်ခဲ့​​​ဖူး​​​တဲ့​​​ နိုင်ငံ​​​ေတွမှာ အဂင်္လိပ်စာသင်ြကား​​​​​ေရး​​​ ​​​ေရှ့​​​တန်း​​​တင်လာြကြပီ။​ အဂင်္လိပ်စာ​​​ေရး​​​နည်း​​​ အ​​​ေလ့​​​အထနဲ့​​​ ရင်း​​​နှီး​​​လာြကြပီ။​

ဒီ​​​ေတာ့​​​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပ​​​ေရး​​​နည်း​​​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ခန်း​​​ စာအုပ်တအုပ််ြပုစုရင်လည်း​​​ အဂင်္လိပ်​​​ေရး​​​နည်း​​​စနစ်ကို အ​​​ေြခခံတဲ့​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ခန်း​​​ စာအုပ်မျိုး​​​ ြဖစ်ရပါလိမ့်​​​မယ်။​ အဂင်္လိပ်​​​ေရး​​​နည်း​​​စနစ်ဆိုတာ ဝါကျ၊​​ စာပိုဒ်၊​​ စာတပုဒ် ဖွဲ့​​​တဲ့​​​အခါ ကိုယ်လိုရာ ထိထိမိမိ​​​ေရာက်​​​ေအာင် အား​​​ထုတ်ပံုစနစ်ကိုဆိုလိုတာပါ။​ ပုဒ်စု​​​ေတွ ဝါကျ​​​ေတွဖွဲ့​​​တဲ့​​​ သဒ္ဒါစနစ်က​​​ေတာ့​​​ ကိုယ့်​​​စနစ်ကိုယ်ရှိရမှာပါ။​ “စာအုပ်နီ”ကို “နီစာအုပ်”လို့​​​ ြပင်စရာမလိုပါဘူး​​​။​ ြမန်မာမှာ ကတ္တား​​​၊​​ ကံ၊​​ ဝါစက စဉ်ြပီး​​​ “သူစာအုပ်ဝယ်သည်” ​​​ေရး​​​တတ်တာကို အဂင်္လိပ်စနစ်အတိုင်း​​​ ကတ္တား​​​၊​​ ကံ၊​​ ဝါစက အစဉ်နဲ့​​​ “သူ ဝယ် စာအုပ်သည်”လို့​​​ လုပ်ဖို့​​​မဟုတ်ပါဘူး​​​။​ စာတစ်ပုဒ်​​​ေရး​​​တဲ့​​​အခါ ​​​ေတွး​​​နည်း​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​အစဉ်ကိုသာ ဆိုလိုပါတယ်။​

လိုအပ်​​​ေနတဲ့​​​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပ​​​ေရး​​​နည်း​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ခန်း​​​စာအုပ်မျိုး​​​လို​​​ေနတဲ့​​​ ြပဿနာကို ဘယ်လို​​​ေြဖရှင်း​​​ရင်​​​ေကာင်း​​​ပါ့​​​မလဲ။​ အခုလို​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​မျိုး​​​ ထံုး​​​စံအတိုင်း​​​ “ြမန်မာစကား​​​​​ေြပ​​​ေရး​​​နည်း​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ခန်း​​​စာအုပ် လိုအပ်​​​ေနရာ ြပုစုဖို့​​​ တိုက်တွန်း​​​အပ်​​​ေပသည်”လို့​​​ အဆံုး​​​သတ်လိုက်ရင်​​​ေတာ့​​​ ြဖစ်တာ​​​ေပါ့​​​။​ ဒါ​​​ေပမယ့်​​​ အဲဒါက ြပဿနာကို ​​​ေြဖရှင်း​​​တာမဟုတ်ဘူး​​​။​ ​​​ေခါင်း​​​​​ေရှာင်​​​ေခါင်း​​​လွှဲ လုပ်တာပဲ ြဖစ်မယ်။​ ဒီ​​​ေတာ့​​​ “ြမန်မာစကား​​​​​ေြပ အ​​​ေရး​​​အသား​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ” တစ်အုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ပဲ ြပုစုဖို့​​​ တာစူ​​​ေနပါြပီ။​

ဒီလို ြပုစုတဲ့​​​အခါ သမား​​​ရိုး​​​ကျ ကိုယ်ထင်ရာကိုယ်​​​ေရး​​​ ြပုစုတာထက် နိုင်ငံတကာစနစ်အတိုင်း​​​ စကား​​​​​ေြပ​​​ေရး​​​ဖို့​​​ အား​​​ထုတ်ချင်တဲ့​​​ စာဖတ်ပရိသတ်​​​ေတွ ပါလာရင် အလွန့်​​​အလွန်​​​ေကာင်း​​​မှာပါပဲ။​ စာဖတ်ပရိတ်သတ်​​​ေတွပါလာဖို့​​​ စဉ်း​​​စား​​​တဲ့​​​အခါ အလုပ်ြဖစ်နိုင်မယ့်​​​ အစီအစဉ်နှစ်မျိုး​​​ကို သတိထား​​​မိပါတယ်။​ တစ်မျိုး​​​က အင်တာနက် စာမျက်နှာ​​​ေတွ​​​ေပါ်မှာ ပို့​​​ချစာ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ​​​ေတွတင်ြပီး​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​ချင်တဲ့​​​ စာဖတ်သူ​​​ေတွက ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ​​​ေတွကို အင်တာနက်ကပဲ အီး​​​​​ေမး​​​နဲ့​​​ ြပန်ပို့​​​ဖို့​​​ပါ။​ ြမန်ြမန်ဆန်ဆန် အလုပ်လုပ်နိုင်မယ့်​​​နည်း​​​ြဖစ်​​​ေပမယ့်​​​ ြမန်မာနိုင်ငံမှာ အင်တာနက်သံုး​​​နိုင် အီး​​​​​ေမး​​​သံုး​​​နိုင်မယ့်​​​သူ ဦး​​​​​ေရက နည်း​​​​​ေနမှာဆို​​​ေတာ့​​​ ထိ​​​ေရာက်လှမယ်မထင်ပါဘူး​​​။​

​​​ေနာက်တမျိုး​​​က​​​ေတာ့​​​ အခု ဒီစာကိုပံုနှိပ်တဲ့​​​ စတိုင်သစ်မဂ္ဂဇင်း​​​ဆရာများ​​​ကသာ သ​​​ေဘာတူမယ်ဆိုရင် မဂ္ဂဇင်း​​​မှာ သင်စာ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ​​​ေတွ ​​​ေဖာ်ြပ၊​​ စိတ်ဝင်စား​​​တဲ့​​​သူက ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ​​​ေတွကို မဂ္ဂဇင်း​​​ကတဆင့်​​​ ြပန်ပို့​​​။​ ဒီလို အြပန်အလှန် ပို့​​​ချ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​နည်း​​​ဟာလည်း​​​ ထိ​​​ေရာက်နိုင်ပါတယ်။​ ဒါ​​​ေပမယ့်​​​ လစဉ်ထုတ် မဂ္ဂဇင်း​​​ြကီး​​​ဘဝက ​​​ေကျာင်း​​​စာအုပ်ြကီး​​​ဘဝ​​​ေရာက်သွား​​​မှာကိုလည်း​​​ စဉ်း​​​စား​​​ရ အား​​​နာရပါ​​​ေသး​​​တယ်။​

ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ အ​​​ေနာက်နိုင်ငံ နည်း​​​စနစ်အတိုင်း​​​ ြမန်မာစကား​​​​​ေြပအ​​​ေရး​​​အသား​​​ ​​​ေလ့​​​ကျင့်​​​စာ တ​​​ေစာင်တဖွဲ့​​​ လိုအပ်တာကို သိ​​​ေန​​​ေပမယ့်​​​ ြပုစုလို့​​​ ြပီး​​​သ​​​ေလာက်လည်း​​​ ြဖစ်​​​ေန​​​ေပမယ့်​​​ အသံုး​​​ြပုမယ့်​​​ ပရိသတ်ဆီကို ဘယ်လိုပို့​​​ရ​​​ေကာင်း​​​ပါ့​​​မလဲဆိုတာ စဉ်း​​​စား​​​​​ေနရဆဲြဖစ်​​​ေြကာင်း​​​ပါ။​
​

​​ေစာထွန်း​​​
ဩဂုတ် ၁၆၊​​ ၂၀၀၈

(မှတ်ချက် - ၂၀၀၅ ဩဂုတ်လထုတ် စတိုင်သစ်မဂ္ဂဇင်း​​​တွင် ပါရှိ​​​ေသာ ​​​ေဆာင်း​​​ပါး​​​၏ နိဒါန်း​​​ပိုင်း​​​နှင့်​​​ နိဂံုး​​​ပိုင်း​​​ကို ​​​ေကာက်နှုတ်​​​ေဖာ်ြပထား​​​ြခင်း​​​ြဖစ်ပါသည်။​)

ြမန်မာ​အက္ခရာ​တို့​၏ ကိန်း​ဂ​ဏန်း​ကိုယ်စား​ြပု​တန်ဖိုး​များ​

According to our traditional astronomy, all alphabets have its each numerical values:

alphabets begining with these characters	stands for this numerical value
(ည)	၀
အဧဩ	၁
ကခဂဃင	၂
စဆဇဈည	၃
ယရလဝ	၄
ပဖဗဘမ	၅
သဟ	၆
တထဒဓန	၇
(ဟဠ)	၈
(ဋ)	၉

Some Proverbs that Tells

This is the proverb, that every Myanmar knows. It tells the number of pagodas in Bagan.

လှည်း​​​​​ဝင်ရိုး​​​​​သံတညံညံ၊​ ပုဂံဘုရား​​​​​​​​​ေပါင်း​​​​​

'လဝရသတညည'=၄၄၄၅၆၃၃

This saying can be decoded as... "There actually were 4,445,633 pagodas in Bagan."

ဂဂယ်သံုး​​​​​ခု၊​ ဥသျှစ်ထု
'ဂဂဂ'= ၈၈၈

This saying can be decoded as...
"Innwa Kingdom falls at ME 888"

ဥဩ​​​​​ေအာ်ြမည်၊​ ကုန်း​​​​​​​​​ေဘာင်တည်
This saying can be decoded as...
"Konbaung Dynasty got established in ME 1114".

အုတ်ကျစ်​​​​​ေကျာ်​​​​​ေအး​​​​​၊​ မန္တ​​​​​ေလး​​​​​
အကကအ= ၁၂၂၁

This saying can be decoded as...
"The city of Mandalay was built in ME 1221.

 

[caption id="attachment_235" align="aligncenter" width="225" caption="မင်း​ကွန်း​​ေခါင်း​​ေလာင်း​ြကီး​"][/caption]

 

 

ြမန်မာ​​​ေတွ နာမည်မှည့်​​​ရာမှာ အသံုး​​​ြပုတဲ့​​​ နံသင့်​​​သခင်္ျာအရ ဂဏန်း​​​​​ေတွကို မှတ်သား​​​တဲ့​​​နည်း​​​​ေတွက​ေတာ့​

• က-ခ-ဂ-ဃ-င တနလင်္ာ-၂။


• စ-ဆ-ဇ-ဈ-ည အဂင်္ါ-၃။


• ဋ-ဌ-ဍ-ဎ-ဏ


• တ-ထ-ဒ-ဓ-န စ​​​ေန-၇ (သို့​​​မဟုတ် ၀-သုည)


• ပ-ဖ-ဗ-ဘ-မ ြကာသပ​​​ေတး​​​-၅။


• ယ-ရ-လ-၀ ဗုဒ္ဓဟူး​​​-၄။


• သ-ဟ ​​​ေသာြကာ-၆။


• အ-အာ-ဣ-ဤ-ဥ-ဥူ-ဧ-ဩ တနဂင်္​​​ေနွ-၁

ဆိုြပီး​​​ မှတ်သား​​​နိုင်ပါတယ်။

ဒါငယ်ငယ်က ရွတ်ဆိုခဲ့​​​ရတဲ့​​​ သင်ပုန်း​​​ြကီး​​​ဖတ်စာထဲက ကြကီး​​​ ခ​​​ေခွး​​​ အစဉ်အတိုင်း​​​​​ေြပာတာပါ။

အဲ ဠ-က-လ နဲ့​​​ အသံအတူတူ ြဖစ်လို့​​​ ဗုဒ္ဓဟူး​​​လို့​​​ မှတ်နိုင်ပါတယ်။

ရ-နဲ့​​​ ဠ ကို ရာဟုလို့​​​မှတ်ြပီး​​​ ၈-ဂဏန်း​​​အြဖစ်လည်း​​​ မှတ်ြကပါတယ်။

ြမန်မာ​​​ေတွ နာမည်မှည့်​​​ရာမှာ ​​​ေန့​​​နံသင့်​​​တဲ့​​​ စာလံုး​​​​​ေတွနဲ့​​​ မှည့်​​​ြကတယ်မဟုတ်လား​​​။ အဲဒီစာလံုး​​​​​ေတွကို ဂဏန်း​​​သခင်္ျာနဲ့​​​ြပရင် အဲဒီလိုြပပါတယ်။ ​​​ေန့​​​နံ ဂဏန်း​​​အစဉ်နဲ့​​​ ြပန်​​​ေြပာရင်-

• တနဂင်္​​​ေနွ-၁။


• တနလင်္ာ-၂။


• အဂင်္ါ-၃။


• ဗုဒ္ဓဟူး​​​-၄။


• ြကာသပ​​​ေတး​​​-၅။


• ​​​ေသာြကာ-၆။


• စ​​​ေန-၇ (သို့​​​မဟုတ်) ၀ သုည​​​ေပါ့​​​။

ဒီ​​​ေတာ့​​​ ဥဩ​​​ေအာ်ြမည် ကုန်း​​​​​ေဘာင်တည်-မှာ ဥဩ​​​ေအာ်ြမည်-ဟာ ​​​ေန့​​​နံအရ တနဂင်္​​​ေနွ၊​ တနဂင်္​​​ေနွ၊​ တနဂင်္​​​ေနွ၊​ ြကသာပ​​​ေတး​​​ ြဖစ်တာ​​​ေြကာင့်​​​ ၁၁၁၅-လို့​​​ ဆိုလိုတာပါ။

ြမန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၅-ခုနှစ်မှာ ကုန်း​​​​​ေဘာင်ြမို့​​​ တည်တယ်လို့​​​ ဆိုလိုတာပါ။

အုတ်ကျစ်​​​ေကျာ်​​​ေအး​​​ မန္တ​​​ေလး​​​-ဆိုတာကလည်း​​​ ၁၂၂၁-ခုနှစ်မှာ မန္တ​​​ေလး​​​ြမို့​​​ တည်တယ်လို့​​​ မှတ်သား​​​တာပါ။

အဲဒီလိုပဲ မှတ်သား​​​တာ​​​ေတွ အများ​​​ြကီး​​​ရှိပါတယ်။ မင်ကွန်း​​​​​ေခါင်း​​​​​ေလာင်း​​​ြကီး​​​ရဲ့​​​ ​​​ေြကး​​​ပိဿာချိန်ကို မင်း​​​ြဖူမှန်မှန်​​​ေြပာ-လို့​​​ မှတ်တယ်။ ၅၅၅၅၅-ပိဿာရှိတယ်လို့​​​ ဆိုလိုတာပါ။

လှည်း​​​ဝင်ရိုး​​​သံ တညံညံ ပုဂံဘုရား​​​​​ေပါင်း​​​-လို့​​​ မှတ်သား​​​ရာမှာ​​​ေတာ့​​​ ​​​ေရှ့​​​က လှည်း​​​ဝင်ရိုး​​​သံ-ကို အဓိကဆိုလိုတယ်လို့​​​ ယူဆြကပါတယ်။ ၄၄၄၆-ဆူ​​​ေပါ့​​​။

တညံညံထိ ယူရင်​​​ေတာ့​​​ ၄၄၄၆၇၃၃-လို့​​​ ယူရမှာမို့​​​ သိပ်များ​​​​​ေနတယ်။

ပုဂံမှာ ဘုရား​​​​​ေပါင်း​​​ အဲဒီ​​​ေလာက်မရှိနိုင်ဘူး​​​လို့​​​ ဆိုြကပါတယ်။ ဒါက ဆက်စပ်ြပီး​​​ ရှင်း​​​ြပတာပါ။ ြမန်မာစာ​​​ေပ​​​ေတွမှာ ခုနှစ် သက္ကရာဇ် ကိန်း​​​ဂဏန်း​​​​​ေတွကို အဲဒီနည်း​​​နဲ့​​​ ​​​ေဖာ်ြပ​​​ေလ့​​​ရှိြကပါတယ်။ တြခား​​​သခင်္ျာနည်း​​​​​ေတွလည်း​​​ ရှိပါ​​​ေသး​​​တယ်။ ဒီ​​​ေလာက်ဆိုရင် ြပည့်​​​စံုြပီထင်ပါတယ်။

ပ​ေဟဠိ​ဆန်​ေသာ ြမန်မာ​စာ​ေပ အ​ေရး​အသား​

ြမန်မာစာ​​ေပ သမိုင်း​​တွင် တစ်ခါတစ်ရံ၌ စာဆိုအချင်း​​ချင်း​​​ေသာ် လည်း​​​ေကာင်း​​၊​ စာဆိုက စာဖတ်သူတို့​​အား​​ လည်း​​​ေကာင်း​​ ဉာဏ်စမ်း​​လိုြခင်း​​​ေြကာင့်​​ စာ​​ေပဖွဲ့​​နွဲ့​​ရာတွင် တိုက်ရိုက်​​ေရာဖွဲ့​​မှု မြပုဘဲ အ​​ေတွး​​အ​​ေခါ် စိတ်ကူး​​ဉာဏ် ြကွယ်ဝ​​ေစရန် ရည်ရွယ်လျက် ပ​​ေဟဠိဆန်​​ေသာ အ​​ေရး​​အသား​​မျိုး​​ြဖင့်​​ ​​ေရး​​သား​​မှု ြပုခဲ့​​ြကသည်။ ြမန်မာစာ​​ေပတွင် ပ​​ေဟဠိဆန်​​ေသာ အ​​ေရး​​အသား​​ ​​ေရး​​နည်း​​များ​​စွာ ရှိခဲ့​​သည်။

[caption id="attachment_172" align="aligncenter" width="300" caption="Myanmar Old Text Style"][/caption]

အတိတ်​​ေခတ် ြမန်မာစာ​​ေပတွင် ပ​​ေဟဠိဆန်​​ေသာ အ​​ေရး​​အသား​​မျိုး​​ကို ရတု၊​ ရကန်၊​ ​​ေမာ်ကွန်း​​၊​ ပျို့​​၊​ ဧချင်း​​ စ​​ေသာ ကဗျာ လကင်္ာများ​​၌ အလျဉ်း​​သင့်​​သည်နှင့်​​အမျှ ထည့်​​သွင်း​​ ဖွဲ့​​ဆိုမှု ြပုသကဲ့​​သို့​​ တစ်ခါတစ်ရံ၌ ပ​​ေဟဠိဆန်​​ေအာင် တီထွင်​​ေရး​​သား​​နည်း​​ကိုလည်း​​ အသံုး​​ြပုခဲ့​​ြကသည်။ ပ​​ေဟဠိဆန်​​ေသာ ြမန်မာ အ​​ေရး​​အသား​​နည်း​​သည် တစ်ဦး​​နှင့်​​ တစ်ဦး​​ ဉာဏ်စမ်း​​ြခင်း​​သ​​ေဘာ၊​ တစ်ဦး​​ထံတစ်ဦး​​ လျှို့​​ဝှက်စာ​​ေရး​​ြခင်း​​ သ​​ေဘာဟု ဆိုသင့်​​သည်။

အတိတ်​​ေခတ် ြမန်မာစာ​​ေပ၏ အသံုး​​များ​​ခဲ့​​​ေသာ ပ​​ေဟဠိဆန်သည့်​​ စာ​​ေပ​​ေရး​​နည်း​​များ​​ကား​​ ဒူး​​ဂဏန်း​​​ေရး​​နည်း​​၊​ ​​ေကျး​​ဂဏန်း​​​ေရး​​နည်း​​၊​ ​​ေကျာက်စာဂဏန်း​​​ေရး​​နည်း​​၊​ ပိတုန်း​​ပျံဝဲ​​ေရး​​နည်း​​၊​ ဝါး​​ခွဲ​​ေရး​​နည်း​​၊​ ြကာ​​ေရး​​နည်း​​၊​ ပိဋကတ်သခင်္ျာ​​ေရး​​နည်း​​၊​ ​​ေမှာင်စာ​​ေရး​​နည်း​​ စသည်တို့​​ြဖစ်သည်။

ဒူး​​ဂဏန်း​​​ေရး​​နည်း​​ ဟူသည် ‘က၊​ ခ’ စ​​ေသာ အက္ခရာများ​​၏ ​​ေနရာတွင် ‘၁၊​ ၂၊​ ၃’ စ​​ေသာ သခင်္ျာကိန်း​​ဂဏန်း​​များ​​ကို ဖလှယ်အသံုး​​ြပု ​​ေရး​​နည်း​​ြဖစ်၏။ ဖလှယ်အသံုး​​ြပု ​​ေရး​​ရာတွင် နည်း​​စနစ်ရှိသည်။ သတ်မှတ်ချက် ရှိသည်။ ယင်း​​နည်း​​စနစ် သတ်မှတ်ချက်များ​​ကို-

“​​ေလာကဖွယ်ရာ၊​ လူတို့​​ရွာ၌၊​ မှတ်ပါထူး​​ဆန်း​​၊​ ဒူး​​ဂဏန်း​​ကို၊​ ခွဲြခမ်း​​​ေသချာ၊​ နိဒါန်း​​ြဖာပိမ့်​​၊​ ‘အစ်’ မှာကား​​ ‘က’၊​ ‘​​ေဒွး​​’ ကို ‘ခ’ တည့်​​၊​ ‘င’ ကို ‘ြတိန်း​​’၊​ သခင်္ျာကိန်း​​ချ၊​ ‘​​ေဇယျ-စတု’၊​ ဆ-မူ-ပဥ္စ၊​ ‘​​ေသာ’ ကို ‘ညံ’ တည့်​​၊​ ‘သတ္တံ-တ-ယူ’၊​ ‘အဋ်္ဌ’ မူကား​​ ‘ထ’၊​ ‘​​ေနာ’ ကို ‘န’ တည့်​​၊​ ‘ပ’ ကို အစ်​​ေဖာ်၊​ နှစ်ခု​​ေြမာ်၏။ ​​ေဒွး​​​ေဖာ်နှစ်ခု ‘ဖ’ ကိုယူ​​ေလာ့​​၊​ သံုး​​-သံုး​​နှစ်ပါး​​၊​ ‘မ’ ကိုထား​​မှ၊​ ‘ယ’ ကား​​ ‘ဇယ’၊​ နှစ်ထပ်ြပ၏။ ပဥ္စ​​ေဒွး​​​ေဖာ် ရလျှင်​​ေခါ်၏။ လ​​ေသာ်တစ်မူ ‘​​ေသာ’ ယှဉ်တူတည်း​​၊​ ‘ဝ’ မူ သတ္တ၊​ တူကွမတွာ၊​ ‘သ’ မှာမှန်ြငား​​၊​ ​​ေလး​​ပါး​​အစွန်း​​၊​ ဝန်း​​ဝန်း​​ထပ်​​ေလှာက်၊​ ​​ေသး​​​ေသး​​​ေပါက်​​ေလာ့​​”

ဟူ၍ ဖွဲ့​​ဆို လမ်း​​ညွှန်ခဲ့​​သည်။ ယင်း​​ကဗျာ လမ်း​​ညွှန်ချက်ကို ပံုြပဇယား​​ြဖင့်​​ ​​ေဖာ်ြပရလျှင်

က	ခ	င	စ	ဆ	ည	တ	ထ	န
၁	၂	၃	၄	၅	၆	၇	၈	၉
ပ	ဖ	မ	ယ	ရ	လ	ဝ	သ	ဟ	အ
၁	၂	၃	၄	၅	၆	၇	၈	၉	+
၁	၂	၃	၄	၅	၆	၇	၈	၉

ဟူ၍ ‘က၊​ ခ၊​ င’ အက္ခရာများ​​​ကို ‘၁၊​ ၂၊​ ၃’ ကိန်း​​​ဂဏန်း​​​များ​​​ြဖင့်​​ ဖလှယ် ​​​ေရး​​​သား​​​ထား​​​​​ေြကာင်း​​​ ​​​ေဖာ်ြပသတ်မှတ်ခဲ​့​​သည်။

​​​ေကျး​​​ဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ဟူသည် ဒူး​​​ဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​နှင့်​​ ဆင်ဆင်တူသည်။ ဒူး​​​ဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ နည်း​​​စနစ်အတိုင်း​​​ ‘က၊​ ခ၊​ င၊​ စ၊​ ဆ၊​ ည၊​ တ၊​ ထ၊​ န၊​ ပ၊​ ဖ၊​ မ၊​ ယ၊​ ရ၊​ လ၊​ ဝ၊​ သ၊​ ဟ၊​ အ’ အက္ခရာများ​​​ကို ‘၁၊​ ၂၊​ ၃၊​ ၄၊​ ၅၊​ ၆၊​ ၇၊​ ၈၊​ ၉’ ကိန်း​​​ဂဏန်း​​​များ​​​ြဖင့်​​ ဖလှယ်​​​ေရး​​​သား​​​မှု ြပုသည်။ ြခား​​​နား​​​ချက်မှာ သက်ဆိုင်ရာ ကိန်း​​​ဂဏန်း​​​များ​​​တွင် ‘လံုး​​​ြကီး​​​တင် (--ိ) နှင့်​​ ​​​ေရှ့​​ဆီး​​​၊​ ဝစ္စနှစ်လံုး​​​​​ေပါက် (--း​​​) ထပ်၍ ထည့်​​သွင်း​​​အသံုး​​​ြပု ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​မျိုး​​​ ြဖစ်သည်။ ‘အ’ ဟူ​​​ေသာ အက္ခရာကိုမူ ​​​ေကျး​​​ဂဏန်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​ရာတွင် ‘၁’ ဂဏန်း​​​ကို သံုး​​​လံုး​​​ဆင့်​​၍ ​​​ေရှ့​​ဆီး​​​ (ဝစ္စနှစ်လံုး​​​​​ေပါက် --း​​​) ထည့်​​သွင်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​ရ၏။ ထိုသို့​​​​ေသာ နည်း​​​စနစ် သတ်မှတ်ချက်ြဖင့်​​ ​​​ေကျး​​​ဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ြပုမှုကို-

“​​​ေကျး​​​ဂဏန်း​​​မှာ ဧကာအစ၊​ နဝမအဆံုး​​​၊​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ထံုး​​​လာ၊​ စဉ်တိုင်း​​​သာတည့်​​၊​ မှတ်ရာကွန့်​​ြမူး​​​၊​ ထူး​​​သည့်​​အ​​​ေရး​​​ ​​​ေရှ့​​ဝစ္စနှင့်​​၊​ ​​​ေပါ်ကလံုး​​​ြကီး​​​၊​ တင်စီး​​​ြမဲ​မှတ်၊​ တစ်ရပ် ‘ပ’ က၊​ ‘ဟ’ အက္ခရာ၊​ တိုင်​​​ေအာင်သာလျှင်၊​ သခင်္ျာဧက၊​ အာဒိစ၍ နဝသို့​​​​ေရာက်၊​ ​​​ေဒွး​​​​​ေဖာ်​​​ေလှာက်၍၊​ အံ့​​​​ေလာက်လံုး​​​ြကီး​​​၊​ ​​​ေပါ်ကစီး​​​သည်၊​ စဉ်တိုင်း​​​စီး​​​မှ၊​ တစ်သီး​​​ဝစ္စ၊​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ြပ၍၊​ ​​​ေရး​​​ြပအပ်ရာ၊​ ‘အ’ မှာ ‘ဧက’၊​ သံုး​​​ဆင့်​​ချ၍၊​ ဝစ္စလံုး​​​ြကီး​​​၊​ ​​​ေပါ်ကစီး​​​သည်၊​ တစ်သီး​​​မှတ်ရန်၊​ မှတ်ခမ်း​​​တည်း​​​”

 

ဟူ၍ လမ်း​​​ညွှန်ဖွဲ​့​​ဆိုခဲ​့​​ြကသည်။ ယင်း​​​ကဗျာ ဖွဲ​့​​ဆိုလမ်း​​​ညွှန်ချက်ကို ပံုြပဇယား​​​ြဖင့်​​ ​​​ေဖာ်ြပလျှင်

က	ခ	င	စ	ဆ	ည	တ	ထ	န
၁ိး​	၂ိး​	၃ိး​	၄ိး​	၅ိး​	၆ ိး​	၇ိး​	၈ိး​	၉ိး​
ပ	ဖ	မ	ယ	ရ	လ	ဝ	သ	ဟ	အ
၁ိး​	၂ိး​	၃ိး​	၄ိး​	၅ိး​	၆ ိး​	၇ိး​	၈ိး​	၉ိး​	၁ိး​
၁	၂	၃	၄	၅	၆	၇	၈	၉	၁
									၁

ဟူ၍ ြဖစ်သည်။

​​​ေကျာက်စာဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ ဟူသည် အပင့်​​၊​ အရစ်၊​ ​​​ေချာင်း​​​ငင်တို့​​ကို သခင်္ျာကိန်း​​​ဂဏန်း​​​ြဖင့်​​ အလဲ​အလှယ် ြပု​​​ေရး​​​နည်း​​​မျိုး​​​ ြဖစ်၏။ ​​​ေကျာက်စာဂဏန်း​​​​​ေရး​​​နည်း​​​တွင်-

​​​ေရး​​​ချ (--ာ) ​​​ေရး​​​လိုလျှင်၊​ ‘၁’ ဂဏန်း​​​ကို သက်ဆိုင်ရာ အက္ခရာ၏ အ​​​ေပါ်မှ စီး​​​၍ ​​​ေရး​​​ရသည်။ လံုး​​​ြကီး​​​တင် (--ိ) ကို Justify Full​​​ေရး​​​လိုလျှင် ‘၂’ ဂဏန်း​​​ကို သံုး​​​သည်။ လံုး​​​ြကီး​​​တင်ဆန်ခတ် (--ီ) အြဖစ် ‘၃’ ဂဏန်း​​​ကို ​​​ေရး​​​သည်။ တစ်​​​ေချာင်း​​​ငင် (--ု) အြဖင့်​​ ‘၄’ ဂဏန်း​​​၊​ နှစ်​​​ေချာင်း​​​ငင် (--ူ) အြဖစ် ‘၅’ ဂဏန်း​​​၊​ သ​​​ေဝထိုး​​​ (​​​ေ--) အြဖစ် ‘၆’ ဂဏန်း​​​၊​ အသတ် (--်) အြဖစ် ‘၇’ ဂဏန်း​​​ကို အသီး​​​သီး​​​ အသံုး​​​ြပုရသည်။ ​​​ေကျာက်စာဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ကို-

“ချလျှင် တစ်စီး​​​၊​ လံုး​​​ြကီး​​​ နှစ်တင်၊​ သံုး​​​လျှင် ဆန်ခတ်၊​ ​​​ေလး​​​လျှင် အြမဲ​ ​​​ေအာက်ကဆွဲ​​​​ေလာ့​​၊​ တစ်ကွဲ​နှစ်​​​ေချာင်း​​​၊​ ငင်ြပန်​​​ေရှာင်း​​​မူ၊​ ငါး​​​လျှင် ဟူ၏၊​ ​​​ေြခာက်မူသ​​​ေဝ၊​ သတ်​​​ေရသမျှ၊​ ​​​ေအာက်ကအြမဲ​ ခုနစ်ဆွဲ​တည့်​​၊​ ပင့်​​ြမဲ​​​​ေမာက်ချ၊​ ရစ်ထလိမ်​​​ေကွး​​​ ​​​ေအာက်ပင့်​​ ‘ဧ’ တည့်​​၊​ ​​​ေရး​​​​​ေလအြမဲ​ ဝဆွဲ​လံုး​​​ြကီး​​​၊​ တင်တံုြပီး​​​မှ၊​ လံုး​​​ြကီး​​​ဝဆွဲ​၊​ ဟဆွဲ​လဆွဲ​၊​ ​​​ေနာက်ပစ်ကဲ​​​​ေလာ့​​၊​ ပစ်ြမဲ​​​​ေနာက်ထိုး​​​၊​ ​​​ေခါ်ရိုး​​​စဉ်ပင်၊​ ​​​ေကျာက်တွင်​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ဤနည်း​​​ပံုယူ၊​ နှလံုး​​​မူ၍၊​ ဖတ်သူပညာ၊​ ​​​ေရး​​​ထည့်​​မှာသည်၊​ ​​​ေနာင်လာသူများ​​​ မှတ်ထား​​​ဖို့​​၊​ ‘ဂ’ ငယ်ဟူသည်၊​ ဝသဇ္ဇနီ၊​ အညီ​​​ေရး​​​အပ်စွာ”

ဟူ၍ ဖွဲ​့​​ဆိုလမ်း​​​ညွှန်ခဲ​့​​သည်။

ပိတုန်း​​​ပျံဝဲ​​​​ေရး​​​နည်း​​​ ဟူသည် ​​​ေရး​​​လို​​​ေသာ စာလံုး​​​စုစု​​​ေပါင်း​​​သည် စံုဂဏန်း​​​ ြဖစ်ရမည်။ ယင်း​​​စာလံုး​​​စုစု​​​ေပါင်း​​​ကို (၂) ဂဏန်း​​​ြဖင့်​​ စား​​​၍ ြပတ်ရမည်။ အ​​​ေြဖာင့်​​​​ေရး​​​သား​​​ထား​​​​​ေသာ စာတစ်​​​ေြကာင်း​​​ကို ပိတုန်း​​​ပျံဝဲ​​​​ေရး​​​နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လိုလျှင် ​​​ေရှး​​​ဦး​​​စွာ ပထမဆံုး​​​စာလံုး​​​ကို ​​​ေရး​​​ရမည်။ ထို့​​​​ေနာက် စာလံုး​​​တစ်လံုး​​​​​ေကျာ်စီ ​​​ေကာက်ယူ​​​ေရး​​​ရမည်။ စာ​​​ေြကာင်း​​​ဆံုး​​​သွား​​​လျှင် ဒုတိယစာလံုး​​​ကို ြပန်​​​ေကာက်ြပီး​​​ ထိုမှတစ်ဆင့်​​ တစ်လံုး​​​​​ေကျာ် ြပန်​​​ေကာက်နည်း​​​ြဖင့်​​ ဆက်လက်​​​ေရး​​​သား​​​ ရမည်ြဖစ်သည်။

‘ြမန်မာစာ​​​ေပသမိုင်း​​​တွင် ​​​ေမာ်ကွန်း​​​စာ​​​ေပသည် အထင်အရှား​​​ ရပ်တည်လျက် ရှိ​​​ေနသည်’ ဟူ​​​ေသာ ဝါကျကို ပိတုန်း​​​ပျံဝဲ​နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လျှင် ‘ြမန်စာသတွင် ကွန်း​​​​​ေပအအ ရပ်လျက်​​​ေန မာ​​​ေပမိုင်း​​​​​ေမာ် စာသည်ထင်ရှား​​​ တည်ရှိသည်။’ ဟူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည်။ အကယ်၍ ပိတုန်း​​​ပျံဝဲ​​​​ေရး​​​နည်း​​​ကို မူရင်း​​​အ​​​ေြဖာင့်​​ဝါကျသို့​​ ြပန်လည် ​​​ေရး​​​လိုလျှင် ဦး​​​စွာ စာလံုး​​​များ​​​ကို အလယ်မှ ထက်ဝက်ပိုင်း​​​ပါ။

ြမန် စာ သ တွင် ကွန်း​​​ ​​​ေပ အ အ ရပ် လျက် ​​​ေန
မာ ​​​ေပ မိုင်း​​​ ​​​ေမာ် စာ သည် ထင် ရှား​​​ တည် ရှိ သည်။

 

ထို့​​​​ေနာက် အ​​​ေပါ်ပိုင်း​​​၏ ပထမစာလံုး​​​ကို ဦး​​​စွာယူြပီး​​​​​ေနာက်၊​ ​​​ေအာက်ပိုင်း​​​မှ ပထမစာလံုး​​​ကို ဆက်ယူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည်။ ဤနည်း​​​ြဖင့်​​ အထက်နှင့်​​​​ေအာက် စနစ်တကျ အစီအစဉ်အတိုင်း​​​ ​​​ေကာက်ယူ​​​ေရး​​​သား​​​မှု ြပုရမည် ြဖစ်၏။

ဝါး​​​ခွဲ​​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ ဟူသည် ပိတုန်း​​​ပျံ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ ကဲ​့​​သို့​​ပင် ​​​ေရး​​​သား​​​မည့်​​ စာလံုး​​​​​ေရ စုစု​​​ေပါင်း​​​သည် စံုဂဏန်း​​​ ြဖစ်ရမည်။ ​​​ေရှး​​​စာလံုး​​​ကို ဦး​​​စွာ​​​ေရး​​​သား​​​ြပီး​​​​​ေနာက် တစ်လံုး​​​​​ေကျာ်စီ ​​​ေကာက်ယူ​​​ေရး​​​ရမည်။ ဝါကျဆံုး​​​သွား​​​​​ေသာအခါ ​​​ေရှ့​​ပိုင်း​​​ရှိ ဒုတိယစလံုး​​​ကို တစ်ဖန်ြပန်​​​ေကာက်ြပီး​​​ တစ်လံုး​​​​​ေကျာ်စီ ြပန်​​​ေကာက်ယူ​​​ေရး​​​နည်း​​​မျိုး​​​ ြဖစ်သည်။

‘လွတ်လပ်​​​ေရး​​​သည် တန်ဖိုး​​​မြဖတ်နိုင်​​​ေသာ ရတနာတစ်ပါး​​​ ြဖစ်​​​ေပသည်’ ဟူ​​​ေသာ ဝါကျကို ဝါး​​​ခွဲ​နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လျှင် ‘​​​ေပပါး​​​နာရ နိုင်မတန်​​​ေရး​​​ လွတ်လပ်သည်ဖိုး​​​ ြဖတ်​​​ေသာတတစ် ြဖစ်သည်’ ဟူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည်။ ဝါး​​​ခွဲ​​​​ေရး​​​နည်း​​​ကို အ​​​ေြဖာင့်​​ြပန်လည် ​​​ေရး​​​လိုလျှင် ​​​ေရှး​​​ဦး​​​စွာ ဝါကျ၏ စာလံုး​​​​​ေရး​​​ကို ထက်ဝက်ပိုင်း​​​ပါ

​​​ေပ ပါး​​​ နာ ရ နိုင် မ တန် ​​​ေရး​​​ လွတ်
လပ် သည် ဖိုး​​​ ြဖတ် ​​​ေသာ တ တစ် ြဖစ် သည်။

အ​​​ေပါ်ပိုင်း​​​၏ ​​​ေနာက်ဆံုး​​​စာလံုး​​​ကို ဦး​​​စွာ။ ထို့​​​​ေနာက် ​​​ေအာက်ပိုင်း​​​၏ ပထမဆံုး​​​စာလံုး​​​ကို ဆက်ယူ​​​ေရး​​​ရမည်။ ဤနည်း​​​ြဖင့်​​ အ​​​ေပါ်ပိုင်း​​​၏ ​​​ေနာက်ဆံုး​​​စာလံုး​​​နှင့်​​ ​​​ေအာက်ပိုင်း​​​၏ ​​​ေရှ့​​ဆံုး​​​စာလံုး​​​တို့​​ကို တွဲ​၍ ​​​ေရး​​​သား​​​ြခင်း​​​ြဖင့်​​ မူရင်း​​​အ​​​ေြဖာင့်​​ အဓိပ္ပာယ်ကို ရရှိ​​​ေစမည် ြဖစ်သည်။

ြကာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ ဟူသည် ြကာပန်း​​​တွင် ပွင့်​​ချပ်များ​​​ ပတ်လည်ဝန်း​​​ရံ​​​ေန သကဲ​့​​သို့​​ စာကို ဝိုင်း​​​လယ်​​​ေကာက် စနစ်ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​ြဖစ်သည်။ စာလံုး​​​​​ေရ (၃၅) လံုး​​​ကိုသာ ြကာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​နိုင်သည် အကယ်၍ စာလံုး​​​​​ေရ (၃၅) လံုး​​​ထက် ပို​​​ေနလျှင် ပထမစာလံုး​​​ (၃၅) လံုး​​​ကို စနစ်တစ်နည်း​​​ြဖင့်​​ လည်း​​​​​ေကာင်း​​​၊​ ကျန်​​​ေသာစာလံုး​​​များ​​​ကို အြခား​​​စနစ် တစ်နည်း​​​ြဖင့်​​ လည်း​​​​​ေကာင်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​ရမည် ြဖစ်သည်။

‘အြဖစ်အပျက် တစ်ခုခုကို သာသာယာယာ သီဆိုနိုင်ရန် ​​​ေရး​​​ဖွဲ​့​​ထား​​​​​ေသာ​​​ေြကာင့်​​ သာချင်း​​​ဟု အမည်​​​ေပး​​​ခဲ​့​​ြခင်း​​​ ြဖစ်မည် ဟူ၍ ပညာရှင်တို့​​ ြကံဆြကသည်’ ဟူ​​​ေသာ ဝါကျကို ြကာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လျှင် ‘အြဖစ်အပျက် တစ်ခုခုကို သာသာယာယာ သီဆိုနိုင်ရန် ​​​ေရး​​​ဖွဲ​့​​ထား​​​​​ေသာ​​​ေြကာင့်​​ သာချင်း​​​ဟု အမည်​​​ေပး​​​ခဲ​့​​ြခင်း​​​ ြဖစ်မည် ဟူ၍ ပညာ’ အထိ စလံုး​​​​​ေရ (၃၅) လံုး​​​ကို စနစ်တစ်မျိုး​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​ရမည်။ ကျန်​​​ေသာ ‘ရှင်တို့​​ ြကံဆြကသည်’ ဟူ​​​ေသာ အပိုစာလံုး​​​ (၆) လံုး​​​ကိုမူ အြခား​​​​​ေရး​​​နည်း​​​စနစ် တစ်နည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​သား​​​ရမည် ြဖစ်သည်။

ြကာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​အရ ပထမစာလံုး​​​ (၃၅) လံုး​​​ကို တစ်ပိုဒ်​​​ေရး​​​သား​​​ရာတွင် ဦး​​​စွာ (၃၅) လံုး​​​​​ေြမာက် စာလံုး​​​မှ ​​​ေရှ့​​သို့​​ ြပန်လည်​​​ေရတွက်၍ (၁၂) လံုး​​​​​ေြမာက် စာလံုး​​​တိုင်း​​​ကို တစ်လံုး​​​ချင်း​​​စီ ယူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည်။

‘အြဖစ်အပျက် တစ်ခုခုကို သာသာယာယာ သီဆိုနိုင်ရန် ​​​ေရး​​​ဖွဲ​့​​ထား​​​​​ေသာ​​​ေြကာင့်​​ သာချင်း​​​ဟု အမည်​​​ေပး​​​ခဲ​့​​ြခင်း​​​ ြဖစ်မည် ဟူ၍ ပညာ’ ဟူ​​​ေသာ စာလံုး​​​ (၃၅) လံုး​​​ကို ြကာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​စနစ်အတိုင်း​​​ ​​​ေရး​​​သား​​​လျှင် ‘ဟုယာညာချင်း​​​ ယပသာသာ၍ ​​​ေြကာင့်​​သာဟူ​​​ေသာကို မည်ထား​​​ြဖစ်ဖွဲ​့​​ချင်း​​​ ​​​ေရး​​​တခဲ​့​​ရန် ပျက်​​​ေပး​​​နိုင်အမည် ဆိုြဖစ်အသီအ’ ဟူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည် ြဖစ်သည်။

ယင်း​​​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ကို အ​​​ေြဖာင့်​​ ြပန်​​​ေရး​​​လိုလျှင် ​​​ေနာက်ဆံုး​​​စာလံုး​​​ ‘အ’ ကို ​​​ေရှး​​​ဦး​​​စွာ​​​ေရး​​​၍ ​​​ေရှး​​​စာလံုး​​​ (၂) လံုး​​​​​ေကျာ်စီ ြပန်​​​ေကာက်​​​ေရး​​​သား​​​ရမည် ြဖစ်သည်။

‘ရှင်တို့​​ ြကံဆြကသည်’ ဟူ​​​ေသာ ကျန်​​​ေသာ စကား​​​လံုး​​​ (၆) လံုး​​​ကိုမူ ​​​ေြပာင်း​​​ြပန်လှန်​​​ေရး​​​​​ေသာ စနစ်ကို အသံုး​​​ြပု၍ ‘သည်ြကဆြကံတို့​​ရှင်’ ဟူ၍ ​​​ေရး​​​ရမည် ြဖစ်သည်။

​​​ေမှာင်စာ​​​ေရး​​​သား​​​နည်း​​​ ဟူသည် ြကက်သွန်နီကိုြကိတ်၊​ အရည်စစ်၍ ယူရမည်။ ဆပ်ြပာရည်ြကည်ြကည်၊​ ထံုး​​​ြဖူအရည်ြကည်ြကည်တို့​​နှင့်​​ သမ​​​ေအာင် ​​​ေရာ​​​ေနှာရမည်။ ထို့​​​​ေနာက် စက္ကူတွင် ​​​ေရး​​​ရမည်။ ဤနည်း​​​ြဖင့်​​ ​​​ေရး​​​​​ေသာစာကို ရိုး​​​ရိုး​​​ဖတ်၍ မရ၊​ မီး​​​တွင်ြပ၍ ဖတ်မှသာ ဖတ်၍ရနိုင်​​​ေပသည်။

အတိတ်​​​ေခတ်၏ ြမန်မာ ပ​​​ေဟဠိဆန်​​​ေသာ စာ​​​ေပအ​​​ေရး​​​အသား​​​များ​​​တွင် ပိဋကတ်သခင်္ျာ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ြခ​​​ေသင့်္​​လည်ြပန် ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ သုဝဏ္ဏလိပ် ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ​​​ေြမွ​​​ေပွး​​​တွင်း​​​လူး​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ​​​ေခွး​​​​​ေလး​​​ခုန်​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ သံုး​​​လွန်း​​​တင် ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ င​​​ေြပတက်သက် ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ နှစ်လွန်း​​​တင် ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ နုရည်း​​​စရာ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ြမူး​​​ဂဏန်း​​​ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ မ​​​ေနာဟရ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ရင်​​​ေစ့​​ရင်ခွာ ​​​ေရး​​​နည်း​​​၊​ ​​​ေမျာက်ဂဏန်း​​​​​ေရး​​​နည်း​​​ သမဏ္ဍလိပ် ​​​ေရး​​​နည်း​​​ စသည်ြဖင့်​​ နည်း​​​အမျိုး​​​မျိုး​​​ ရှိခဲ​့​​သည်။

ထိုနည်း​​​အမျိုး​​​မျိုး​​​တိုင်း​​​တွင် ​​​ေရး​​​နည်း​​​စနစ်တကျ သတ်မှတ်ချက်များ​​​ ရှိသည်။ အတိတ်​​​ေခတ် ပ​​​ေဟဠိဆန်​​​ေသာ ြမန်မာအ​​​ေရး​​​အသား​​​ နည်း​​​စနစ်များ​​​သည် ဉာဏ်စမ်း​​​​​ေရး​​​နည်း​​​များ​​​၊​ လျှို့​​ဝှက်စာ​​​ေရး​​​နည်း​​​များ​​​ ြဖစ်၏။ ယခုအခါတွင် နည်း​​​စနစ်ကို မဆိုထား​​​ဘိ၊​ အမည်များ​​​ကိုပင် မသိမရှိ၊​ မထင်မရှား​​​ ​​​ေမှး​​​မှိန်ကွယ်​​​ေပျာက်လျက် ရှိ​​​ေနြပီ ြဖစ်သည်။

ထို့​​​​ေြကာင့်​​ ြမန်မာစာ​​​ေပ၏ အဖိုး​​​တန် အြမူ​​​ေတ ရတနာများ​​​ြဖစ်​​​ေသာ ပ​​​ေဟဠိဆန်သည့်​​ ြမန်မာစာ​​​ေပ အ​​​ေရး​​​အသား​​​များ​​​အနက် အတိတ်​​​ေခတ် ြမန်မာစာ​​​ေပ နယ်​​​ေြမတွင် ထင်ရှား​​​အသံုး​​​ြပုခဲ​့​​​​ေသာ ပ​​​ေဟဠိဆန်သည့်​​ ြမန်မာစာ​​​ေပ အ​​​ေရး​​​အသား​​​အချို့​​ကို လက်လှမ်း​​​မီသမျှ ထုတ်​​​ေဖာ်တင်ြပ လိုက်ရ​​​ေပသည်။

လှြမင့်​​ (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်)

ြမန်မာ အက္ခရာ စဉ်ြကမယ် ... Let's Myanmar Sort ...

အဂင်္လိပ်စာ အက္ခရာ​စဉ်နည်း​​​​ကို​​​ေတာ့​​​ ယ​​​ေန့​​​​​ေခတ် လူငယ်​တိုင်း​​​​လိုလို သိြကြပီး​​​ြဖစ်ပါလိမ့်​​​မယ်။ အဂင်္လိပ်စာ အဘိဓာန်​ကို သံုး​​​ြက​သူတိုင်း​​​ အဂင်္လိပ်စာ အက္ခရာ​စဉ်​နည်း​​​ကို သတိမြပုမိဘဲ​ ​​​ေနမှာ​မဟုတ်ပါဘူး​​​။ ဟုတ်ြပီ..။ ြမန်မာ​စာလံုး​​​​​ေတွ​ကို​​​ေရာ အစဉ်လိုက် ဘယ်လို​စီြကမလဲ​။ ​​​ေလ့​​​လာြကည့်​​​ြကပါစို့​​​။

[caption id="attachment_162" align="aligncenter" width="215" caption="Myanmar Alphabet"][/caption]
ြမန်မာစာမှာ အက္ခရာစဉ်ရာမှာ နည်း​​​လမ်း​​​​​ေလး​​​မျိုး​​​ကို အသံုး​​​ချြပီး​​​ အစဉ်လိုက်စီပါတယ်။ အဲ​ဒီနည်း​​​လမ်း​​​ ​​​ေလး​​​မျိုး​​​က​​​ေတာ့​​​-

(၁) ဗျည်း​​​စဉ်
(၂) သရစဉ်
(၃) အသတ်စဉ်
(၄) ဗျည်း​​​တွဲ​စဉ်ပါ။

အဲ​ဒီ ​​​ေလး​​​မျိုး​​​ကို တခုြခင်း​​​ ဆက်​​​ေလ့​​​လာြကမယ်။

(၁) ဗျည်း​​​စဉ်
ြမန်မာဗျည်း​​​ (၃၃)လံုး​​​ရှိတာကို အား​​​လံုး​​​ သိြပီး​​​ြဖစ်မှာပါခင်ဗျာ။ အဲ​ဒါ​​​ေြကာင့်​​​ ြမန်မာအက္ခရာ​​​ေတွကို အစဉ်လိုက်စီစဉ်မယ်ဆိုရင် အရင်ဆံုး​​​​စစဉ်း​​​စား​​​တာက ဘယ်ဗျည်း​​​က အရင်​စ​သ​လဲ​ဆိုတာကို အရင်ဦး​​​ဆံုး​​​ စဉ်း​​​စား​​​ြပီး​​​ စီပါတယ်။ ဥပမာ​အ​​​ေနနဲ​့​​​ စဉ်ြပရရင် ခ​​​ေရပန်း​​​၊​ ကချွတ်က​​​ေချာ်၊​ စခန်း​​​သာ၊​ ဂမုန်း​​​ပင် ဆိုတဲ​့​​​ ြမန်မာ​အက္ခရာ ​​​ေလး​​​လံုး​​​ကို အစီစဉ်တကျ အစဉ်​လိုက်​​​ေရး​​​​မယ်ဆိုရင် ကချွတ်က​​​ေချာ်၊​ ခ​​​ေရပန်း​​​၊​ ဂမုန်း​​​ပင်၊​ စခန်း​​​သာ လို့​​​ ​​​ေရး​​​ရ​ပါတယ်။

(၂) သရစဉ်
ဟုတ်ြပီ။ တကယ်လို့​​​များ​​​ ​​​ေရှ့​​​ဆံုး​​​စာလံုး​​​​​ေတွက ဗျည်း​​​တူ​​​ေနတဲ​့​​​ အက္ခရာ​​​ေတွကို ဆိုရင်​​​ေရာ၊​ ဘယ်လို ဆက်စီြကမှာပါလိ့​​​မ်။ ဟုတ်ကဲ​့​​​..။ ​​​ေရှ့​​​ဆံုး​​​စာလံုး​​​​​ေတွမှာ ဗျည်း​​​တူ​​​ေနခဲ​့​​​ရင် အ၊​အိ၊​အု၊​​​ေအ အဲ​၊​​​ေအာ၊​အံ၊​အို ဆိုတဲ့​​​  ြမန်မာ​သရ (၈) မျိုး​​​နဲ​့​​​ ဆက်​စဉ်း​​​စား​​​​ပါတယ်။ ဥပမာအ​​​ေနနဲ​့​​​က​​​ေတာ့​​​ ခရမ်း​​​သီး​​​၊​ ခဲ​တံ၊​ ခိုြဖူ၊​ ခုတံုး​​​​လုပ် ဆိုတဲ​့​​​ အစ​ဗျည်း​​​တူ အက္ခရာ​​​​ေလး​​​လံုး​​​ကို အစီအစဉ်​တကျ ြပန်​​​ေရး​​​မယ်​ဆိုရင် ခရမ်း​​​သီး​​​၊​ ခုတံုး​​​လုပ်၊​ ခဲ​တံ၊​ ခိုြဖူ လို့​​​ ြပန်စဉ်ရပါတယ်။

(၃) အသတ်စဉ်
အစဗျည်း​​​လဲ​ တူ​​​ေနတယ်။ သရနဲ​့​​​လဲ​ စဉ်လို့​​​မရြဖစ်​​​ေနတဲ​့​​​ အက္ခရာကို​​​ေရာ ဘယ်လိုစဉ်ြကမှာပါလိမ့်​​​။ အဲ​ဒီလို အက္ခရာ​​​ေတွကို​​​ေတာ့​​​ အသတ်(-်) နဲ​့​​​စဉ်း​​​စား​​​ရပါတယ်။ အဲ​ဒီလိုစဉ်း​​​စား​​​ရမှာလဲ​ဆိုရင်​​​ေတာ့​​​ ဘယ်ဗျည်း​​​နဲ​့​​​ သတ်လဲ​ဆိုတာကို ြကည့်​​​ြပီး​​​ အစီအစဉ်တကျ စဉ်ရပါတယ်။ ဥပမာြကည့်​​​ြကပါစို့​​​။ စမ်း​​​​​ေရ၊​ စပ်မိစပ်ရာ၊​ ​​​ေစာင်ြဖူ၊​ စစ်စခန်း​​​၊​ စက်ရှင် ဆိုတဲ​့​​​ အက္ခရာ​​​ေတွကို အစီအစဉ်တကျ ြပန်​​​ေရး​​​ရရင် စက်ရှင်၊​ ​​​ေစာင်ြဖူ၊​ စစ်စခန်း​​​၊​ စပ်မိစပ်ရာ၊​ စမ်း​​​​​ေရ လို့​​​ အသတ်​​​ေတွအလိုက် အစီအစဉ်တကျ ြပန်​​​ေရး​​​ပါတယ်။

(၄) ဗျည်း​​​တွဲ​စဉ်
အထက်​​​ေဖာ်ြပပါ သံုး​​​မျိုး​​​ကို အသံုး​​​ချြပီး​​​ စဉ်လို့​​​မရတဲ​့​​​ ြမန်မာအက္ခရာ​​​ေတွက ရှိ​​​ေနြပန်ပါ​​​ေသး​​​တယ်။ အဲ​ဒီ အက္ခရာ​​​ေတွကို​​​ေတာ့​​​ ဗျည်း​​​တွဲ​စဉ်လို့​​​ ​​​ေခါ်တဲ​့​​​ စဉ်နည်း​​​နဲ​့​​​ စဉ်ပါတယ်။ အဲ​ဒီဗျည်း​​​တွဲ​​​​ေတွကို အစဉ်လိုက် ​​​ေဖာ်ြပရရင် ယပင့်​​​(-ျ)၊​ ရရစ်(ြ-)၊​ ဝဆွဲ​(-ွ)၊​ ဟထိုး​​​(-ှ)၊​ ယပင့်​​​ဝဆွဲ​(-ျွ) ၊​ ရရစ်ဝဆွဲ​(ြ-ွ)၊​ ယပင့်​​​ဟထိုး​​​(-ျှ)၊​ ရရစ်ဟထိုး​​​(ြ-ှ)၊​ ဝဆွဲ​ဟထိုး​​​ (-ွှ)၊​ ယပင့်​​​ဝဆွဲ​ဟထိုး​​​(-ျွှ)၊​ ရရစ်ဝဆွဲ​ဟထိုး​​​(ြ-ွှ)၊​ တို့​​​ြဖစ်ပါတယ်။ နား​​​ရှုပ်​​​ေနြပီလား​​​ ခင်ဗျာ။ ရပါတယ်။ ခပ်လွယ်လွယ် မှတ်ြကပါစို့​​​၊​ ပင့်​​​၊​ရစ်၊​ဆွဲ​၊​ထိုး​​​ ပင့်​​​ဆွဲ​၊​ရစ်ဆွဲ​ ပင့်​​​ထိုး​​​၊​ရစ်ထိုး​​​၊​ ဆွဲ​ထိုး​​​၊​ ပင့်​​​ဆွဲ​ထိုး​​​၊​ရစ်ဆွဲ​ထိုး​​​၊​ လို့​​​ မှတ်ရင် ပိုလွယ်မယ်ထင်ပါတယ်။

ဥပမာ ​​​ေြပာရရင်​​​ေတာ့​​​ ​​​ေြမွ​​​ေဟာက်၊​ ​​​ေြမြကီး​​​၊​ များ​​​ြပား​​​၊​ မွစာြကဲ​၊​ မှာတမ်း​​​၊​ ြမှား​​​နတ်​​​ေမာင်(တကယ်​​​ေတာ့​​​ ြမား​​​နတ်​​​ေမာင်က စာလံုး​​​​​ေပါင်း​​​အမှန်ပါ၊​ ဥပမာအ​​​ေနနဲ​့​​​ သံုး​​​တာပါ)၊​ ​​​ေမျှာ့​​​​​ေကာင်၊​ ​​​ေမွှး​​​ပျံ့​​​ ဆိုတဲ​့​​​ အက္ခရာ​​​ေတွကို အစီအစဉ်တကျ စဉ်ရရင် များ​​​ြပား​​​၊​ ​​​ေြမြကီး​​​၊​ မွစာြကဲ​၊​ မှာတမ်း​​​၊​ ​​​ေြမွ​​​ေဟာက်၊​ ​​​ေမျှာ့​​​​​ေကာင်၊​ ြမှား​​​နတ်​​​ေမာင်၊​ ​​​ေမွှး​​​ပျံ့​​​ လို့​​​ စဉ်ရပါတယ်။

ြမန်မာ အက္ခရာစဉ်နည်း​​​​​ေတွကို မှတ်မိသ​​​ေလာက်​​​ေလး​​​​​ေတာ့​​​ ရှင်း​​​ြပြပီး​​​ပါြပီ။ ဒီလိုစဉ်နည်း​​​​​ေတွကို ြမန်မာ-အဂင်္လိပ် အဘိဓာန်၊​ ြမန်မာ-ြမန်မာ အဘိဓာန်နဲ​့​​​ ြမန်မာစာလံုး​​​​​ေပါင်း​​​ သတ်ပံုကျမ်း​​​စာအုပ်​​​ေတွမှာ ​​​ေလ့​​​လာရင် ​​​ေတွ့​​​နိုင်ပါတယ်။ ဆယ်တန်း​​​စာ​​​ေမး​​​ပွဲ​အတွက် ခံုနံပါတ်​​​ေတွ ​​​ေပး​​​​​ေတာ့​​​မယ်ဆိုရင်​​​ေတာ့​​​ နာမည်​​​ေတွရဲ​့​​​ ​​​ေနာက်ဆံုး​​​စာလံုး​​​ကို အက္ခရာစဉ်ြပီး​​​ ​​​ေပး​​​​​ေလ့​​​ရှိတယ်လို့​​​ သိရပါတယ်။

ြမန်မာစာကို ချစ်ြမတ်နိုး​​​စိတ်သက်သက်နဲ​့​​​ သင်ယူခဲ​့​​​ဖူး​​​တာ​​​ေလး​​​ကို တင်ြပ​​​ေပမယ့်​​​ လိုအပ်ချက်၊​ မှား​​​ယွင်း​​​ချက် တစံုတရာ ရှိ​​​ေကာင်း​​​ ရှိ​​​ေနအံုး​​​မှာ​​​ေသချာပါတယ်။ ကျ​​​ေနာ့်​​​ထက် ပိုမိုနား​​​လည်သူ မိတ်​​​ေဆွများ​​​က ဝင်​​​ေရာက်​​​ေဆွး​​​​​ေနွး​​​​​ေပး​​​ရင်​​​ေတာ့​​​ ြပီး​​​ြပည့်​​​စံုတဲ​့​​​ ြမန်မာအက္ခရာစဉ်နည်း​​​ စာတပုဒ် ြဖစ်လာမယ်လို့​​​ ယံုြကည်ပါတယ်။

အား​​​လံုး​​​ ​​​ေကျး​​​ဇူး​​​ပါ။

ကလို​​​ေစး​​​ထူး​​​

 

Credit: http://klosayhtoo.blogspot.com/2007/01/blog-post_30.html