Encoding ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဘာ​ေြကာင့်​လိုအပ်သလဲ။ Encoding မတူလို့​ယူနီကုဒ် မစစ်ဘူး​ဆိုတာ​ေရာ မှန်ပါသလား​။

Encoding ဆိုတာဘာလဲ ကို အရင် သိဖို့​ Unicode Consortium ၏အဖွဲ့​ဝင်ြဖစ်ြပီး​ ဝီကီပိဒိယ ြမန်မာ​ဘာသာ​အပိုင်း​တွင် System Operator ြဖစ်သူ၊ Technomation Studios နှင့်​ MyMyanmar Projects တို့​တွင် အမှု​ေဆာင်​ဒါရိုက်တာအြဖစ် တာဝန်​ထမ်း​​ေဆာင်​လျှက်ရှိသည့်​ ကိုထူး​ြမင့်​​ေနာင်က (http://www.myanmartutorials.com/articles/computerized-myanmar-languages/) မှာ

[caption id="" align="alignright" width="241" caption="Morse code, a famous type of code."][/caption]

Encoding
ကွန်ပျူတာသည် ကျွန်ုပ်တို့​​လူအများ​ နား​လည်သလို ဘာသာ​စကား​များ​၊ စာလံုး​များ​ကို နား​လည်​သိရှိနိုင်ြခင်း​မရှိပါ။ အ​ေြခခံ​အကျဆံုး​ အဆင့်​တွင် ကွန်ပျူတာများ​သည် ဂဏန်း​များ​ကို သိမ်း​နိုင်၊ တွက်ချက်​နိုင်ြခင်း​ စွမ်း​ရည်သာရှိြကပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ဘာသာ​စကား​များ​၏ အက္ခရာများ​ကို ကွန်ပျူတာများ​တွင် သံုး​နိုင်ရန်​အတွက်လည်း​ အက္ခရာ​တစ်လံုး​ချင်း​စီကို ဂဏန်း​များ​​အြဖစ် သတ်မှတ်ရပါသည်။ ဥပမာ အဂင်္လိပ်အက္ခရာ ​ေအ ‘A’ ကို 41 ဟု သတ်မှတ်​ပါသည်။ ထိုသို့​ သတ်မှတ်မှသာ ကွန်ပျူတာက ကျွန်ုပ်တို့​​သံုး​​ေသာ စာ​ေပများ​ကို သိမ်း​ဆည်း​​နိုင်ြခင်း​၊ ပရင်တာ​ထုတ်နိုင်ြခင်း​၊ ဝက်ဘ်ဆိုက်များ​တွင် ဖတ်ရှု​နိုင်ြခင်း​ စသည်တို့​ကို ​ေဆာင်ရွက်နိုင်ြခင်း​ ြဖစ်ပါသည်။ သို့​​ေသာ်လည်း​ ဘာသာ​အသီး​သီး​၏ အက္ခရာ​အသီး​သီး​ကို မည်သည့်​ ဂဏန်း​အြဖစ် သိမ်း​မည်​ဆို​ေသာ သတ်မှတ်ချက်သည် တစ်နိုင်ငံနှင့်​ တစ်နိုင်ငံ၊ ကွန်ပျူတာစနစ်တစ်ခုနှင့်​ တစ်ခု ​ေဆာ့​ဝဲလ်တစ်ခုနှင့်​တစ်ခု မတူညီခဲ့​ြကပါ။ ဥပမာ အဂင်္လိပ်ဘာသာစကား​တွင်ပင် အက္ခရာများ​ကို ANSI Encoding, ASCII Encoding, MacRoman Encoding စသည်ြဖင့်​ အမျိုး​မျိုး​ သတ်မှတ်ခဲ့​ြကပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ Encoding ဆိုသည်မှာ မည်သည့်​ အက္ခရာကို မည်သည့်​ ဂဏန်း​သတ်မှတ်သည်ဆို​ေသာ သတ်မှတ်ချက် တစ်ခုသက်သက်ပင် ြဖစ်ပါသည်။ ASCII Encoding တွင် ‘A’ သည် 41 ြဖစ်ြပီး​ ‘Z’ သည် 90 ြဖစ်ပါသည်။

Encoding Standards
ဘာသာစကား​ တစ်ခုတည်း​ကိုပင် အမျိုး​မျိုး​​ေသာ ဂဏန်း​ သတ်မှတ်ချက်များ​နှင့်​ သိမ်း​ဆည်း​ ြက​ေသာ​ေြကာင့်​ ကွန်ပျူတာတစ်ခုနှင့်​ တစ်ခု၊ ​ေဒသတစ်ခုနှင့်​တစ်ခု အချက်အလက်များ​ (စာများ​) ​ေပး​ပို့​သည့်​အခါ encoding မတူညီ​ေသာ​ေြကာင့်​ တစ်​ေနရာမှ အချက်အလက်ကို အြခား​တစ်​ေနရာမှ ဖတ်၍ မရြခင်း​ ြပဿနာများ​ ​ေြပလည်​ေစရန် အတွက် International အဖွဲ့​အစည်း​များ​သည် စံသတ်မှတ်ချက်များ​ သတ်မှတ်ြပီး​ အ​ေကာင်အထည်​ေဖာ်ခဲ့​ြကပါသည်။ ပထမဦး​ဆံုး​ ထွက်​ေပါ်လာ​ေသာ စံသတ်မှတ်ချက်မှာ အဂင်္လိပ်ဘာသာ စကား​အတွက်ြဖစ်ြပီး​ ၎င်း​ကို ASCII ဟု ​ေခါ်ပါသည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ တစ်ကမ္ဘာလံုး​တွင် အဂင်္လိပ်စာကို ASCII Encoding နှင့်​သာ သိမ်း​ဆည်း​ြက​ေသာ​ေြကာင့်​ စနစ်မတူြခင်း​၊ ​ေဖာင့်​မတူြခင်း​ ြပဿနာများ​ ကင်း​​ေဝး​ခဲ့​ြကပါသည်။ ထို့​​ေနာက် အဂင်္လိပ်ဘာသာ စကား​ကဲ့​သို့​ပင် တစ်ကမ္ဘာလံုး​မှ ဘာသာစကား​အား​လံုး​၏ အက္ခရာများ​ကို စံသတ်မှတ်နိုင်ရန်အတွက် ISO နှင့်​ Unicode Consortium အဖွဲ့​အစည်း​များ​ ဖွဲ့​စည်း​၍ ြကိုး​ပမ်း​ လုပ်​ေဆာင်ခဲ့​ြကပါသည်။ Unicode Standard သည် အဆိုပါ ISO နှင့်​ Unicode Consortium တို့​၏ ြကိုး​ပမ်း​မှုများ​မှ ရလဒ်ပင် ြဖစ်ပါသည်။ တစ်ကမ္ဘာလံုး​တွင် လက်ရှိ သံုး​​ေန​ေသာ Encoding စနစ်သည် Unicode Standard ပင် ြဖစ်ပါသည်။

ြမန်မာစာ Encoding များ​
ASCII ​ေခတ်တွင် ြမန်မာစာ encoding များ​ရှိခဲ့​​ေသာ်လည်း​ Standard အြဖစ် သတ်မှတ်နိုင်ြခင်း​ မရှိခဲ့​ပါ။ ထိုအချိန်က ြမန်မာစာ encoding များ​မှ အဂင်္လိပ်စာစာလံုး​များ​ကို အ​ေြခခံ​ေသာ စနစ်များ​သာ ြဖစ်ခဲ့​ပါသည်။ ဥပမာ ကွန်ပျူတာကီး​ဘုတ်တွင် ‘u’ ကို နှိပ်လိုက်လျှင် ကြကီး​​ေပါ်နိုင်ရန် ​ေဖာင့်​ထဲတွင်ရှိ​ေသာ ‘u’ ၏ စာလံုး​ပံုစံဒီဇိုင်း​ကို ‘က’ ြဖစ်​ေအာင် ြပင်ဆင်ထား​​ေသာ ​ေဖာင့်​များ​သာ ထွက်​ေပါ်ခဲ့​ပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ကွန်ပျူတာစကရင်​ေပါ်တွင် ကြကီး​​ေပါ်​ေသာ်လည်း​ ကွန်ပျူတာက အမှန်တကယ် မှတ်သား​ သိမ်း​ဆည်း​ထား​သည်မှာ အဂင်္လိပ်အက္ခရာ ‘u’ သာ ြဖစ်ပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ၎င်း​စနစ်များ​သည် စာပံုနှိပ်လုပ်ငန်း​မှအပ အြခား​လုပ်ငန်း​များ​တွင် တွင်ကျယ်လာခဲ့​ြခင်း​ မရှိပါ။ ASCII Encoding ြဖင့်​ ြမန်မာစာစနစ်များ​ကို ‘​ေဖာင့်​’ များ​ဟုသာ ​ေခါ်ခဲ့​ြကပါသည်။ ​ေရး​သား​သူ မတူ​ေသာ ASCII ​ေဖာင့်​အမျိုး​မျိုး​သည် အဂင်္လိပ် အက္ခရာအမျိုး​မျိုး​ကို ​ေနရာလဲခဲ့​​ေသာ​ေြကာင့်​ တစ်ခုနှင့်​ တစ်ခု မတူညီြကပါ။ ထို့​​ေြကာင့်​ English ASCII လို စနစ်အား​လံုး​၊ ​ေနရာအား​လံုး​တွင် တစ်သတ်မှတ်တည်း​ သံုး​နိုင်​ေသာ ြမန်မာစာ ASCII စနစ်လည်း​ မရှိခဲ့​ပါ။ ASCII Encoding/ Font များ​မှာ

1. AvaLaser(Mac only)
2. CE
3. Academy
4. M-Myanmar
5. Ava
6. Win Myanmar: Win Innwa, Win Hakha, Win Thanlwin, etc
7. W Art House, A Art House

ထို့​​ေနာက်တွင် ISO/Unicode Consortium မှ ြမန်မာ​ဘာသာကို Unicode Standard ထဲတွင် ထည့်​သွင်း​နိုင်ခဲ့​ပါသည်။ သို့​ရာတွင် Unicode Standard Encoding ဆိုသည်မှာ အက္ခရာများ​ကို ဂဏန်း​သတ်မှတ်​ေပး​ြခင်း​ ြဖစ်​ေသာ်လည်း​ ြမန်မာ​ေဖာင့်​​ေရး​သူများ​ နား​လည်ထား​​ေသာ အဂင်္လိပ်အက္ခရာများ​ကို ြမန်မာစာနှင့်​ လဲမည်ဆို​ေသာ အယူအဆနှင့်​ လံုး​ဝဆန့်​ကျင်ဖက် ကွာြခား​ပါသည်။ ASCII ​ေဖာင့်​များ​တွင် ‘က’ တစ်လံုး​အတွက် ၎င်း​၏ ပံုသဏ္ဌာန်ကို လိုက်ြပီး​ ဂဏန်း​များ​ကို ကိုယ်စား​ြပုပါသည်။ ဥပမာ ဝင်း​အင်း​ဝတွင် ‘က’ အတွက် 75 နှင့်​ ‘-္က’ အတွက် 250 ဟု မှတ်သား​ပါသည်။ ယူနီကုတ်တွင် ‘က’သည် 0×1000 (4096) ြဖစ်ြပီး​ ‘က ’သည်လည်း​ 0×1000 (4096) ြဖစ်ပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ASCII မှာလို ‘က’ ၏ စာလံုး​ဒီဇိုင်း​​ေရး​ရန် တစ်​ေနရာ၊ ‘က- ’ အတွက် တစ်​ေနရာ မရှိပါ။ အ​ေြခအ​ေနကိုလိုက်၍ ‘က’ နှင့်​ ‘-္က’ ကို အလိုအ​ေလျာက် ​ေြပာင်း​လဲနိုင်သည့်​ ‘Rendering System’ ​ေခါ် နည်း​ပညာြဖင့်​ လုပ်​ေဆာင်ရမည် ြဖစ်ပါသည်။ ထို့​မှသာ ကျွန်ုပ်တို့​ ကွန်ပျူတာတွင် သံုး​​ေန​ေသာ Database များ​၊ အီး​လ်​ေမး​များ​၊ Search Engine များ​၊ ကွန်ပျူတာ​သံုး​စနစ်များ​ (e-Government, Banking, POS, etc) သည် မှန်ကန်တိကျစွာ အလုပ်လုပ်နိုင်မည် ြဖစ်ပါသည်။ ‘က’ နှင့်​ ‘က’ သည် ဂဏန်း​နှစ်ခုကိုသာ ကိုယ်စား​ြပုပါလျှင် ကွန်ပျူတာအား​ ‘တက္ကသိုလ်’တွင် ‘က’ ဘယ်နှလံုး​ပါသလဲ​ေမး​ပါက ‘-္က’ ကို ‘က’မှန်း​မသိဘဲ ‘က’ တစ်လံုး​သာပါသည်ဟု အ​ေြဖထွက်ပါလိမ့်​မည်။ ၎င်း​အ​ေြဖသည် database များ​၊ အီး​​ေမး​လ်စနစ်များ​၊ search engine များ​တွင် များ​စွာ ထိခိုက်​ေစနိုင်ပါသည်။ ဥပမာ သင်ရှာလို​ေသာ အချက်အလက်များ​ တိကျစွာ မရှာ​ေဖွနိုင်ြခင်း​၊ အက္ခရာစဉ်ြခင်း​အပါအဝင် အချက်အလက်များ​ကို စီစဉ်နိုင်မှု မရှိြခင်း​မှစ၍ စနစ်တစ်ခုလံုး​ အလုပ်​ေသချာစွာ မလုပ်နိုင်ြခင်း​အထိ မလိုလား​အပ်​ေသာ ဆိုး​ကျိုး​များ​စွာ ရရှိနိုင်မည် ြဖစ်ပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ Unicode Standard တွင် ‘က’ သည် ဂဏန်း​တစ်ခုတည်း​အြဖစ်သာ သတ်မှတ်ပါသည်။ ထိုနည်း​တူ ASCII ​ေဖာင့်​များ​တွင် ​ေတွ့​ရ​ေသာ ရရစ် အြကီး​အ​ေသး​အမျိုး​မျိုး​၊ ​ေအာက်ြမစ်အမျိုး​မျိုး​၊ တစ်​ေချာင်း​ငင်အမျိုး​မျိုး​တို့​ မရှိ​ေတာ့​ပါ။ အား​လံုး​မှာ သတ်မှတ်ထား​​ေသာ စံအတိုင်း​ တစ်ခုစီသာ ရှိပါသည်။ ၎င်း​အက္ခရာများ​ မည်သည့်​ပံုစံ​ေပါ်မည်ဆို (ဥပမာ တစ်​ေချာင်း​ငင် တိုမည်၊ ရှည်မည်) ကို ကွန်ပျူတာစနစ်များ​က လုပ်​ေဆာင်​ေပး​မည် ြဖစ်ပါသည်။

လို့​ ​ေရး​သား​ထား​ခဲ့​ပါတယ်။ အဲ့​တာကို ြကည့်​ြခင်း​အား​ြဖင့်​ Encoding ဆိုသည်မှာ စာလံုး​စီပံု (http://www.myanmarlanguage.org/unicode/%E1%80%9A%E1%80%B0%E2%80%8B%E1%80%94%E1%80%AE%E2%80%8B%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA-%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E2%80%8B%E1%80%85%E1%80%AE%E2%80%8B%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6-unicode-encoding)လို့​​ေခါ်ဆို သတ်မှတ်ြခင်း​ဟာ မှန်ကန်တဲ့​ ​ေတွး​​ေခါ် ယူဆမှုဟုတ်မဟုတ် စဉ်း​စား​စရာြဖစ်လာ​ေစပါတယ်။ စာလံုး​စီပံုကို (Sorting) လို့​ ​ေခါ်ဆိုြပီး​ အက္ခရာစဉ်အလိုက်၊ တူရာ အက္ခရာ​ေတွအလိုက် ြပန်လည်စီစဉ်တာ၊ စဉ်တာကို ဆိုလိုတာပါတယ်။ စာလံုး​​စီပံု၊ စဉ်ပံု(Sorting) အ​ေြကာင်း​ ကို ​ေနာက်မှ ထပ်​ေရး​ပါ့​မယ်။

Encoding ကို အဆင်​ေြပဆံုး​ အသင့်​​ေလျာ်ဆံုး​ ြပန်ဆို နား​လည်မိသ​ေလာက် ​ေြပာရရင် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက်)လို့​ ​ေခါ်ဆိုရမယ်ထင်ပါတယ်။ ဝီကီပီဒီယား​မှာ​ေတာ့​ In communications and information processing, encoding is the process by which information from a source is converted into symbols to be communicated. (http://en.wikipedia.org/wiki/Encoding) လို့​ဆိုထား​ပါတယ်။ အဲ့​တာကိုြကည့်​ြခင်း​အား​ Encoding ဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာအတွက်ဆိုတာကို ​ေယဘုယျ သ​ေဘာ​ေပါက်မည်ထင်ပါသည်။

ြမန်မာ ၃ စသည့်​ ​ေဖာင်များ​နှင့်​ ဧရာကွာြခား​ချက်
ဧရာြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုး​များ​သည် နိုင်ငံတကာယူနီကုဒ်အဖွဲ့​က ြမန်မာတိုင်း​ရင်း​သား​ ဘာသာများ​အတွက် နိုင်ငံတကာယူနီကုဒ်ဇယား​တွင် ​ေနရာချထား​​ေပး​သည့်​ ဂဏန်း​သတ်မှတ်ချက်များ​ (Unicode code points) ကို အတိအကျ လိုက်နာပါသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ဧရာယူနီကုဒ်စနစ် တခုတည်း​ြဖင့်​ ဗမာနှင့်​ အြခား​ တိုင်း​ရင်း​သား​ ဘာသာစကား​များ​ကို အခက်အခဲမရှိ သံုး​စွဲနိုင်ပါသည်။
ဧရာယူနီကုဒ်စနစ်တွင် သ​ေဝထိုး​ { ​ေ– } ၊ ရရစ် { ြ – } နှင့်​ ကင်း​စီး​ { –င်္ } တို့​ကို ​ေရး​သား​ရာတွင် Unicode encoding စနစ်ကို ​ေလာ​ေလာဆယ်အား​ြဖင့်​ အသံုး​မြပု​ေသး​ပဲ "အရင်လာ၊ အရင်ရိုက်" သည့်​ စနစ်ကိုသာ အသံုး​ြပု​ေနပါသည်။ ဤစနစ်ကို သံုး​ရြခင်း​မှာ

(၁) reordering ​ေခါ် စာလံုး​​ေနရာြပန်စီြခင်း​ကို လက်မခံသည့်​ Photoshop, InDesign စ​ေသာ Adobe အုပ်စုဝင် software များ​နှင့်​ Java, .Net စသည့်​ software များ​တွင် ဧရာယူနီကုဒ်စာလံုး​များ​ကို အသံုး​ြပုနိုင်ရန်နှင့်​

(၂) သ​ေဝထိုး​၊ ရရစ် နှင့်​ ကင်း​စီး​ ပါ​ေသာ စာလံုး​များ​ကို ရိုက်တိုင်း​ ကွန်ြပူတာက စာလံုး​​ေနရာြပန်စီ​ေနရသြဖင့်​ စာရိုက် စာသိမ်း​ရာတွင် ြဖစ်​ေစ၊ ြပန်လည်ရှာ​ေဖွရာတွင် ြဖစ်​ေစ ​ေနှး​​ေကွး​ြခင်း​ မရှိ​ေစရန် ြဖစ်သည်။
ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ်သည် sorting ​ေခါ် အက္ခရာစဥ်ြခင်း​အတွက် အသံုး​ဝင်ပါသည်။ သို့​​ေသာ် ြမန်မာ အက္ခရာစဥ်ြခင်း​ကို operating system တိုင်း​က အသိအမှတ်ြပုြခင်း​ မရှိ​ေသး​သည့်​အတွက် ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ်ကို မှန်မှန်ကန်ကန် အသံုး​ြပု၍ မရပါ။ ြမန်မာအက္ခရာစဥ်ြခင်း​ကို အသိအမှတ်ြပုသည် ဆို​ေသာ Linux တွင်ပင် sorting က အလုပ်လုပ်​ေသာ်လည်း​ ligation ​ေခါ် ပံု​ေဖါ်စနစ်က အလုပ်မလုပ်သြဖင့်​ အက္ခရာစဥ်ထား​​ေသာ ြမန်မာစာလံုး​များ​ကို ပံု​ေဖါ်ရာတွင် အြမင်အား​ြဖင့်​ ​ေရှ့​​ေနာက်လွဲ​ေနကာ အသံထွက်၍ မရနိုင်သည်ကို ​ေတွ့​ရမည်သာြဖစ်သည်။

ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ်နှင့်​ ြမန်မာစာ ​ေရး​ထံုး​
ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ်သည် အသံကိုအ​ေြခခံကာ ဖန်တီး​ခဲ့​ြခင်း​ြဖစ်ကာ၊ ြမန်မာစာ​ေရထံုး​ြဖစ်သည့်​ ​ေရး​​ေတာ့​အမှန်၊ ဖတ်​ေတာ့​ အသံဆိုြခင်း​နှင့်​ကွဲြပား​ြခား​လျက်ရှိသည်။ ြမန်မာ စာ​ေရး​သား​ရာတွင် ​ေရး​ဟန်အရ ကွဲြပား​ြခား​နား​မှုများ​ရှိသည့်​တိုင်​ေအာင် ​ေရး​ထံုး​ြဖစ်သည့်​ ​ေရး​​ေတာ့​အမှန်၊ ဖတ်​ေတာ့​ အသံကို လိုက်နာြကသည်သာြဖစ်သည်။
တကယ်​ေတာ့​ ဒီလို encoding ြပဿနာမျိုး​ကို အ​ေရှ့​တိုင်း​က စာ​ေရး​ထံုး​ စံနစ် အများ​စု – ဥပမာ အိန္ဒိယြပည်သံုး​ ​ေဒဝနာဂရီ (Devanagari) နဲ့​ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီး​ယား​ စာ​ေရး​နည်း​ စံနစ်​ေတွမှာ ြကံု​ေနရဆဲ ြဖစ်သလို၊ ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ်ကို အိမ်း​နီး​ချင်း​ ထိုင်း​၊ တရုတ်နှင့်​ ကိုး​ရီး​ယား​၊ ဂျပန်တို့​တွင်လည်း​ ကွဲြပား​ြခား​နား​သည့်​ အယူအဆ သ​ေဘာတရား​ အြဖစ် မှတ်ယူသလို ​ေဝဖန် တိုက်ခိုက် ​ေြပာဆိုြခင်း​ မရှိဘဲ၊ မိမိရဲ့​ အား​နည်း​များ​ကို အ​ေကာင်း​ဆံုး​ ြပုြပင်ကာ သံုး​စွဲသူ​ေတွကို စည်း​ရံုး​တာဘဲ​ေတွ့​ရှိရပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ြမန်မာ အ​ေြခအ​ေနမှာ​ေတာ့​ သံုး​စွဲသူ​ေတွ အ​ေရး​ထက် မိမိတို့​၏ ကိုယ်ကျိုး​စီး​ပွား​ကို အ​ေြခခံကာ လုပ်​ေဆာင်​ေနတာကို ပိုမိုြမင်သာနိုင်ပါတယ်။ တပါး​သူရဲ့​ အယူအဆ အ​ေတွး​အ​ေခါ်ကို နား​လည်​ေပး​နိုင်ြခင်း​၊ ​ေလး​စား​ြခင်း​၊ အချက်ကျကျ ြပန်လည်​ေဆွး​​ေနွး​ြခင်း​ကို လက်ခံနိုင်ြခင်း​ မရှိသည့်​ ခ​ေလး​ဆန်သည် လုပ်ရပ်မျိုး​အြဖစ်များ​နှင့်​ ဂုဏ်ယူလျှက် ရှိြကတာကို ​ေတွ့​ရသည်။ ထိုအြပင် သံုး​စွဲသူတို့​၏ အခက်အခဲ၊ အ​ေြခအ​ေန၊ လွယ်ကူ​ေစမှုနှင့်​ ကျွမ်း​ကျင်မှုအ​ေနအထား​များ​ကို လျစ်လျူရှုြခင်း​သည်လည်း​ သံုး​စွဲသူများ​၏ ​ေထာက်ခံမှု ကျဆင်း​​ေစသည်ကိုလည်း​ ​ေတွ့​ရှိသည်။

သို့​ြဖစ်ပါ၍ ြမန်မာ​စာ​ေရး​ထံုး​ကိုလိုက်နာြခင်း​ မရှိသည်ကို မည်သူကမှ ြမန်မာစာ​ မစစ်ဟု မ​ေြပာသကဲ့​သို့​၊ ယူနီကုဒ် ကုတ်​ေြပာင်း​ (ကုတ်ဝှက် - Unicode encoding) စနစ် သည် ကွာြခား​ချက်ကိုလည်း​ လိုအပ်ချက် အား​နည်း​ချက်များ​အရ ရှိ​ေနရသည်ဟု နား​လည်း​​ေပြခင်း​သာ ​ေကာင်း​မွန်သည့်​ အ​ေြဖတခု၊ မိမိနှင့်​ အြမင်မတူသည့်​ အြမင်ကို ​ေလး​စား​သည့်​ အြပု​တစ်ခုသာ ြဖစ်မည်ဟု နား​လည်မိသလို၊ မိမိ​အလုပ် မိမိ​ေကာင်း​​ေအာင်သာ လုပ်ပါက သံုး​စွဲသူများ​အား​ အတင်း​အကျပ် တိုက်တွန်း​​​ေြပာဆို​​ေနြကစရာ၊ လုပ်​ေဆာင်စရာ ရှိလာ​လိမ့်​မယ်ဟု မထင်မိ​ေြကာင်း​ သံုး​သပ်​မိပါသည်။