အခု WordPress ကို ဘာသာြပန်တဲ့ေနရာမှာ ဧရာကို သံုးထားတာနဲ့ပတ်သက်ြပီး ေဝဖန်တာေတွ ကန့်ကွက်တာေတွ လုပ်ေနြကပါတယ်။ ဧရာ ဘာေြကာင့်သံုးသလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ြပီး ြမန်မာယူနီကုတ်ပညာရှင်တစ်ချို့ကိုေတာ့ ပိုလီဂေလာ့ဂ်မှာ အနည်းငယ် ရှင်းြပြပီးြဖစ်ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် အဲဒါက နိုင်ငံြခားသားေတွရှိတဲ့ေနရာမှာ ကိုယ့်လူမျိုး ကိုယ့်ဘာသာကို အထင်ေသးမှာ စိုးရိမ်လို့ လက်ရှိ ယူနီကုတ်ဆိုတာေတွက သံုးရတာ အဆင်မေြပလို့ပါ ဆိုတာမျိုး ေလာက်ပဲ အဓိပ္ပါယ်ရတဲ့ အသံုးအနှုန်းေတွနဲ့ ေြပာခဲ့တာပါ။
ဒီမှာကေတာ့ အားလံုးြမန်မာေတွပဲြဖစ်မယ်လို့ ယူဆသလို ြမန်မာလိုပဲေရးမှာြဖစ်လို့ ပိုြပီးအကျယ်တစ်ဝင့် ရှင်းြပပါမယ်။ ဧရာဟာ ယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ စံကို မမီပါဘူး ဒါကို ကျွန်ေတာ်လက်ခံပါတယ်။ ဒါေပမယ့် အဲဒီလို စတန်းဒတ် မြဖစ်တာ စံမမီတာကို ဘာလို့သံုးသလဲ ေမးရင်ေတာ့။ ကျွန်ေတာ်က ေမးချင်ပါတယ် ဘယ်ဟာကေရာ စတန်းဒတ်ြဖစ်သလဲ။ ဘယ်ဟာကေရာ စံမီသလဲ လို့။ စတန်းဒတ်ဆိုတာကို ဘယ်လိုလက်ခံထားြကပါသလဲ။ ေလာေလာဆယ် encoding ဆိုတဲ့ ေပတံနဲ့တိုင်းရင်ေတာ့ ဧရာက ယူနီကုတ်စံမမှီပါဘူး။ ဒါေပမယ့် အဲဒီလိုပဲ တစ်ြခားယူနီကုတ်ေတွကိုေရာ ေြပာစရာမရှိေတာ့ဘူးလား။ ရှိပါတယ်။ ဒါကို ယူနီကုတ်လုပ်ေနတဲ့သူေတွအားလံုး သိြကပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ယူနီကုတ် အစစ်လို့ ကျွန်ေတာ်ြမင်တာ ပိေတာက်တစ်ခုပဲရှိပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ ေပတံနဲ့ တိုင်းရင်ေတာ့ ပိေတာက်က စံအမီ ဆံုးလို့ေြပာနိုင်ပါတယ်။
ဒါေပမယ့် အခု ကျွန်ေတာ်က အဲဒီစံေတွ ေပတံေတွနဲ့ မတိုင်းချင်ပါဘူး။ ယူနီကုတ် ေဖာင့်စာလံုးထုတ်တဲ့ ယူနီကုတ်ပညာရှင်ေတွကိုေရာ၊ ြမန်မာစာကို ြမန်မာလို ကွန်ြပူတာေပါ်မှာ သံုးချင်ြကတဲ့ ြမန်မာလူမျိုးေတွအားလံုးကိုေရာ၊ ြပီးေတာ့ ြမန်မာစာကို ချစ်လို့ ြမန်မာစာကို လိုက်စားထားတဲ့ ြမန်မာစာပညာရှင်ေတွကိုေရာ အားလံုးကို ဒီေနရာကေန ေမးခွန်းထုတ်ချင်ပါတယ်။ လက်ရှိယူနီကုတ် စတန်းဒတ် ဆိုတာြကီးက ြမန်မာစာရဲ့ နဂိုမူလ စံေတွကို မီရဲ့လား၊ လိုက်နာရဲ့လားဆိုတာပါ။
ဒါကို အေလးအနက် စဉ်းစားြပီးေြဖြကေစလိုပါတယ်။ ကျွန်ေတာ် ဒီလိုဘာ့ေြကာင့်ေြပာရလဲဆိုတာကို ဆက်ြပီးရှင်းြပသွားပါမယ်။ ပထမဆံုး ေြပာချင်တာက ဧရာကို ဝိုင်းြပီးေြပာဆိုေနြကတဲ့ encoding standard ကို မလိုက်နာဘူးဆိုတဲ့ encoding ကိစ္စပါ။ ယူနီကုတ်နဲပတ်သက်ြပီး ေြပာဆိုေဆွးေနွးေနြကတဲ့ ဖိုရမ်ေတွမှာေရာ၊ မာတင် ေရးတင်ထားတဲ့ ယူနီကုတ်ကွန်ဆိုတီယံကို တင်တဲ့ အဆိုြပုလွှာမှာေရာ လက်ရှိသတ်မှတ်ချက်ဟာ ြမန်မာစာ အက္ခရာစဉ်တဲ့ေနရာမှာ ပိုမိုလွယ်ကူေစဖို့ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုေတွ့ရပါတယ်။ အဲဒီေတာ့ ေမးချင်တာက တကယ်ေရာ ပိုလွယ်သွားသလား၊ ြပီးေတာ့ အဲဒီစနစ်အတိုင်း လိုက်လုပ်လို့ တကယ်ေရာ ြမန်မာစာ အက္ခရာ စီတာ စဉ်တာကို မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်နိုင်ရဲ့လားဆိုတာပါပဲ။
ဒါကိုလဲ လက်ရှိယူနီကုတ်လုပ်ေနတဲ့သူေတွအားလံုး အေြဖသိြပီးသားပါ။ မရပါဘူး။ ဒီစနစ်ကို လိုက်နာလည်း ြမန်မာစာကို မှန်ေအာင်မစီနိုင်ေသးတာေတွ အများြကီးရှိပါတယ်။ ဘာေြကာင့်မစီနိုင်တာလဲလို့ေမးရင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ် ခပ်ရမ်းရမ်း ခပ်ြကမ်းြကမ်းေြဖချင်ပါတယ်။ သည်းခံြကပါ။ ဒါမှလည်း သတိထားြကမယ်လို့ ယူဆလို့ပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ ြမန်မာစာကို သူငယ်တန်း သင်ပုန်းြကီးေတာင် မေြကတဲ့ ြမန်မာကွန်ြပူတာပညာရှင်များနဲ့ ြမန်မာ ယူနီကုတ်ပညာရှင်များရဲ့ ပရမ်းပတာ ေရးြပီး ယူနီကုတ်ကွန်ဆိုတီယံကို တင်လိုက်တဲ့ အဆိုြပုလွှာေြကာင့်ပါ။ ဒီလိုေြပာြပန်ေတာ့ ကျုပ်တို့လုပ်ေနတုန်းက ဒါေတွဘာလို့မေြပာလဲလို့ ြပန်ေြပာတဲ့သူကေြပာပါတယ်။ တစ်ချို့ကလည်း ြမန်မာစာအဖွဲ့တို့ ၊ ဆရာြကီး ေမာင်ခင်မင်တို့၊ ေမာင်သာနိုးတို့လို ပုဂ္ဂိုလ်ေတွကို တိုင်ပင်ြပီးမှ လုပ်ခဲ့တာပါလို့ေြပာပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်ေတာ့ အဲဒီလို လုပ်ခဲ့လိမ့်မယ်လို့မထင်ပါဘူး။ လုပ်ခဲ့တယ်ဆိုရင်ေတာင် တိုင်ပင်ေဆွးေနွးတဲ့ အဆင့်မဟုတ်ဘဲ အသိေပးတဲ့အဆင့်ေလာက်ပဲ ြဖစ်မှာပါ။
အဲဒီဆရာြကီးေတွ အေနနဲ့လည်း ကျွန်ေတာ်ေြပာတာ ဟုတ်မဟုတ်ကို ရှင်းေစချင်ပါတယ်။ စာစီလို့မရေအာင် သူတို့ပရမ်းပတာ တင်ခဲ့တာေတွထဲက ပထမဆံုးအချက်ကေတာ့ သခင်္ျာ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချထားပံုပါပဲ။ ဘယ်ဘာသာစကားမဆို စာစီတဲ့ေနရာမှာ သခင်္ျာ ဂဏန်းေတွကို အရင်ဆံုး စီြကပါတယ်။ ြမန်မာစာအတွက် သူတို့ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချေတာ့ ဗျည်း အက္ခရာေတွရဲ့ ေရှ့ဆံုးလည်း မဟုတ် ေနာက်ဆံုးလည်း မဟုတ်တဲ့ ြကားထဲမှာ ေနရာချပါတယ်။ ဗျည်း၊ ဗျည်းတွဲ၊ သရ၊ ဆိုတာေတွေနာက်မှာ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချပါတယ်၊ အဲဒီဂဏန်းေတွရဲ့ေနာက်မှာ ၌ တို့ ၍ တို့လို့ ဝိဘတ်ေတွ၊ ပစ္စည်းေတွထားပါတယ် တကယ့်ကိုးရိုးကားယားနဲ့ ထားချင်သလိုထားတဲ့ အစီအစဉ်မျိုးပါ။ ေနာက်တစ်ချက် အသတ်ကိစ္စပါ၊ အသတ်ကိစ္စက ပိုဆိုးပါတယ်။ ဘာေြကာင့်ဆိုေတာ့ ြမန်မာစာမှာ အသတ်နဲ့ ပံုစံတူ ေရှ့ထိုးရှိပါတယ်။ နှစ်ခုက ပံုစံတူေပမယ့် သံုးတဲ့ေနရာေရာ အဓိပ္ပါယ်ေရာ ဘာမှမဆိုင်ပါဘူး။
ဒါကို မာတင်ေရးတင်တဲ့ encoding နဲ့ဆိုင်တဲ့ အဆိုြပုလွှာထဲမှာ အတည့်အလင်းပဲ ေအာ် သရမှာသံုးတဲ့ သေကင်္တဟာ အသတ်နဲ့ အတူတူပဲသံုးတယ် လို့ေရးထားြပီး အသတ်ကိုသာ ြမန်မာယူနီကုတ် ဇယားမှာထည့်ြပီး ေရှ့ထိုးကို မထည့်ထားပါဘူး။ ဒါက ြဖစ်သင့်မြဖစ်သင့် ဆရာြကီးေမာင်ခင်မင်တို့ကို တိုင်ပင်ခဲ့ပါတယ်လို့ေြပာရင်ေတာ့ ဒီဆရာြကီးေတွရဲ့ ြမန်မာစာအေပါ်ထားတဲ့ သေဘာထားနဲ့ ြမန်မာစာ တတ်ကျွမ်းမှုကို ေစာ်ကားသလိုပါပဲ။ ကျွန်ေတာ်ေြပာတာဟုတ်မဟုတ် စဉ်းစားြကပါ။ ြမန်မာစာမှာ ေလးစားေလာက်တဲ့ ဘယ်သူ့ကို မဆိုေမးလို့ရပါတယ်။ အခုလက်ရှိယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်ြကီးဟာ ြမန်မာရဲ့ စံဟုတ်ပါသလားလို့။ သိပ်အေဝးြကီးကို မစဉ်းစားြကပါနဲ့ဦး ေနာက် ၅ နှစ်ဆိုတဲ့အချိန်ေလာက်ကို ပဲြကိုေတွးြကည့်ပါ။ အဲဒီအချိန်မှာ လူတိုင်း ကွန်ြပူတာ သံုးမေနဘူးလို့ မေြပာနိုင်ပါဘူး။ ေနာက် ၅ နှစ်မှာ သူငယ်တန်းေနရမယ့် ကေလးေတွကို ကွန်ြပူတာနဲ့ပဲ သင်တယ်ဆိုရင် လက်ရှိယူနီကုတ်စနစ်နဲ့ ြမန်မာစာကို သင်ရမယ်ဆိုရင် သူငယ်တန်း ဖတ်စာ သင်ပုန်းြကီးကို ြပန်ြပင်ေရးရပါမယ်။ အဲဒီေတာ့ အခုေလာေလာဆယ်မှ ေပါ်လာတဲ့ ယူနီကုတ် စံသတ်မှတ်ချက်ဆိုတာကို ြပင်ြကမလား၊ နှစ်ေပါင်းနှစ်ေထာင်နီးပါး ရပ်တည်လာတဲ့ ြမန်မာစာရဲ့ စံေတွကို ေြပာင်းြကမလား၊ စဉ်းစားြကပါ။ ဒါက လက်ရှိြမန်မာယူနီကုတ် အေပါ်ကျွန်ေတာ်ထားတဲ့သေဘာထား အြမင်ကိုေြပာြပတာပါ။
ဧရာနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့လည်း နည်းနည်းေြပာချင်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်ကထိ ဧရာဆိုတာ မေပါ်လာေသးပါဘူး။ အဲဒီအချိန်က ြမန်မာယူနီကုတ်သမားေတွနဲ့ ေဇာ်ဂျီနဲ့ အြပန်အလှန် ြငင်းခံုေနြကတဲ့အချိန်ပါ။ ေြပာရရင် ြမန်မာြပည်ကို ယူနီကုတ်ဆိုတဲ့ စကားလံုးေရာက်တာ ၁၀ နှစ်ေလာက်ရှိြပီြဖစ်သလို NLP ဆိုတာေပါ်လာြပီး ြမန်မာ ၁၊ ြမန်မာ ၂၊ ြမန်မာ ၃ ဆိုတာေတွထုတ်ခဲ့တာလည်း ၁ဝနီးပါးပဲ။ အဲဒီ၁ဝနှစ်အတွင်းမှာ NLP ဘာလုပ်ထားပါသလဲ။ ေဇာ်ဂျီနဲ့ ြငင်းြကတဲ့ကိစ္စက လွဲရင် ြမန်မာ ၃ ဟာ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစိုးရ အသိအမှတ်ြပု ယူနီကုတ်တစ်ခုလို့ေြပာထားြပီး။ ြမန်မာယူနီကုတ်သတ်မှတ်ချက်ေတွထဲမှာပါတဲ့ တိုင်းရင်းသားဘာသာေလး လက်တစ်ဆုပ်စာအတွက် ဘာအေထာက်အပံ့မှ ေပးမထားေသးပါဘူး။ ြမန်မာ ၃ ကို သံုးလို့ ရှမ်းစာလည်း ဖတ်မရသလို မွန်စာလည်း ဖတ်မရပါဘူး။ ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့ သူေတွဆိုတာကလည်း ြမန်မာြပည်တစ်ြပည်လံုးမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ေရာ လက်ရှိ ြမန်မာယူနီကုတ်မှ ယူနီကုတ်ပါလို့ ေအာ်ေနြကသူအားလံုးေရာ ေဇာ်ဂျီဆိုတာ မသံုးလို့ကို မြဖစ်တဲ့အေနအထားေရာက်ေနပါြပီ။ ဒါေပမယ့် ေဇာ်ဂျီဟာ ယူနီကုတ် ၄.၀ မှာကျန်ေနခဲ့တာတင်မကပဲ ယူနီကုတ် သတ်မှတ်ချက်ေတွကိုလည်း လံုးဝမလိုက်နာပါဘူး။ ဒါေပမယ့် သံုးလို့အဆင်ေြပတာေတာ့ လူတိုင်းလက်ခံြကမှာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဧရာရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကို ကျွန်ေတာ်ခန့်မှန်းေြပာရရင် ေဇာ်ဂျီနဲ့ ြမန်မာယူနီကုတ်ေတွြကားမှာ ရှိေနတဲ့ ြခားနားချက်ြကီးကို ေပါင်းကူးေပးဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
ေဇာ်ဂျီသံုးတဲ့သူေတွအေနနဲ့ ဧရာသံုးရတာဟာ ေဇာ်ဂျီသံုးရတာနဲ့ မထူးဘူး အဆင်ေြပတာပဲဆိုြပီး ဧရာကို သံုးလာြကမယ်ဆိုရင် ပထမအဆင့်အေနနဲ့ ယူနီကုတ်နံပါတ်သတ်မှတ်ချက်ကို အတိအကျလိုက်နာထားတဲ့ စနစ်တစ်ခုကို ရင်းနှီးလာေစမှာပါ။ ဒီလိုသံုးရင်းနဲ့ ယူနီကုတ်နံပါတ်သတ်မှတ်ချက်ကို လိုက်နာထားတာကို သံုးရတာက ေဇာ်ဂျီသံုးတာထက်ပိုေကာင်းတဲ့အချက်ေတွရှိတယ်ဆိုတာကိုလက်ခံလာြကမှာပါ။ သိသာြမင်သာတဲ့အချက်ကေတာ့ ေဇာ်ဂျီမှာ ၈ မျိုးေလာက်မှတ်ထားရတဲ့ ရရစ်ေတွကို တစ်မျိုးတည်းနဲ့ ရိုက်လို့ရသွားတာမျိုးပါ။ ဒီကေနတစ်ဆင့်တက်ြပီး encoding ကိုပါလိုက်နာထားတဲ့ စနစ်ေတွကို စမ်းသံုးြကည့်လာတဲ့အခါ စာစီဖို့လွယ်တာမျိုး ပိုြပီးေတာ့ အဆင်ေြပတာမျိုးေတွကို သိလာြကမယ်ဆိုရင် အခု ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့သူေတွ ြမန်မာ ၃ လို ယူနီကုတ်ကို ေြပာင်းသံုးလာြကမှာပါ။ ကျွန်ေတာ်ေြပာတာေတွထဲမှာ ဧရာရဲ့ သေဘာထား အြမင်နဲ့ မကိုက်ညီတာရှိရင် ဧရာအေနနဲ့ ြပင်ေြပာနိုင်ပါတယ်။
အခု WordPress ကို ဘာသာြပန်တာကို ဧရာသံုးလိုက်ရတဲ့ ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကေတာ့ အဲဒါေြကာင့်ပါ။ ကျွန်ေတာ့်ဘာသာြပန်မူဟာ ြမန်မာ ၃ လို ယူနီကုတ်သံုးေနြပီးသားလူေတွအတွက် လံုးဝမရည်ရွယ်ပါဘူး။ လက်ရှိမှာ ေဇာ်ဂျီပဲသံုးြပီးေရးတတ်တဲ့ ဘေလာ့ဂ်ေရးသူေတွ ဘေလာ့ဂါေတွ ဖိုရမ်ေတွ ဆိုရယ်ကွန်ယက်ေတွလုပ်ေနြကသူေတွအားလံုးက ေဇာ်ဂျီအစား ဧရာကို ေြပာင်းသံုးလာြကမယ်ဆိုရင် တစ်ချိန်ချိန်မှာ ြမန်မာ ၃ ကိုေြပာင်းသံုးြဖစ်ဖို့ ပိုြပီးေတာ့ အေြခအေန အခွင့်အလမ်းများမှာပါ။ ေနာက်ဆံုး တစ်ချက်ေြပာရရင် ေဇာ်ဂျီလို ကေဘာက်တိ ကေဘာက်ချာ ယူနီကုတ်နံပါတ်ေတွနဲ့ ေရးထားတဲ့ ေဒတာေဗ့ေတွပဲ အများြကီး အင်တာနက်ေပါ်မှာ ရှိေနတာထက် အနည်းဆံုးေတာ့ ယူနီကုတ်နံပတ်သတ်မှတ်ချက်ေတာ့ တူေနေသးတဲ့ ဧရာနဲ့ရှိေနတာက ပိုြပီးေတာ့ ေနာက်ပိုင်းမှာ ေြပာင်းလွယ်ြပင်လွယ်ြဖစ်ပါမယ်။
ယခုလက်ရှိမှာလည်း ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့သူ အားလံုး အခု WordPress ကိုေြပာင်းသံုးမယ်ဆိုရင် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အားလံုးကို အကူအညီေပးဖို့ အသင့်ရှိေနပါတယ်လို့ေြပာရင်း ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ စာမူကို ဒီမှာ အဆံုးသတ်ချင်ပါတယ်။
ဒီမှာကေတာ့ အားလံုးြမန်မာေတွပဲြဖစ်မယ်လို့ ယူဆသလို ြမန်မာလိုပဲေရးမှာြဖစ်လို့ ပိုြပီးအကျယ်တစ်ဝင့် ရှင်းြပပါမယ်။ ဧရာဟာ ယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ စံကို မမီပါဘူး ဒါကို ကျွန်ေတာ်လက်ခံပါတယ်။ ဒါေပမယ့် အဲဒီလို စတန်းဒတ် မြဖစ်တာ စံမမီတာကို ဘာလို့သံုးသလဲ ေမးရင်ေတာ့။ ကျွန်ေတာ်က ေမးချင်ပါတယ် ဘယ်ဟာကေရာ စတန်းဒတ်ြဖစ်သလဲ။ ဘယ်ဟာကေရာ စံမီသလဲ လို့။ စတန်းဒတ်ဆိုတာကို ဘယ်လိုလက်ခံထားြကပါသလဲ။ ေလာေလာဆယ် encoding ဆိုတဲ့ ေပတံနဲ့တိုင်းရင်ေတာ့ ဧရာက ယူနီကုတ်စံမမှီပါဘူး။ ဒါေပမယ့် အဲဒီလိုပဲ တစ်ြခားယူနီကုတ်ေတွကိုေရာ ေြပာစရာမရှိေတာ့ဘူးလား။ ရှိပါတယ်။ ဒါကို ယူနီကုတ်လုပ်ေနတဲ့သူေတွအားလံုး သိြကပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ယူနီကုတ် အစစ်လို့ ကျွန်ေတာ်ြမင်တာ ပိေတာက်တစ်ခုပဲရှိပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ ေပတံနဲ့ တိုင်းရင်ေတာ့ ပိေတာက်က စံအမီ ဆံုးလို့ေြပာနိုင်ပါတယ်။
ဒါေပမယ့် အခု ကျွန်ေတာ်က အဲဒီစံေတွ ေပတံေတွနဲ့ မတိုင်းချင်ပါဘူး။ ယူနီကုတ် ေဖာင့်စာလံုးထုတ်တဲ့ ယူနီကုတ်ပညာရှင်ေတွကိုေရာ၊ ြမန်မာစာကို ြမန်မာလို ကွန်ြပူတာေပါ်မှာ သံုးချင်ြကတဲ့ ြမန်မာလူမျိုးေတွအားလံုးကိုေရာ၊ ြပီးေတာ့ ြမန်မာစာကို ချစ်လို့ ြမန်မာစာကို လိုက်စားထားတဲ့ ြမန်မာစာပညာရှင်ေတွကိုေရာ အားလံုးကို ဒီေနရာကေန ေမးခွန်းထုတ်ချင်ပါတယ်။ လက်ရှိယူနီကုတ် စတန်းဒတ် ဆိုတာြကီးက ြမန်မာစာရဲ့ နဂိုမူလ စံေတွကို မီရဲ့လား၊ လိုက်နာရဲ့လားဆိုတာပါ။
ဒါကို အေလးအနက် စဉ်းစားြပီးေြဖြကေစလိုပါတယ်။ ကျွန်ေတာ် ဒီလိုဘာ့ေြကာင့်ေြပာရလဲဆိုတာကို ဆက်ြပီးရှင်းြပသွားပါမယ်။ ပထမဆံုး ေြပာချင်တာက ဧရာကို ဝိုင်းြပီးေြပာဆိုေနြကတဲ့ encoding standard ကို မလိုက်နာဘူးဆိုတဲ့ encoding ကိစ္စပါ။ ယူနီကုတ်နဲပတ်သက်ြပီး ေြပာဆိုေဆွးေနွးေနြကတဲ့ ဖိုရမ်ေတွမှာေရာ၊ မာတင် ေရးတင်ထားတဲ့ ယူနီကုတ်ကွန်ဆိုတီယံကို တင်တဲ့ အဆိုြပုလွှာမှာေရာ လက်ရှိသတ်မှတ်ချက်ဟာ ြမန်မာစာ အက္ခရာစဉ်တဲ့ေနရာမှာ ပိုမိုလွယ်ကူေစဖို့ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုေတွ့ရပါတယ်။ အဲဒီေတာ့ ေမးချင်တာက တကယ်ေရာ ပိုလွယ်သွားသလား၊ ြပီးေတာ့ အဲဒီစနစ်အတိုင်း လိုက်လုပ်လို့ တကယ်ေရာ ြမန်မာစာ အက္ခရာ စီတာ စဉ်တာကို မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်နိုင်ရဲ့လားဆိုတာပါပဲ။
ဒါကိုလဲ လက်ရှိယူနီကုတ်လုပ်ေနတဲ့သူေတွအားလံုး အေြဖသိြပီးသားပါ။ မရပါဘူး။ ဒီစနစ်ကို လိုက်နာလည်း ြမန်မာစာကို မှန်ေအာင်မစီနိုင်ေသးတာေတွ အများြကီးရှိပါတယ်။ ဘာေြကာင့်မစီနိုင်တာလဲလို့ေမးရင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ် ခပ်ရမ်းရမ်း ခပ်ြကမ်းြကမ်းေြဖချင်ပါတယ်။ သည်းခံြကပါ။ ဒါမှလည်း သတိထားြကမယ်လို့ ယူဆလို့ပါ။ ေြပာရရင်ေတာ့ ြမန်မာစာကို သူငယ်တန်း သင်ပုန်းြကီးေတာင် မေြကတဲ့ ြမန်မာကွန်ြပူတာပညာရှင်များနဲ့ ြမန်မာ ယူနီကုတ်ပညာရှင်များရဲ့ ပရမ်းပတာ ေရးြပီး ယူနီကုတ်ကွန်ဆိုတီယံကို တင်လိုက်တဲ့ အဆိုြပုလွှာေြကာင့်ပါ။ ဒီလိုေြပာြပန်ေတာ့ ကျုပ်တို့လုပ်ေနတုန်းက ဒါေတွဘာလို့မေြပာလဲလို့ ြပန်ေြပာတဲ့သူကေြပာပါတယ်။ တစ်ချို့ကလည်း ြမန်မာစာအဖွဲ့တို့ ၊ ဆရာြကီး ေမာင်ခင်မင်တို့၊ ေမာင်သာနိုးတို့လို ပုဂ္ဂိုလ်ေတွကို တိုင်ပင်ြပီးမှ လုပ်ခဲ့တာပါလို့ေြပာပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်ေတာ့ အဲဒီလို လုပ်ခဲ့လိမ့်မယ်လို့မထင်ပါဘူး။ လုပ်ခဲ့တယ်ဆိုရင်ေတာင် တိုင်ပင်ေဆွးေနွးတဲ့ အဆင့်မဟုတ်ဘဲ အသိေပးတဲ့အဆင့်ေလာက်ပဲ ြဖစ်မှာပါ။
အဲဒီဆရာြကီးေတွ အေနနဲ့လည်း ကျွန်ေတာ်ေြပာတာ ဟုတ်မဟုတ်ကို ရှင်းေစချင်ပါတယ်။ စာစီလို့မရေအာင် သူတို့ပရမ်းပတာ တင်ခဲ့တာေတွထဲက ပထမဆံုးအချက်ကေတာ့ သခင်္ျာ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချထားပံုပါပဲ။ ဘယ်ဘာသာစကားမဆို စာစီတဲ့ေနရာမှာ သခင်္ျာ ဂဏန်းေတွကို အရင်ဆံုး စီြကပါတယ်။ ြမန်မာစာအတွက် သူတို့ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချေတာ့ ဗျည်း အက္ခရာေတွရဲ့ ေရှ့ဆံုးလည်း မဟုတ် ေနာက်ဆံုးလည်း မဟုတ်တဲ့ ြကားထဲမှာ ေနရာချပါတယ်။ ဗျည်း၊ ဗျည်းတွဲ၊ သရ၊ ဆိုတာေတွေနာက်မှာ ဂဏန်းေတွကို ေနရာချပါတယ်၊ အဲဒီဂဏန်းေတွရဲ့ေနာက်မှာ ၌ တို့ ၍ တို့လို့ ဝိဘတ်ေတွ၊ ပစ္စည်းေတွထားပါတယ် တကယ့်ကိုးရိုးကားယားနဲ့ ထားချင်သလိုထားတဲ့ အစီအစဉ်မျိုးပါ။ ေနာက်တစ်ချက် အသတ်ကိစ္စပါ၊ အသတ်ကိစ္စက ပိုဆိုးပါတယ်။ ဘာေြကာင့်ဆိုေတာ့ ြမန်မာစာမှာ အသတ်နဲ့ ပံုစံတူ ေရှ့ထိုးရှိပါတယ်။ နှစ်ခုက ပံုစံတူေပမယ့် သံုးတဲ့ေနရာေရာ အဓိပ္ပါယ်ေရာ ဘာမှမဆိုင်ပါဘူး။
ဒါကို မာတင်ေရးတင်တဲ့ encoding နဲ့ဆိုင်တဲ့ အဆိုြပုလွှာထဲမှာ အတည့်အလင်းပဲ ေအာ် သရမှာသံုးတဲ့ သေကင်္တဟာ အသတ်နဲ့ အတူတူပဲသံုးတယ် လို့ေရးထားြပီး အသတ်ကိုသာ ြမန်မာယူနီကုတ် ဇယားမှာထည့်ြပီး ေရှ့ထိုးကို မထည့်ထားပါဘူး။ ဒါက ြဖစ်သင့်မြဖစ်သင့် ဆရာြကီးေမာင်ခင်မင်တို့ကို တိုင်ပင်ခဲ့ပါတယ်လို့ေြပာရင်ေတာ့ ဒီဆရာြကီးေတွရဲ့ ြမန်မာစာအေပါ်ထားတဲ့ သေဘာထားနဲ့ ြမန်မာစာ တတ်ကျွမ်းမှုကို ေစာ်ကားသလိုပါပဲ။ ကျွန်ေတာ်ေြပာတာဟုတ်မဟုတ် စဉ်းစားြကပါ။ ြမန်မာစာမှာ ေလးစားေလာက်တဲ့ ဘယ်သူ့ကို မဆိုေမးလို့ရပါတယ်။ အခုလက်ရှိယူနီကုတ် စတန်းဒတ်ဆိုတဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်ြကီးဟာ ြမန်မာရဲ့ စံဟုတ်ပါသလားလို့။ သိပ်အေဝးြကီးကို မစဉ်းစားြကပါနဲ့ဦး ေနာက် ၅ နှစ်ဆိုတဲ့အချိန်ေလာက်ကို ပဲြကိုေတွးြကည့်ပါ။ အဲဒီအချိန်မှာ လူတိုင်း ကွန်ြပူတာ သံုးမေနဘူးလို့ မေြပာနိုင်ပါဘူး။ ေနာက် ၅ နှစ်မှာ သူငယ်တန်းေနရမယ့် ကေလးေတွကို ကွန်ြပူတာနဲ့ပဲ သင်တယ်ဆိုရင် လက်ရှိယူနီကုတ်စနစ်နဲ့ ြမန်မာစာကို သင်ရမယ်ဆိုရင် သူငယ်တန်း ဖတ်စာ သင်ပုန်းြကီးကို ြပန်ြပင်ေရးရပါမယ်။ အဲဒီေတာ့ အခုေလာေလာဆယ်မှ ေပါ်လာတဲ့ ယူနီကုတ် စံသတ်မှတ်ချက်ဆိုတာကို ြပင်ြကမလား၊ နှစ်ေပါင်းနှစ်ေထာင်နီးပါး ရပ်တည်လာတဲ့ ြမန်မာစာရဲ့ စံေတွကို ေြပာင်းြကမလား၊ စဉ်းစားြကပါ။ ဒါက လက်ရှိြမန်မာယူနီကုတ် အေပါ်ကျွန်ေတာ်ထားတဲ့သေဘာထား အြမင်ကိုေြပာြပတာပါ။
ဧရာနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့လည်း နည်းနည်းေြပာချင်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်ကထိ ဧရာဆိုတာ မေပါ်လာေသးပါဘူး။ အဲဒီအချိန်က ြမန်မာယူနီကုတ်သမားေတွနဲ့ ေဇာ်ဂျီနဲ့ အြပန်အလှန် ြငင်းခံုေနြကတဲ့အချိန်ပါ။ ေြပာရရင် ြမန်မာြပည်ကို ယူနီကုတ်ဆိုတဲ့ စကားလံုးေရာက်တာ ၁၀ နှစ်ေလာက်ရှိြပီြဖစ်သလို NLP ဆိုတာေပါ်လာြပီး ြမန်မာ ၁၊ ြမန်မာ ၂၊ ြမန်မာ ၃ ဆိုတာေတွထုတ်ခဲ့တာလည်း ၁ဝနီးပါးပဲ။ အဲဒီ၁ဝနှစ်အတွင်းမှာ NLP ဘာလုပ်ထားပါသလဲ။ ေဇာ်ဂျီနဲ့ ြငင်းြကတဲ့ကိစ္စက လွဲရင် ြမန်မာ ၃ ဟာ ြမန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစိုးရ အသိအမှတ်ြပု ယူနီကုတ်တစ်ခုလို့ေြပာထားြပီး။ ြမန်မာယူနီကုတ်သတ်မှတ်ချက်ေတွထဲမှာပါတဲ့ တိုင်းရင်းသားဘာသာေလး လက်တစ်ဆုပ်စာအတွက် ဘာအေထာက်အပံ့မှ ေပးမထားေသးပါဘူး။ ြမန်မာ ၃ ကို သံုးလို့ ရှမ်းစာလည်း ဖတ်မရသလို မွန်စာလည်း ဖတ်မရပါဘူး။ ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့ သူေတွဆိုတာကလည်း ြမန်မာြပည်တစ်ြပည်လံုးမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ေရာ လက်ရှိ ြမန်မာယူနီကုတ်မှ ယူနီကုတ်ပါလို့ ေအာ်ေနြကသူအားလံုးေရာ ေဇာ်ဂျီဆိုတာ မသံုးလို့ကို မြဖစ်တဲ့အေနအထားေရာက်ေနပါြပီ။ ဒါေပမယ့် ေဇာ်ဂျီဟာ ယူနီကုတ် ၄.၀ မှာကျန်ေနခဲ့တာတင်မကပဲ ယူနီကုတ် သတ်မှတ်ချက်ေတွကိုလည်း လံုးဝမလိုက်နာပါဘူး။ ဒါေပမယ့် သံုးလို့အဆင်ေြပတာေတာ့ လူတိုင်းလက်ခံြကမှာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဧရာရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကို ကျွန်ေတာ်ခန့်မှန်းေြပာရရင် ေဇာ်ဂျီနဲ့ ြမန်မာယူနီကုတ်ေတွြကားမှာ ရှိေနတဲ့ ြခားနားချက်ြကီးကို ေပါင်းကူးေပးဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
ေဇာ်ဂျီသံုးတဲ့သူေတွအေနနဲ့ ဧရာသံုးရတာဟာ ေဇာ်ဂျီသံုးရတာနဲ့ မထူးဘူး အဆင်ေြပတာပဲဆိုြပီး ဧရာကို သံုးလာြကမယ်ဆိုရင် ပထမအဆင့်အေနနဲ့ ယူနီကုတ်နံပါတ်သတ်မှတ်ချက်ကို အတိအကျလိုက်နာထားတဲ့ စနစ်တစ်ခုကို ရင်းနှီးလာေစမှာပါ။ ဒီလိုသံုးရင်းနဲ့ ယူနီကုတ်နံပါတ်သတ်မှတ်ချက်ကို လိုက်နာထားတာကို သံုးရတာက ေဇာ်ဂျီသံုးတာထက်ပိုေကာင်းတဲ့အချက်ေတွရှိတယ်ဆိုတာကိုလက်ခံလာြကမှာပါ။ သိသာြမင်သာတဲ့အချက်ကေတာ့ ေဇာ်ဂျီမှာ ၈ မျိုးေလာက်မှတ်ထားရတဲ့ ရရစ်ေတွကို တစ်မျိုးတည်းနဲ့ ရိုက်လို့ရသွားတာမျိုးပါ။ ဒီကေနတစ်ဆင့်တက်ြပီး encoding ကိုပါလိုက်နာထားတဲ့ စနစ်ေတွကို စမ်းသံုးြကည့်လာတဲ့အခါ စာစီဖို့လွယ်တာမျိုး ပိုြပီးေတာ့ အဆင်ေြပတာမျိုးေတွကို သိလာြကမယ်ဆိုရင် အခု ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့သူေတွ ြမန်မာ ၃ လို ယူနီကုတ်ကို ေြပာင်းသံုးလာြကမှာပါ။ ကျွန်ေတာ်ေြပာတာေတွထဲမှာ ဧရာရဲ့ သေဘာထား အြမင်နဲ့ မကိုက်ညီတာရှိရင် ဧရာအေနနဲ့ ြပင်ေြပာနိုင်ပါတယ်။
အခု WordPress ကို ဘာသာြပန်တာကို ဧရာသံုးလိုက်ရတဲ့ ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကေတာ့ အဲဒါေြကာင့်ပါ။ ကျွန်ေတာ့်ဘာသာြပန်မူဟာ ြမန်မာ ၃ လို ယူနီကုတ်သံုးေနြပီးသားလူေတွအတွက် လံုးဝမရည်ရွယ်ပါဘူး။ လက်ရှိမှာ ေဇာ်ဂျီပဲသံုးြပီးေရးတတ်တဲ့ ဘေလာ့ဂ်ေရးသူေတွ ဘေလာ့ဂါေတွ ဖိုရမ်ေတွ ဆိုရယ်ကွန်ယက်ေတွလုပ်ေနြကသူေတွအားလံုးက ေဇာ်ဂျီအစား ဧရာကို ေြပာင်းသံုးလာြကမယ်ဆိုရင် တစ်ချိန်ချိန်မှာ ြမန်မာ ၃ ကိုေြပာင်းသံုးြဖစ်ဖို့ ပိုြပီးေတာ့ အေြခအေန အခွင့်အလမ်းများမှာပါ။ ေနာက်ဆံုး တစ်ချက်ေြပာရရင် ေဇာ်ဂျီလို ကေဘာက်တိ ကေဘာက်ချာ ယူနီကုတ်နံပါတ်ေတွနဲ့ ေရးထားတဲ့ ေဒတာေဗ့ေတွပဲ အများြကီး အင်တာနက်ေပါ်မှာ ရှိေနတာထက် အနည်းဆံုးေတာ့ ယူနီကုတ်နံပတ်သတ်မှတ်ချက်ေတာ့ တူေနေသးတဲ့ ဧရာနဲ့ရှိေနတာက ပိုြပီးေတာ့ ေနာက်ပိုင်းမှာ ေြပာင်းလွယ်ြပင်လွယ်ြဖစ်ပါမယ်။
ယခုလက်ရှိမှာလည်း ေဇာ်ဂျီသံုးေနတဲ့သူ အားလံုး အခု WordPress ကိုေြပာင်းသံုးမယ်ဆိုရင် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အားလံုးကို အကူအညီေပးဖို့ အသင့်ရှိေနပါတယ်လို့ေြပာရင်း ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ စာမူကို ဒီမှာ အဆံုးသတ်ချင်ပါတယ်။